Ekonomistler dış ticaret verilerini değerlendirdi

Konuya ilişkin olarak AA muhabirine değerlendirmede bulunan AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, ithalat alt gruplarından gelen sinyaller, yatırımlar, üretim ve iç talep açısından olumlu bir tablo çizdiğini belirtti. Sermaye malı ithalatının önceki altı ayda olduğu gibi yıllık bazda yüzde 26,5 artarken, artış hızının belirgin şekilde güçlendiğini ifade eden Bürümcekçi, tüketim malı ithalatının da yüzde 34.7 ile hızlanırken, ara malı ithalatının önceki aylarda olduğu gibi enerji ve altın ithalatındaki yükseliş nedeniyle yüzde 40,6 ile artış gösterdiğini aktardı.

Bürümcekçi, "Öte yandan, sanayi üretimi açısından öncü olduğunu düşündüğümüz enerji ve altın hariç ara malı ithalatı (avro bazında) önceki aya göre hafif yükselirken, yıllık bazda artışı (yüzde 15,1) da hızlandı. Bu durum, ocak ayı sanayi üretimi arındırılmamış yıllık değişimi ön tahminimiz (yüzde 6 civarı genişleme) üzerinde risklerin yukarı yönde olduğunu düşündürdü." dedi.

Altın dışı ihracat artışının devam ettiği ve enerji ithalatının yükselişini koruyacağı öngörüsünde bulunan Bürümcekçi, altın ticaretinde ise baz etkisinin lehte olduğunu dile getirdi.

Bürümçekçi, dış ticaret dengesinin enerji ve altın grubu olumsuz etkilerken, enerji ve altın dışı açığın da yükseldiğini belirtti ve dış ticaret açığının artış trendinin bozulmanın manşet verilere göre daha belirgin boyutta olduğunu yansıttığını kaydetti.

Dış ticaret verisinden sonra, ocak ayında cari dengenin 6,6 milyar dolar açık verebileceği öngörüsünde bulunan Bürümcekçi, "Geçen yılın aynı ayında cari denge 2,6 milyar dolar açık vermişti. Bu şekilde gelirse, son 12 aylık cari açık 51,1 milyar dolar seviyesine çıkacak. Yeni Orta Vadeli Program’da %5.5 büyüme beklentisi ile 40 milyar dolar cari açık öngörülmüştü" ifadelerini kullandı.

"Altın ve enerji ithalatı dış dengeyi olumsuz etkilemeye devam ediyor"

Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı, bu yılın ilk ayına ait dış ticaret verilerinin, aylık açığın yüksek düzeyini koruduğunu gösterdiğini kaydetti.

Geçen yılın son ayında 9,2 milyar dolara yükselen aylık açığın, bu yılın ilk ayında 9,1 milyar dolar ile yakın bir seviyede olduğunu ifade eden Tokalı, "2017 yılını 76,8 milyar dolar düzeyinde bitiren 12 aylık dış ticaret açığı, yeni yılın ilk ayında 81,5 milyar dolara çıkıyor. Yılın ilk yarısında da ivmesini korumasını ve 85-90 milyar dolar bandına ulaşmasını bekliyor, yılın ikinci yarısından itibaren baz etkisinin de desteğiyle 80-85 milyar dolar bandına geri dönebileceğini tahmin ediyoruz." değerlendirmesini bulundu.

Tokalı, dış ticaret açığındaki genişlemede, altın ve petrol ithalatındaki artış etkili olmaya devam ettiğini belirterek, ocak ayında, altın ithalatının 2,3 milyar dolar, enerji ithalatının ise 3,6 milyar dolar düzeyinde olduğunu kaydetti.

Altın ve enerji hariç dış açıkta da geçen yılın ikinci yarısından itibaren bir artışın söz konusu olduğunu vurgulayan Tokalı, geçen yılın ilk yarı sonunda 26,5 milyar dolara kadar inen yıllık çekirdek açığın bu yılın ocak sonunda 35,8 milyar dolara yükseldiğini anımsattı.

Tokalı, bu rakamın Ağustos 2015’ten beri en yüksek seviye olduğunun bilgisini vererek, "Bu noktada, toplam dış ticaret açığının ne hızla devam edeceğinde, altın ve enerji ithalatının seyri ile birlikte büyüme hızı belirleyici olacak. Petrol fiyatlarındaki artışın son dönemdeki ivme kaybını ise, enerji yükünün sınırlanması açısından olumlu görüyor, geçen yıl 37,2 milyar dolara yükselen enerji faturasının, 2018 yılında 40,5 milyar dolara daha ılımlı bir artış göstereceği yönündeki beklentimizi koruyoruz." ifadelerini kullandı.

AB'ye avro bazlı ihracatta ise 12 aylık verilerdeki yıllık artışta son iki aydır ivme kaybının dikkati çektiğini belirten Tokalı, geçen yılın kasım ayı sonunda yüzde 6,5 olan yıllık artışın bu yılın ocak sonunda yüzde 5,6’ya gerilediğini söyledi.

Tokalı, ocak dış ticaret verileri doğrultusunda, yıllık cari açığın 51 milyar doların üzerine çıkacağını tahmin etiklerini ifade ederek, ancak, enerji maliyetinin ivmesinde bekledikleri yavaşlama doğrultusunda, cari açığın 2018 yılını 48 milyar dolarla tamamlayabileceği yönündeki beklentilerini koruduklarını kaydetti.

AA