Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Aralık 2020 Küresel Gıda Fiyat Endeksini yayınladı.
FAO'nun endeksine göre, dünya gıda fiyatları Aralık ayında süt ürünleri ve bitkisel yağlar başta olmak üzere üst üste yedinci ayda da arttı.
Böylece FAO Gıda Fiyat Endeksi, 2020 boyunca üç yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
FAO Gıda Fiyat Endeksi Aralık ayında ortalama 107.5 puan ile Kasım ayına göre yüzde 2.2 daha yüksek bir seyre sahne oldu.
Yaygın olarak ticareti yapılan gıda emtialarının uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri izleyen endeks, 2020 yılı süresince ortalama 97.9 puan seviyesinde seyretti.
FAO Tahıl Fiyat Endeksi, Aralık'ta bir önceki aya göre yüzde 1.1 arttı ve 2020'nin tamamı için 2019 seviyesinin ortalama yüzde 6.6 üzerinde gerçekleşti. Aralık ayında buğday, mısır, sorgum ve pirinç için ihracat fiyatları, Rusya Federasyonu'nun yanı sıra Kuzey ve Güney Amerika'daki büyüme koşulları ve mahsul beklentileri konusundaki endişelerden dolayı kısmen yükseldi.
Yıllık bazda, 2020'de pirinç ihracat fiyatları 2019'a göre yüzde 8.6, mısır ve buğday için ise sırasıyla yüzde 7.6 ve yüzde 5.6 arttı.
FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi ise Aralık ayında yüzde 4.7 artarak Eylül 2012'den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Fiyatlar, Palm yağı üreten başlıca ülkelerde devam eden arz sıkışıklığının yanı sıra, uluslararası ticaret Endonezya'daki ihracat vergilerindeki keskin artıştan etkilendi.
Uluslararası soya yağı fiyatları, Arjantin'deki hem işleme faaliyetlerini hem de liman lojistiğini etkileyen uzun süreli grevler nedeniyle kısmen yükseldi. Bu alt endeks, 2020'de bir önceki yıla göre ortalama yüzde 19.1 daha yüksekti.
FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi de Aralık ayında yüzde 3.2 artarak üst üste yedi aydır yükselişine devam etti. Okyanusya'nın süt üretimindeki daha kuru ve daha sıcak koşulların yanı sıra Batı Avrupa'daki yüksek iç talebin neden olduğu güçlü küresel ithalat talebi nedeniyle tüm kategorilerde artış yaşandı. Diğer taraftan, 2020 boyunca, Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, 2019'a göre ortalama yüzde 1.0 daha düşüktü.
FAO Et Fiyat Endeksi Aralık ayında yüzde 1.7 artarken, tüm yıl ortalaması 2019'un yüzde 4.5 altında kaldı. Özellikle Orta Doğu'dan artan ithalat talebi, önemli üretici ülkelerdeki yüksek iç satışlar ve Avrupa'daki kuş gribi salgınlarının olumsuz etkisi ile canlanan kümes hayvanı et fiyatları yılın son ayında toparlandı.
Afrika Domuz Gribi salgınları sonucunda Almanya'nın Asya pazarlarına yaptığı ihracatın askıya alınmasının etkisiyle domuz eti fiyatları kısmen düştü.
FAO Şeker Fiyat Endeksi ise bir önceki aydaki belirgin artışın ardından Aralık ayında yüzde 0.6 düştü. 2020 yılı boyunca, alt endeks 2019'dakinden yüzde 1.1 daha yüksekti. Bu durum Çin'in ithalattaki büyük artışını yansıtıyor.
Brezilya ve Hindistan’da artan üretim beklentileriyle yukarı yönlü baskı hafiflerken, Endonezya'nın yiyecek ve içecek endüstrisinden rafine şeker talebinin arttığı görülüyor.
İrfan Donat - Bloomberg HT Tarım Editörü
idonat@bloomberght.com
