Küresel borç 2015'ten bu yana ilk kez yıllık bazda düştü
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından yapılan çalışmaya göre, pandemi sonrası küresel büyümede görülen toparlanma ve enflasyon 2022'de küresel ekonomideki dolar bazında borç yükünün 2015 yılından bu yana ilk kez düşmesini sağladı. Küresel borçlar geçen yıl, yıllık bazda 299 trilyon dolara geriledi. Kalkınmakta olan ülkelerin borcu ise rekor kırdı.
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), "Küresel Borç Monitörü" raporunu yayımladı.
Buna göre, küresel borcun nominal değeri 2022 yılında 4 trilyon dolar civarında düştü ve 2021 yılında aşılan 300 trilyon dolar eşiğinin altına geriledi.
Ancak, kalkınmakta olan dünyanın borcu 98 trilyon dolar ile yeni rekor kırdı. Hindistan, Meksika, Rusya, Singapur ve Vietnam borçları en çok artan ülkeler oldular.
Güçlü ekonomik aktivite ve yüksek enflasonun etkisiyle küresel borcun, küresel GSYH'ya oranı 12 puan düşüşle yüzde 338 oldu. Kalkınmış ekonomilerin borçarının GSYH'ya oranı 20 puan düşüşle yüzde 390'a indi. Gelişmekte olan piyasaların borç yükünün GSYH'ya oranı 2 puan artarak yüzde 250 oldu.
Hanehalkı borçları 57 trilyon dolar
Borcun dağılımına bakıldığında, hanehalkına ait borçlar 2022 sonu itibarıyla 57 trilyon dolar, finansal olmayan şirketlere ait borçlar 89,7 trilyon dolar, kamuya ait borçlar 84,1 trilyon dolar ve banka gibi finansal şirketlere ait borçlar 68,1 trilyon dolar oldu.
Geçen yıl borçlanma maliyetleri yükselirken, gelişmekte olan piyasalardaki borç, artış eğilimini sürdürerek 98,2 trilyon dolarlık rekor seviyeye ulaştı. Rusya, Singapur, Hindistan, Meksika ve Vietnam, ödenmemiş borçlarında en yüksek artışları gördü. Gelişmiş ekonomilerin toplam borcu ise 2022'de 200,8 trilyon dolar olarak hesaplandı.
Küresel borç tutarı, 2021'de Çin'in borçlarındaki "keskin" artışın etkisiyle 10 trilyon dolardan fazla artarak 303 trilyon dolarla tüm zamanların en yüksek değerini almıştı.
Küresel borcun GSYH'ye oranında düşüş devam etti
Güçlü ekonomik aktivite ve yüksek enflasyonun etkisiyle, küresel borcun GSYH'ye oranı 2022'de 12 puanın üzerinde azalışla yüzde 338'e gerilemesine rağmen salgın öncesi seviyelerin üzerinde kaldı.
Toplam GSYH'ye oranları dikkate alındığında, geçen yıl hanehalkına ait borçlar yüzde 64,6'dan yüzde 63'e, finansal olmayan şirketlere ait borçlar yüzde 98,1'den yüzde 97'ye, kamuya ait borçlar yüzde 103,2'den yüzde 97'ye ve finansal şirketlere ait borçlar da yüzde 83,7'den yüzde 80,3'e indi.
Türkiye'de finansal şirket borçları yüzde 10 geriledi
Türkiye'de ise borçların GSYH'ye oranları dikkate alındığında, geçen yılın son çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla hanehalkına ait borçlar yüzde 15,2'den yüzde 11,9'a, finansal olmayan şirketlere ait borçlar yüzde 74,3'ten yüzde 58,1'e, kamuya ait borçlar yüzde 43'ten yüzde 35,5'e, banka gibi finansal şirketlere ait borçlar da yüzde 30,9'dan yüzde 20'ye indi.
En keskin düşüşler Norveç ve İngiltere'nin başını çektiği Avrupa ülkelerinde yaşanırken, gelişmekte olan birçok piyasada geçen yıl borç oranlarında hafif düşüşler görüldü.
Gelişmekte olan piyasaların toplam borç oranı geçen yıl 2 puan artışla yüzde 250'ye ulaşırken, artışta büyük ölçüde Singapur ve Çin'in etkisi oldu. Gelişmiş ekonomilerin borç oranı ise 20 puanın üzerinde azalarak yüzde 390'a geriledi.
Küresel borcun ülkelerin GSYH'sine oranı 2020'de yüzde 360'ın üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesini görmüş, 2021'de ise yüzde 351'e düşmüştü.
