Fed kararında "noktasal grafik" dikkatle izlenecek
-
Fed'in noktasal grafiğinde Aralık'ta faiz artırımına ilişkin olası değişiklik dikkatle izlenecek, şahinlerin sayısı daha az olsa da FOMC toplantısında alevli bir tartışma yaşanabilir
ABD'de son dönemde hayal kırıklığı yaratan verilerin ardından yatırımcıların faiz artırımına ilişkin beklentileri gerilese de bazı Fed yetkilileri para politikasının sıkılaştırılmasına olan ihtiyacı daha sesli biçimde dile getirdi. Fed'in bugün sona erecek politika toplantısından bir faiz artırımı çıkması ihtimali tamamen gündem dışı kalmış değil.
FOMC TSİ 21:00'da Washington'da para politikası kararına ilişkin açıklama yapacak. Ardından saat 21:30'da Fed Başkanı Jannet Yellen bir basın açıklaması gerçekleştirecek. Faiz artırımı kararı çıkmasa dahi, açıklamada ekonominin durumuna ilişkin açıklamalar, yenilenen çeyreklik ekonomik tahminler ve Yellen'in basın açıklamaları Fed'in bir sonraki adımına ilişkin açıklık getirecektir.
Fed faizleri artıracak mı ?
Faiz artırımına ilişkin beklentilerde, geçtiğimiz 3 ayda ortalamada 232 bin olan istihdam artışıyla, yaz boyunca artış yaşandı. Bu artış ile FOMC'de fikir ayrılıkları görüldü. Kademeli faiz artırımını savunanlar arasında bu yıl oy hakkına sahip 3 FOMC üyesi bulunuyor. Bu gruba Boston Fed Başkanı Eric Rosengren öncülük ediyor. Rosengren, ABD ekonomisinin aşırı ısınmakta olduğunu düşünüyor.
Rosengren veya Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, Fed'in faiz oranını sabit tutması durumunda, Kansas City Fed Başkanı Esther George ile birlikte fikir ayrılığı yaşayan grup içerisinde yer alabilir. George bu yıl şimdiye kadar alınan kararlarda toplamda 3 defa faiz artışı yönünde muhalefet etti.
Karşı grupta yer alan Guvernör Lael Brainard ve Daniel Tarullo geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamalarda, Fed'in, enflasyonun yükseldiğine dair daha güçlü işaretler görülene kadar sabredebileceğini söyledi. Fed'in takip ettiğienflasyon göstergesinin çekirdek versiyonu olan ve gıda ve enerji fiyatlarından ayındırılmış enflasyon Temmuz ayına kadar geçen 12 aylık dönemde yüzde 1.6 oldu. ABD'de enflasyon yaklaşık 4 yıldır Fed'in yüzde 2 hedefinin altında bulunuyor.
Yellen, 26 Ağustos'ta Kansas City Fed'in Jackson Hole'de gerçekleşen yıllık sempozyumundaki son basın açıklamasında, faiz artırımı ihtimalinin güçlendiğini söylemişti. Ancak bu açıklama, imalat, hizmetler ve perakende harcamalar verilerinin beklenenin altında kalmasından önce gerçekleşmişti.
Credit Suisse Securities USA LLC baş ekonomisti James Sweeney, "Ekonomiden gelen haberler çeşitli göstergelere göre hayal kırıklığı yaratan türdendi. Eğer karar ortada olsaydı, son veriler faiz artırımı olmaması tarafına kayılacağını düşündürürdü" dedi.
Bloomberg'in 12-14 Eylül tarihleri arasında derlediği ve 48 ekonomistin katıldığı ankette Fed'in Çarşamba günkü toplantısında faiz artırımı kararı alması ihtimali yüzde 15 olarak görülüyor. Kasım'da faiz artırımı ihtimali yüzde 5, Aralık'ta faiz artırımı olması ihtimaliyse yüzde 54 düzeyinde tahmin ediliyor.
Fed faiz artırmadan şahinleşecek mi?
Aynı ankete göre, katılımcıların yüzde 65'i Fed'in, faizleri sabit tutması durumunda "Daha güçlü bir sözlü yönlendirme kullanarak yakında faiz artırma niyeti olduğunu işaret edeceğini" düşünüyor. Bu stratejiden faiz artırmadan şahin duruş olarak bahsediliyor.
Johns Hopkins Üniversitesi'nde ekonomi profesörü ve eski bir Fed ekonomisti olan Jonathan Wright, "Bu FOMC toplantısı çekişmeli olacak. FOMC üyeleri olabildiğince ortak mutabakat sağlamaya çalışacak. Bu da demek oluyor ki eğer faiz artırmazlarsa, ki bence en olası durum bu, yılın geri kalanında bir faiz artırımı işaret edilecek" dedi.
Wright, böyle bir durumda, açıklamada, en son Aralık ayında yer verilen, ekonomide risklerin dengeli ya da neredeyse dengeli olduğuna yönelik değerlendirmenin geri dönmesi beklenebileceğini söylüyor.
Diğer ekonomistler, faiz artırımına ilişkin bu kadar açık bir işarete ihtiyaç duyulmayacağını düşünüyor. Faiz kararının yanında, çeyreklik tahminlerdeki güncellemelerdeki değişimler FOMC'nin beklentilerini yansıtan "noktasal grafik" yoluyla gözlenecek. Noktasal grafik, FOMC'nin, faizin izlemesi gereken yola ilişkin beklentilerini 3 yıldan fazla bir sürelik perspektifte gösteren grafiksel bir sunum. 2016 yılı sonuna ilişkin beklentilerde, medyan tahminin yanında bireysel tahminlerin de bir çoğunun yüzde 0.625 seviyesinde olması muhtemel görünüyor. Bu seviye de yıl sonuna kadar 1 faiz artırımı olacağını işaret ediyor olacak.
Öte yandan, basın toplantısı düzenlenecek bir sonraki FOMC toplantısına kadar 3 aylık bir boşluk olacak. Bu süre Fed'in faiz artırımının etkilerini yönetmesine yardımcı olacaktır.
Washington'da Cornerstone Macro LLC yöneticisi ve eski bir Fed ekonomisti olan Roberto Perli, "Fed'in risklerin dengelendiğine ilişkin ibareyi geri getireceğini ya da açıklamaya tam ve belirgin bir işaret içeren ibare konulacağını düşünmüyorum. Riskler halen tamamen dağılmış değil, dolayısıyla ileride politika adımı atılacağına ilişkin bir taahhüt verilmesi riskli olabilir" dedi.
Uzun vade
Fed kararını takip edenlerin bir gözü de noktasal grafikteki değişimlerde ve bunun yanında GSYİH'de önümüzdeki yıllara ilişkin değişikliklerde olacak. Haziran'da, medyan beklenti 2017'ye kadar 3 faiz artırımı olacağı ve 2018'de de 3 faiz artırımı daha olacağı yönündeydi. Uzun vadeli faiz oranı da yüzde 3 seviyesinde görülüyordu.
