İthal oyuncakların yüzde 10'u 'sakıncalı'

‘300 BİNDEN FAZLA ÜRÜNE İZİN VERMEDİK’

Gazete Habertürk, İstanbul Yenibosna’daki laboratuvarda yapılan oyuncak analizlerini izledi. Ekonomi Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürü Zafer Soylu’nun verdiği bilgiye göre, ülkeye her yıl yaklaşık 500 milyon doların üstünde oyuncak geliyor. İhracat rakamı ise 100 milyon dolara yakın. Denetimlerin yoğunlaştığı son 2 ayda 1300 numune alınarak incelenmek üzere laboratuvarlara gönderildi. Soylu; “Daha çok Uzakdoğu ağırlıklı denetim yapıyoruz. O ülkeden gelen ürünlerde sorunlar olduğunu biliyoruz. Rakamlar da bunu gösteriyor. 1300 numunenin 585’i sonuçlandı. 585 numuneden 59 oyuncak olumsuz çıktı. Bu da oyuncakların yaklaşık yüzde 10’unun testi geçemediği anlamına geliyor. Çok ciddi bir rakam. 300 binden fazla ürünün ithalatına izin vermedik. Bu denetimler olmasa hepimizin çocuğu ürünlerle oynuyor olacaktı” diye konuştu.

‘İLK ADIM FİZİKSEL VE MEKANİK İNCELEME’

Oyuncak, gruplarına göre ayrı bölümlerde inceleniyor. Kimyasal, fiziksel ve mekanik incelemeler ayrı laboratuvarlarda yapılırken, oyuncakların yanmazlık ve elektrik testleri de ayrı bölümlerde gerçekleştiriliyor.

Ürün fiziksel ve mekanik incelemeye geldiğinde oyuncağın fonksiyonları göz önünde bulundurularak standart içinde gereklilikleri karşılayıp karşılamadığı kontrol ediliyor. Mermi fırlatan bir tabancanın kinetik enerjisi hesaplanıyor. Mermi çocuğa çarptığında yaralanmaya sebep olabilir mi uygun mu analiz edilip merminin atım sürati hesaplanıyor.

BU ÜRÜNLER SINAVI GEÇEMİYOR

Fiziksel incelemede oyuncağın boyutu da kontrol ediliyor. Küçük olan, dayanıklılık testini geçemeyenler, kolayca kırılıp çocukların yutabileceği kadar küçük parçalara ayrılanlar, dolgu oyuncaklara yerleştirilen peluşa kolayca ulaşılanlar, pil yatağı tek hamlede açılan ya da kırılabilenler, sesli oyuncaklarda sınır desibel ölçüsünü aşanlar sınavı geçemiyor. Yutma tehlikesi olan esnek ambalaja da izin verilmiyor.

Oyuncak laboratuvarı yöneticilerinden Recep Yarlığan, “Oyuncaklardaki mıknatıslar da kontrol ediliyor. Çocuk mıknatısı yuttuğu takdirde mıknatıs parçalara ayrılıyor ve bağırsağın dolanma riski olu- şuyor. Ürünün manyetik akı endeksinin belli limitlerde olması lazım. Yine scooter’lar çocuğun ağırlığını simüle eden aletlerle kontrol ediliyor. Çocuk arabalarının frenleri de simülasyonlarla test ediliyor” diyor.

Gümrükten çekilen elektrikli ya da pilli oyuncaklar ayrı bir testten geçiriliyor. Elektrik Bölüm Müdürü Tayfun Özcan, oyuncaklarda çoğunlukla pil kullanıldığını belirterek, yapılan testlerde ürünlerin olası bir kırılma sonrası parçaların çocuğa zarar verme risklerinin hesaba katıldığını söyledi.

SINAVI GEÇEMEYEN OYUNCAKLAR

Türkiye 2016’da 423 milyon dolarlık oyuncak ithalatı, 33 milyon dolarlık da ihracat yaptı. Türkiye’de çocuk başı oyuncak harcaması 100 TL. Sınavı geçemeyen oyuncaklarsa şunlar...

STRES ÇARKI: Yapılan kimyasal analizde nikel bulundu. Nikel sağlığa zararlı olduğu için oyuncak testi geçemedi.

OYUNCAK ARABA: Normal şartlarda 1000 ‘fitalat’a kadar izin verilse de oyuncağın tekerleklerinde 74 bin fitalat bulundu. Kimyasal madde olan, kanserojen içeren ve kısırlığa neden olan ‘fitalat’ın fazla olması nedeniyle oyuncak sınavı geçemedi.

NUMUNELER NASIL SEÇİLİYOR?

İthal edilen her oyuncaktan numune alınıp incelenmiyor. Oyuncak ithalat- çısı, ürünlerini gümrüğe getiriyor. Kısa adı TAREKS olan Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi ile oyuncakların her türlü bilgi ve belgesini sisteme yüklü- yor. Sistem onu risk analizine tabi tutuyor.

Gelen ürünün markasına, modeline, fiyatına, hangi ülkeden geldiğine, ithalatçı- sına, ithalatçısının daha önceki kayıtlarına bakıp risk puanı veriyor. Ürün riskli ise denetime gönderiliyor. Denetime geldiği noktada gümrükteki üründen numuneler alınıyor. Laboratuvarda testler yapılıyor. Sonuç 10-15 gün arasında alınıyor.

Haberturk.com