UAEK'nın korkutan İran raporu
-
UAEK'nin İran'ın nükleer programına ilişkin son raporunu açıkladı, iddiaya göre İran'ın Fordo tesislerinde uranyum zenginleştirme seviyesi yüzde 27'lere yükseldi
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Başkanı Yukiya Amano, İran'ın nükleer programına ilişkin son yazdığı raporda, ''İran'ın Fordo tesislerinde uranyum zenginleştirme seviyesinin yüzde 27'lere yükseldiğini'' bildirdi.
Amano tarafından yazılan ancak henüz resmen açıklanmayan raporda, UAEK denetçileri tarafından Fordo zenginleştirme tesislerinden alınan örneklere göre, tesislerde uranyum parçacıklarının bazılarının yüzde 27'lere varan oranlarda zenginleştirildiğinin görüldüğü belirtildi.
Raporda, 4 Mayıs'ta UAEK'nin İran'a mektup yazarak bu konuda bilgi ve izah talebinde bulunduğu bildirildi. İran'ın 9 Mayıs tarihli mektubunda ise UAEK'ye cevaben, ''Hedeflenen değerin üzerinde bu tür parçacıkların üretilmesinin, teknisyenin kontrolü dışında teknik nedenlerden olabileceğini'' bildirdiği kaydedildi.
UAEK'nin, İran'ın izahatını değerlendirmeye devam ettiği ve bu konuda İran tarafından başka detaylı bilgiler vermesini istediği de belirtilen raporda, 5 Mayıs'ta aynı tesisten alınan başka örneklerin de halen incelendiği bildirildi.
Raporda, İran'ın askeri bir bölgedeki Parçin tesisleriyle ilgili olarak da UAEK'nin 2 Mayıs'ta İran tarafına bir mektup yazarak, ''ellerindeki uydu görüntülerinin birkaç yıldır hiçbir hareketlilik gözlemlenmeyen Parçin'de şimdi büyük çapta hareketlilik saptadığı ve bunun ne olduğunu doğrulayamadığı'' da belirtildi.
Raporda UAEK'nin, ''Parçin ve yabancı bir uzmanla ilgili sorduğu sorulara dair yanıt alamadığı ve İran'ın Parçin'e, UAEK müfettişlerinin girmesine izin veremeyeceğini söylediği'' de hatırlatıldı.
Raporun son bölümünde, İran'ın hala UAEK ile yeterince işbirliği yapmadığı belirtilerek, bu yüzden de İran'da bulunan tüm nükleer maddelerin barışçıl amaçlı olduğu yolunda hükme varılamadığı bir kez daha vurgulandı.
Raporda, İranlı yetkililerin, UAEK müfettişlerinin Parçin'e girmelerine izin verilmesi de istendi.
Daha önceki UAEK raporlarında İran'ın sahip olduğu uranyumu bugüne kadar yüzde 20 oranında zenginleştirmeyi başardığı belirtilirken, bu seferki raporda bu oranın yüzde 27'lere yükseldiğinin ifade edilmesi, önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Nükleer silah veya başlık üretebilmek için uranyumun asgari yüzde 80 veya 90 oranında zenginleştirilmesi gerekiyor. Ancak UAEK'nin raporunda, İran'ın bu durumun ''teknik sorundan'' kaynaklandığını vurgulaması da önem taşıyor.
