Faizde bankalar yeni normale ne kadar hazır?
Geçen sene yıl ortasında başlayan faizlerdeki düşüş bu senenin ilk ayında da devam ediyor. Özellikle tahvil ve bono faizlerinde görülen hızlı düşüşün sadece Türkiye’ye özgü olmadığını, geçen yıl hemen hemen bütün gelişen ülke tahvillerinin benzer bir ralliyi yaşadıklarını daha önce belirtmiştik.
Bu sene de iç piyasa tahvil ve bono piyasasının oldukça hareketli olduğunu görüyoruz. Hazinenin 2012 yılı içinde aylık ortalama 10-12 milyar TL nominallik tahvil ihracı olmasına, özel sektör tahvil ihraçlarının giderek artmasına rağmen Türk Hazine tahvillerine ilgi hala oldukça yüksek. Bunu geçen hafta Hazine’nin açtığı 4 ayrı ihaleye gelen yoğun talepten anlıyoruz. Hatta TCMB’nin verilerine göre Aralık ayının son haftası ve Ocak ayının ilk haftasında tahvil ve bono piyasasına 1.5 milyar $ yabancı girişi olduğunu söylüyor.
Ancak tahvil faizleri, banka bilançoları ve maliyetler 2013’te hikayenin daha çetrefilli olacağını söyler.
Grafikte görüleceği gibi 2010 yılında tahvil ve bono piyasasında 2. yıllık gösterge tahvil faizlerinde ortalama faiz %8,45 olmuş. Aynı dönemde bankaların TCMB’den aldıkları fonlamanın ortalama maliyeti % 7,5’lar civarında. Yine 2010 yılında aylık mevduat faizlerinin ortalaması %8,45'lerde. Yani bankalar 2010’da mevduat faizi + TCMB fonlaması karışımı yaparak maliyetlerini düşürerek % 8,50 civarında olan tahvil ve bono portföyünü fonlamışlar.
2011’de de hikaye pek farklı değil. 2. piyasada tahvil bono piyasası (gösterge faiz) ortalaması % 8,90 seviyesinde. TCMB ‘den alınan fonlama maliyeti ortalama % 7,35. 2011 ‘de toplanan aylık mevduatın ortalaması yükseliyor; % 8,90.
2012’de ise işler biraz daha zorlaşmış. Gösterge tahvilde ortalama faiz % 8,20 , TCMB’den alınan fonlamanın maliyeti % 7,10. Ortalama mevduat faizi ise % 9.70. Özellikle yılın ilk yarısında iki haneli devam eden aylık mevduatlar bankaların işini oldukça zorlaştırmış. Bu noktada devreye yılın son 4-5 ayında tahvil piyasasına giren yabancı para akımı giriyor. Yaklaşık 18 milyar $ civarında tahvil ve bono piyasasına giren yabancı para faizleri % 6’ya kadar çekiyor.
2010-2011 yılında bankaların bilançosuna alınan tahvil ve bono portföyleri yavaş yavaş itfa olmaya başladı. Yani % 8-9 bandından bilançoya konulan tahviller çıkıyor ve yerine yeni Hazine tahvilleri konuluyor. Şimdi sorun şu; banka bilançoları yeni normale hazır mı? Bankalar % 6-% 6,50 faiz seviyesinden aktif bilançolarını oluşturmaya ne kadar hevesli?
2013’ün ilk ihalelerine bakıldığında yerli ve yabancı talebi var. Bu iyi haber. Ayrıca global ortamdaki düşük faiz ortamında % 6- % 6,5 ‘luk faiz seviyesi hala çekici duruyor. Bu da başka bir iyi haber. Ancak mevduat faizleri % 8- 8,5 bandında kalmaya devam ederse, bono faizlerinde ki rallinin de sona erdiği düşünülürse, bankaların yeni normale alışması hiç kolay olmayacak gibi gözüküyor.
