Advertisement
KÜRESEL PİYASALAR ABONE OL

Kıvılcım Harika Ertunç

Çin'in Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde ortaya çıkan ve dünyaya yayılan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tespit edilen kişi sayısı, dünya genelinde 21 milyon 72 bini aşarken, aşıya yönelik beklentiler hala tazeliğini koruyor.

Yoğunluklu olarak Pfizer, BionTech, Moderna, Oxford Üniversitesi ve Astra Zeneca tarafından alınan haberlerde erken dönem testlerde deneklerde antikor üretimi sağlandığı ve geç dönem testlerine başlandığı haberleri gelse dahi, aşının tam olarak tedarike sunulacağı tarih için 2021 yılına işaret ediliyor.

Bununla birlikte geçtiğimiz günlerde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, koronavirüs aşısı çalışmalarında mutlu sona ulaştıklarını açıkladı. Putin, Rusya'nın ilk koronavirüs aşısını geliştirdiğini duyurdu. Aşıya "Sputnik V" ismi verildi. Sputnik, 1957 yılında uzaya gönderilen ilk Sovyet uydusunun ismiydi.

Putin, yakında aşının toplu üretimine başlamayı amaçladıklarını, aşının kızına yapıldığını da söyledi. Kızının ateşinin ilk gün 38 dereceye çıktığını, sonra 37 dereceye düştüğünü belirten Putin, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Aşının oldukça işe yaradığını ve güçlü bir bağışıklık yarattığını biliyorum. Tekrar ediyorum, aşı gerekli tüm kontrolleri geçti."

Rusya, Ekim ayında koronavirüse karşı ülkede toplu aşı kampanyası başlatmayı da planlıyor. Önce doktorlara ve öğretmenlere aşı yapılacak. Aşı "ücretsiz" olacak ve maliyeti ülke bütçesinden karşılanacak.

Aşı haberleri S&P 500 Endeksi üzerinde nasıl etki yarattı?

Moderna Inc.'in deneysel bir aşısı, ilk insanlı deneylerden gelen sınırlı verilere göre bağışıklık sisteminin koronavirüsü defetmesine yardımcı olabileceği yönünde ümitlendirici erken sinyaller verdi.

Şirket tarafından yapılan açıklamada öncelikle aşının güvenliliğine bakmak için tasarlanmış olan söz konusu çalışmanın birinci faz deneyde önemli bir uyarı sinyali vermediği belirtildi.

Bu haberle birlikte Moderna hisseleri New York'ta piyasa açılmadan öndeki işlemlerde yüzde 26 yükseldi. Şirketin piyasa değeri bu yıl yüzde 309 arttı.

2 Temmuz’da ise Pfizer ve BionTech ‘in üzerinde çalıştığı deneysel koronavirüs aşısının güvenli olduğu ve hastaların antikor üretimini sağladığı haberi geldi.

Clinicaltrialsarena.com" internet sitesinde yer alan habere göre, 18 ila 50 yaşlarındaki 40 sağlıklı gönüllü üzerinde yapılan denemede, "INO-4800" adı verilen aşı adayının güvenliği tescil edildi.

ABD'de Philadelphia ve Kansas'ta yürütülen klinik denemede, 4'er hafta arayla 1 ve 2 miligram dozlarda aşı uygulanan deneklerin genel olarak aşıya uyum gösterdiği görüldü. Toplam 80 doz uygulamasının 10'unda birinci dereceden bazı yan etkiler görüldü, insan sağlığını tehdit edecek düzeyde bir yan etkiye rastlanmadı.

ABD hisse vadelileri S&P 500 Endeksi'nin üçüncü günde de yükselmesi ve Nasdaq Bileşik Endeksi'nin rekora tırmanmasının ardından artış kaydetti. Asya’da da endeksler aşı haberinden destek buldu.

