İlk çeyrek büyüme verisi nasıl yankı buldu?
-
Türkiye'nin ilk çeyrekte yüzde 4.5'lik büyüme performansını değerlendiren uzmanlar yılın 2. çeyreğinde çift haneli düşüş olabileceğini, ikinci yarıdan itibaren ise toparlanmanın başlayacağını öngörüyor
Türkiye 2020'nin ilk çeyreğinde yüzde 4,5 büyüdü. Bu dönemde sanayi yüzde 6,2, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 4,6, hizmetler yüzde 3,4, tarım yüzde 3,0, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,4, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 1,9 ve finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 1,6 artarken inşaat sektörü ise yüzde 1,5 daraldı.
İş Portföy Genel Müdür Yardımcısı Nilüfer Sezgin Bloomberg HT'ye ekonominin Avrupa ve ABD'ye kıyasla daha iyi performans gösterdiğini ancak ekonominin temel eğiliminde bir yavaşlama olduğunu söyledi. Sezgin "Yüzde 4,5'lik büyüme elbette uzun vadeli ortalamalarıyla baktığınız zaman iyi bir büyüme. Ama detaylara girince yatırım harcamalarının negatif olması veya çeyreklik büyümedeki yavaşlama gibi negatiflikler de var. Ancak uluslararası kıyas yapınca pandemiden dolaylı olarak etkilenen Avrupa ve ABD'de daralmalar gördük. Yani uluslararası kıyaslama yaptığınız zaman ilk çeyrekte Türkiye biraz daha iyi performans göstermiş." diye konuştu.
ÇİFT HANELİ DARALMA ÖNGÖRÜSÜ
Yılın ikinci çeyreğinde pandemi etkisiyle çift haneli daralma olacağını öngören Sezgin "bu daralmanın yüzde 10 - 15 bandında olacağını tahmin ediyorum ama riskler aşağı yönlü, 3. çeyrekten itibaren ise yıldan yıla rakamlarda pozitife dönmesek de nötr seviyeye gelebiliriz, son çeyrekte de yıldan yıla pozitif bir rakam dönebiliriz diye düşünüyorum" ifadesini kullandı.
Yılın tamamında daha sınırlı mı yoksa derin bir daralma mı olacağı konusunun önemli olacağını belirten uzman "İzolasyon tedbirlerinin kaldırılması ve normalleşmenin başlaması çok önemli, bu tedbirler ekonomiye bir şoktur Üretim şoku ve talep şoku veriyorsunuz, bu şok azalabilir Haziran'dan itibaren. Ben yılın ikinci yarısından itibaren toparlanmanın gerçekleşeceğini düşünüyorum." ifadesini kullandı.
"2020 KAYIP YIL OLACAK"
BETAM Başkanı Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ise Bloomberg HT'ye büyüme rakamının tahmininden daha düşük geldiğini, çeyrekten çeyreğe yüzde 0.6'lık ciddi yavaşlama olduğunu kaydetti. Gürsel "inşaat küçülmüş, demek orada canlanma hala gündemde yok. net ihracat negatif katkı yapmış, büyümede kamunun tüketim harcamaları ve özel harcamalar var." diye konuştu.
İç talebin virüs pandemisinden Mart'ın ikinci yarısından itibaren etkilenmeye başladığını, dolayısıyla bugünkü rakamlara kısmi olarak yansıdığını kaydeden Gürsel ikinci çeyrekte büyük bir daralma olacağının altını çizdi.
Gürsel "Toparlanma beklediğimden daha erken başlıyor o bakımdan belki yıllık büyüme negatif olacak ama IMF'nin ilk tahmini gibi yüzde 5 olmayabilir. Tüketim alışkanlıkları özellikle hizmetlerde eskisi gibi olmayacak, bu da canlanmayı ikinci yarıda kısıtlayacak. Doğrusu bu sene kayıp bir yıl." şeklinde yorum yaptı.
GÜÇLÜ BÜYÜME
Garanti BBVA "Birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülke ekonomisi, 1Ç20'de koronavirüs etkileri nedeniyle daraldı. Ancak Türkiye'de yılın ilk iki ayındaki canlı aktivite, koronavirüs etkilerinin Mart ayının son haftalarında ortaya çıkması ve olumlu baz etkisi nedenleriyle 1Ç20 büyümesi güçlü gerçekleşti. Koronavirüs tedbirleri ve ekonomiye etkilerinin arttığı 2Ç20'de ise aktivitede hızlı daralma öngörüyoruz. 2020 tüm yıl GSYH büyüme beklentimiz %0.0. IMF son dönemdeki açıklamalarında, küresel ekonomide %3 olan daralma beklentisi üzerinde aşağı yönlü riskler olduğunu belirtti. Önümüzdeki dönemde koronavirüs salgınının hem dünyada hem de Türkiye'de gelişiminin yanı sıra ekonomide normalleşme sürecinde dış ve iç talebin seyrine ilişkin belirsizlikler, Türkiye ekonomisi büyüme tahminleri üzerinde de risk yaratıyor." değerlendirmesini yaptı.