'Arabistan-İran geriliminin petrole etkisi kısa sürer'
-
Uzmanlara göre Ortadoğu'da ortaya çıkan jeopolitik riskler, petrol arz güvenliğini ve ham petrol fiyatlarını eskisi kadar etkilemiyor
Petrol rezervleri bakımından dünyanın en zengin bölgesi olan Ortadoğu'nun önemli iki ülkesi Suudi Arabistan ve İran arasındaki diplomatik krizin, petrol fiyatlarına etkisinin uzun sürmeyeceği belirtiliyor.
Uzmanlar, iki ülke arasında cumartesi başlayan gerginliğin pazartesi günü ham petrol fiyatlarında yüzde 2'lik yükselişe neden olduğunu ancak bu durumun çok uzun sürmeyeceğini ifade ediyor.
Londra'da bulunan bağımsız araştırma ve danışmanlık kurumu Capital Economics Emtia Uzmanı Thomas Pugh, AA muhabirine, bölgedeki iki önemli gücün doğrudan çatışma olasılığının çok düşük olduğunu söyledi. Pugh, şunları söyledi:
"Riyad ve Tahran hükümetleri, doğrudan çatışma yerine, bölgede Libya ve Suriye gibi önemli petrol üreticisi olmayan üçüncü ülkeler üzerinden mezhep çatışmaları yapıyor. Söz konusu çatışmalar, uzun dönemde fiyatlar üzerinde olumsuz bir durum oluşturmaz."
Geçmişte İran'ın, bölge ve dünya ülkelerini, Hürmüz Boğazı'ndan petrol akışını kesmekle tehdit ettiğini hatırlatan Pugh, "Küresel petrol stokları bugün o kadar fazla ki bu tehdit eskisi kadar geçerli değil. Ayrıca, Batı'nın bu duruma izin vereceğini düşünmüyorum. Batılı ülkeler henüz İran üzerindeki yaptırımları kaldırmadı. ¢" dedi.
"Ortadoğu eskisi kadar etkilemiyor"
Capital Economics'in Emtia Araştırmaları ve Küresel Ekonomi Başkanı Julian Jessop da "Küresel piyasadaki arz fazlası ve yüksek petrol üretimi nedeniyle, Ortadoğu'da ortaya çıkan jeopolitik riskler, petrol arz güvenliğini ve ham petrol fiyatlarını eskisi kadar etkilemiyor" değerlendirmesinde bulundu.
Ekonomisi büyük olan ülkelerin ham petrol taleplerine işaret eden Jessop, Çin ve ABD gibi petrol tüketimi yüksek olan ülkelerden gelen makroekonomik verilerin petrol fiyatları üzerindeki etkisinin daha büyük olduğunu kaydetti.
Jessop, iki ülke arasındaki gerginlikten sonra Suudi Arabistan'ın petrol üretiminde kesintiye gitmesinin artık daha zor olduğunu ve fiyatlar üzerindeki aşağı yönlü baskının devam etmesinin beklendiğini söyledi.
OPEC üyesi olan Suudi Arabistan ve İran, örgütün son üç toplantısında da farklı görüşleri dile getirmişti. 27 Kasım 2014 ve 5 Haziran 2015'te düzenlenen olağan OPEC toplantılarında, dünyanın en büyük petrol ihracatçısı olan Suudi Arabistan, pazar payını korumak için, petrol üretiminde kesinti yapmamakta ısrar etmiş ve petrol fiyatları daha da düşmüştü.
OPEC'in 4 Aralık 2015'teki son toplantısında ise yaptırımların kaldırılmasından sonra petrol üretiminde artışa gitmeyi planlayan İran'ın küresel piyasaya geri dönmesinin beklenmesine karar verilerek, resmi bir üretim kotası açıklanmamıştı.