Birol: Petrol fiyatları en fazla Avrupa'yı etkiler
-
Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Dr. Fatih Birol, petrol fiyatlarındaki artışın en fazla Avrupa ekonomisini etkileyeceğini söyledi
Birol, İran'la uluslararası camia arasında yaşanan nükleer gerginliğin sonrasında 120 dolar seviyesine çıkan petrol fiyatları konusunda açıklamada bulundu. Dünyada petrol fiyatlarının yüksek olmasının üç nedeni olduğunu belirten Birol, ''Bunlardan biri, petrol talebinin hala hızlı bir şekilde artıyor olmasıdır. Bu yıl 1 milyon varillik bir talep artışı olacak'' dedi.
İkinci etkenin Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) dışındaki üretim artışında yaşanan hayal kırıklığı olduğunu ifade eden Birol, bu gelişmenin arz-talep tarafındaki dengeleri son derece hassas hale getirdiğini bildirdi.
-''İran gerginliği tuz-biber oldu''-
Üçüncü olarak da İran''la uluslararası camianın yaşadığı gerginlik ile Sudan ve Nijerya'daki problemlerin hassas dengeyi daha da gerdiğini vurgulayan Birol, bunun neticesinde petrol fiyatlarının bugün 120 dolar seviyesine çıktığını kaydetti. Birol, ''İran asıl etken değil ama üzerine tuz-biber ekti. Esas etki fundamental piyasa dediğimiz arz ve talepteki gelişmeler. Talep hala çok hızlı büyüyor. Özellikle de Çin'den büyük bir talep geliyor'' şeklinde konuştu.
Mevcut ortamda petrol fiyatlarında 100 dolar seviyelerinin çok iyimser bir beklenti olacağını savunan Birol, ''Eğer Avrupa tarafında İspanya ya da Yunanistan gibi ülkeler nedeniyle çok ciddi bir resesyon yaşanmazsa ben fiyatların şu anki seviyelerin altına düşeceğini sanmıyorum'' dedi.
Birçok ülkenin İran'dan petrol alımını azaltma kararı aldığını anımsatan Birol, buna karşılık Suudi Arabistan'dan gelen ''İran'ın üretiminden gelecek boşluğu biz kapatacağız'' taahhüdünün fiyat dengesi açısından çok önemli olduğunu kaydetti.
-''Avrupa için Yunanistan'dan daha büyük bir sorun''-
Fiyatların 120 dolar seviyesinde kalması durumunda bile Türkiye dahil, dünyadaki tüm petrol ithal eden ülkelerin petrol giderinin yıllık 2 trilyon doları aşacağını bildiren Birol, şöyle konuştu:
''Günlük 5,5 milyar dolarlık ithalat demek, dünya ekonomisinin kırılgan olduğu bir zamanda bu durumun özellikle Avrupa için büyük bir sorun olduğunu düşünüyorum. Avrupa'nın petrol ithalatı ilk defa 500 milyar doların üzerine çıkacak. Buna bağlı olarak doğalgaz faturaları da kabaracak. Bu rakam, Yunanistan'ın Avrupa'ya yüklediği rakamdan çok daha fazla... Yunanistan'dan daha büyük bir sorunla karşı karşıya olacak Avrupa...''
Petrol fiyatlarının düşmemesi durumunda faturanın Avrupa halkına da yansıyacağını vurgulayan Dr. Fatih Birol, ''Avrupa halkının bugüne kadar aylık gelirinin yüzde 6'sına denk gelen enerji harcamaları, tarihinde ilk defa yüzde 10'lara yaklaşabilir'' uyarısında bulundu.
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın cari açık konusunda tek endişenin petrol fiyatları olduğu yönündeki açıklamasına destek veren Birol, petrol fiyatlarının bu seviyelerde kalması durumunda cari açığın 70 milyar dolara yaklaşabileceğini söyledi.
-Petrol fiyatları 2,5 ayda yüzde 20 arttı-
2012 yılında ilk kez ocak ayı sonunda 100 dolar eşiğini aşan hem petrol fiyatları, İran'la yaşanan nükleer gerginliği ve İran'ın Fransa ile İngiltere'ye petrol ihracatını kesmesiyle 23 Şubat'ta 120 doları aştı
Yunanistan ve İspanya'ya ham petrol satışını kesen İran, kesinti listesine geçtiğimiz günlerde Almanya'yı da almıştı. 19 Şubat 2012 tarihinden bu yana İngiltere ve Fransa'ya da petrol satmayan İran'ın, İtalya'yı da bu listeye ekleyeceği tahmin ediliyor.
Avrupa Birliği (AB), nükleer enerji faaliyetlerinden dolayı İran'a ağırlaştırılmış yaptırım kararı almış ve bu ülkeden ham petrol ithalatına 1 Temmuz itibariyle son verileceğini açıklamıştı.
Tahran yönetimi, AB'den bu kararını gözden geçirmesini istemiş, ayrıca birlik ülkelerine ait petrol şirketlerine uzun süreli anlaşma yapılmaması durumunda ham petrol satılmayacağını bildirmişti.
Dünya petrol rezervlerinin yüzde 12 ila 15'ine sahip olan İran, petrol ihracatında AB'nin yerini başka ülkelerin alacağını belirtiyor.
İran'ın toplam ham petrol ihracatında AB ülkelerinin payının yüzde 18 olduğu açıklanmıştı.