2014'ün siyah kuğuları can sıkmaya başladı bile
2013 yılını bitirirken bu sene için herkesin bir tahmini vardı. Kimi geçen senenin son 6 ayında yapılan negatif fiyatlamanın 2014 ilk çeyreğinde alım fırsatı yaratacağını düşünüyordu. Yine bazı oyuncular için "tapering" yani tahvil alım programında azaltmanın ilan edilmiş olması bir şekilde piyasaların üzerindeki stresi kaldıracaktı ve bu da 2014'e olumlu yansıyacaktı. Benim daha önce bu köşede paylaştığım baz senaryom da buna benzerdi. Ben de hem tapering'in kalkmış olmasının yaratacağı rahatlık hem de geçen sene ciddi bir satış yapılmış olması sebebi ile "EM" yani gelişen ülkelerin 2014 yılı içinde yatırımcının yeniden radarına gireceğini düşünüyordum. Ancak baz senaryomu gözden geçirmem gerekiyor diye düşünüyorum. Bunun en büyük sebebi de 2014 yılı için öne çıkartlılan ve "Siyah Kuğu" diye adlandırılan risklerin bir kısmının piyasaları endişelendşrecek şekilde ortaya çıkıyor olması.
Siyah Kuğu nedir?
Naterlie Portman'ın başrolde oynadığı Siyah Kuğu filmi sanırım ilk akla gelen cevap. Ancak ekonomide kullanılan "Siyah Kuğu" tabiri Nassim Nicholas Taleb'in "Olasılıksız Görünenin Etkisi" başlıklı kitabına da konu olan ve ihtimal dışı görünen fakat gerçekleştiğinde etkisi çok büyük olan olayları anlatmak için kullanılıyor. Yani olasılığı düşük bu ihtimallerin ortak özellikleri, gerçekleştiklerinde piyasaları ciddi anlamda sarsacak kadar güçlü olmaları.
2014'ün Siyah Kuğuları neler?
Bu konuda yakın zamanda yazılmış en güncel rapor HSBC Baş ekonomisti Stephen King'e ait.
King 2014 yılına istinaden 10 tane Siyah Kuğu'dan bahsediyor. Bunların heprsini burada saymayacağım. Ancak burada öne çıkan 3 tanesi var ki piyasaların tabir-i caiz ise aklını başından alıyor:
-Fed'in tapering'i hızlandırması
-Çin ekonomisinin hızlı soğuması
-Gelişen ülkelerde "cari açık" krizi çıkması
İşte bu 3 olasılık piyasaları tedirgin ediyor. Herhangi birisi olduğu durumda ne yapacağını bilemeyen, nasıl fiyatlayacağı konusunda net bir fikri olmayan piyasa oyuncuları her gün hop oturup hop kalkıyorlar. Bu sebeple ÇİN borsası yıl başından beri %3'ün üzerinde değer kaybediyor. Yine bu sebeple aynı zamanda EM'e ciddi satış geliyor.
Sonuç?
Adı üzerinde "Siyah Kuğu." Fiyatlamak mümkün değil. Ancak her gün bu ihtimal var diye kenarda durmak da kolay değil. Dolayısı ile zor bir dönem. Bu dönem içinde piyasaların Çin, ABD ekonomik verileri ve EM ülkleri cari açık verilerine son derece duyarlı olacağını düşünebiliriz. Piyasa bu ihtimallerin iyice uzaklaştığını görmeden rahat etmeyecektir.
