Kadınlar doğum borçlanması davasını kaybetti

Sosyal Güvenlik Kurumu, doğum yapan çalışan annelere kanunun verdiği borçlanma hakkını, kanuna aykırı tebliğ ve tebliğe aykırı genelgesiyle daraltmıştı. Kadınların açtığı davalarla önce bu 300 gün şartı kalktı, ama işe girmeden evvel yapılan doğum borçlanması davasını Yargıtay Hukuk Genel Kurulu reddetti

Sosyal Güvenlik Kurumu, 5510 Sayılı Kanun ile kadınlara verilen doğum borçlanması hakkını önce kanuna aykırı tebliğ ve genelgelerle daralttı. Mesela kanunda olmadığı halde 300 gün şartı getirdi, sigortalı olmadan evvel yapılan doğumların borçlanmasını reddetti. Ancak, kadınlar durmayıp davalar açtılar, açılan ilk davalarla mahkemeler 300 gün şartını kaldırdı. Sonra da yine kadınlar işe girmeden evvel yaptıkları doğumları borçlanmak için de davalar açtılar ama maalesef hâkimler ile Yargıtay'ın zıtlaşmasında en son sözü Hukuk Genel Kurulu söyledi ve işe girmeden evvel yapılan doğumların borçlanma hakkı kaybedildi. Şimdi tek yol yeni bir yasa ve Bakan Faruk Çelik'in TBMM kürsüsünde ifade ettiği gibi "kadınlara da tıpkı erkeklerin askerlik borçlanması gibi doğum borçlanma hakkı" verilmesidir.

KANUNDA VAR SGK'DA YOKTU

5510 Sayılı Kanun'un 41 'inci maddesinde, "a) Kanunlar gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 5510 Sayılı Kanun'un 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalı kadının, iki defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreler" demektedir. Ancak SGK yayınladığı tebliğ ve genelgelerle sadece işe girdikten sonra yapılan doğumlar için borçlanma hakkı tanıdı. Yani, erkeklerin işe girmeden evvel yaptığı askerlik borçlanması gibi kadınlara işe girmeden evvel yaptıkları doğumları borçlanma hakkı vermedi.

MAHKEMELER ÇARPIŞTI

Kadınlar ise işe girmeden evvel yaptıkları doğumları borçlanabilmek için mahkemelere gittiler. İzmir 6. İş Mahkemesi de (11.11.2009 gün ve 2009/606 esas ile) dava açan kadınların işe girmeden evvelki borçlanma haklarını kabul etti. SGK mahkeme kararını temyiz edip Yargıtay'a taşıdı. Yargıtay 10. Hukuk Dairesi de (05.04.2010 gün ve

2009/17858 esas ile) İzmir mahkemesinin kararını "SGK haklı" diyerek reddetti. Ancak hâkim kararında ısrarlıydı, kadınların (benim gibi) haklı olduğunu düşünüyordu. Yargıtay'ın kararına karşı direndi ve konu en üst merci olan Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'na geldi.

GENEL KURUL KADINLARI ÜZDÜ

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, İzmir 6. İş Mahkemesi ile Yargıtay 10. Hukuk Dairesi arasındaki uyuşmazlıkta, maalesef hâkim lehinde değil, hukuk dairesi lehinde oyçokluğuyla karar verdi.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2011/10-311 esas No'lu kararında, "Doğum borçlanması yapabilmek için doğumdan önce SSK'lı çalışmış olmak şarttır" kararına vardı.

Kararda, "...Yapılan açıklamaların ışığında 5510 Sayılı Kanun'un 41/1-a maddesi uyarınca doğum nedeniyle çalışma hayatından bir süre ayrı kalan kadın sigortalılara önceden tescil edilmiş olmak koşuluyla borçlanma hakkı tanınmış olup, doğum nedeniyle çalışılmayan iki yıllık sürenin borçlanılması olanağının sadece 41/1-a kapsamında sigortalı kadına tanınmış olması karşısında sigortalı olarak tescil tarihinden önce gerçekleşen doğumlar nedeniyle borçlanma yapılamayacaktır" denmiştir.

Artık burada hukuk bitti ve iş yasaya kaldı. Bakan Çelik, tıpkı 2007 yılında yasa çıkarken TBMM kürsüsünde konuştuğu üzere, "kadınlara da tıpkı erkeklerin askerlik borçlanması gibi borçlanma hakkı" verilmesi için yeni bir yasayla TBMM önüne gelmelidir.

***

BEDELLİ BÖYLE ÇIKARSA KIDEM TAZMİNATI YOK

Önümüzdeki günlerde uygulamaya konacak olan bedelli askerlikte askere alınma hiç olmayacağından, askerliğini bu şekilde yapacak olanlar için muvazzaf askerlik dolayısıyla doğan kıdem tazminatı hakkı söz konusu olacak mıdır? Yoksa askere alma olmadığından bedelli askerlikte kıdem tazminatı ödenme zorunluluğu doğmaz mı? İsmi saklı

Açıklanan duruma göre bedelli askerlikte sadece para verilecek ve 1 gün dahi olsa askere gitmeyeceksiniz. İşinizden ayrılma durumunuz olmayacağından 1475 Sayılı İş Kanunu'nun 14'üncü maddesine göre de "Askere gidiyorum" diyerek kıdem tazminatı alma hakkınız olmaz.