27 Temmuz’da ABD'li ilaç şirketi Moderna, son aşamasına gelinen Kovid-19 aşısının denemelerine başladığını duyurdu. ABD'de 90 farklı yerde 30 bin kişi üzerinde denemelerine başlanan aşıdan 30 Kasım'a kadar sonuç alınması bekleniyor. Aşının Kovid-19'a karşı etkili olması durumunda üretim ve kullanımına onay verilecek.

California, Arizona, Florida ve New York'ta vaka sayılarının da düşmesiyle aynı tarihe denk gelen bu haber hali hazırda yükselmekte olan S&P 500 Endeksi üzerinde iyimserliği artırarak destekleyici oldu.

Moderna’dan gelen aşı denemesi haberinin hemen ardından Pfizer Inc. ve BioNTech SE. koronavirüs aşısı içi geç dönem testlerine başladıklarını ve aşıyı şu ana kadar verilen iddialı tarih olan Ekim ayına kadar incelemeye sunmayı hedeflediklerini söylediler.

Bu hamle New York merkezli farmasötik devi ve Alman partnerini benzer bir teknoloji kullanarak son aşamaya geldiklerini bildiren Moderna Inc. ile yakın bir poziyona getirdi.

Pazartesi günü New York'ta işlem göre Pfizer hisseleri yüzde 3 kadar yükselirken, BioNTech yüzde 5.2 artış kaydetti

5 Ağustos tarihinde ABD'li ilaç üreticisi Johnson & Johnson, 100 milyon dozluk yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısının üretimi ve teslimi için ABD hükümetiyle 1 milyar dolarlık anlaşma imzaladı.

Şirketten yapılan açıklamada, anlaşma kapsamında "Ad26.COV2.S" adı verilen aşı adayının ABD Gıda ve İlaç İdaresi'nden acil durum kullanım izni ya da onayını almasının ardından ABD'de kullanılacağı bildirildi.

Johnson&Johnson, "Ad26.COV2.S" adı verilen aşı adayının 1. ve 2. aşama klinik denemelerine ABD ve Belçika'da başlamıştı. Şirket, klinik denemelerin başarılı olması halinde gelecek yıl 1 milyar dozdan fazla aşının tedarik edilmesini hedefliyor.

Bu haberle endeksler aşıya yönelik beklentilerle yükselişle kapandı.

12 Ağustos’ta ise Moderna Inc. Trump yönetimi ile, toplam 1.5 milyar dolarlık bir değere ulaşabilecek 100 milyon dozluk Kovid-19 deneysel aşı için anlaşmaya vardı. Bu, ABD'nin test aşamasındaki en ileri aşıları stoklama yönünde attığı diğer bir adımı işaret ediyor.

Son olarak 11 ağustos’ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dünyanın ilk koronavirüs aşısının geliştirildiğini ve Rusya Sağlık Bakanlığı'ndan onay aldığını duyurdu. Kendi kızının aşıyı kullandığını belirten Putin, kısa süre içerisinde kitlesel aşılama sürecine geçmeyi umduklarını belirtti

Moskova'daki Gamaleya Enstitüsü'nün geliştirdiği aşıya 2 aya yakın insan denemelerinin ardından kullanım izni verildiği duyuruldu.

Kendi kızına da geliştirilen aşının yapıldığını belirten Putin, "Oldukça etkili bir şekilde çalıştığını ve güçlü bir bağışıklık inşa ettiğini biliyorum. Tekrar ediyorum ki, bu aşı tüm testleri geçti." ifadelerini kullanırken, kısa süre içerisinde kitlesel aşılamaya geçmek istediklerini belirtti.

Kovid-19 pandemisini durdurmak için şu anda dünya genelinde 100'den fazla olası aşı için çalışmalar devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, bu çalışmalardan en az dördü Faz 3 olarak bilinen ve son aşama olan insanlı denemeler aşamasında.

Sonuç olarak, pandeminin dünya geneline hızla yayılmaya başladığı Mart ayında gördüğü dip seviyeden yaklaşık yüzde 50 yükselen S&P 500 Endeksi üzerinde aşı haberleri risk iştahını artırarak destekleyici olsa da sert hareketlere sebep olmadı.

BN-AA-BBC