Blokzincirleştiremediklerimizden misiniz?

Geçtiğimiz hafta kripto para ekosisteminin kompleks, zor ve sadece kısıtlı bir kitleye hitap eden içe dönük yapısının değişmeye başladığından bahsetmiştik. Bu kapsayıcı değişimi de bir takım kırılımlara borçlu olduğumuzu belirtmiştik. Bu hafta aynı serinin ikinci yazısında ise adaptasyon yolunda ciddi bir kırılım olan oyun sektörünün blokzincirine taşınmasından (GameFi) bahsedeceğiz.

Blokzincir üzerinde varlıklar

Lakin oyunlar üzerinde konuşmadan önce bir sektörü ya da varlığı blokzincire taşımak ne demektir? Bunun getirilerinden ve götürülerinden bahsedeceğiz. Çünkü birçok sektör/varlık blokzincire taşınmaya çalışılıyor. Bu girişimlerin bazıları metazori bazıları ise elzem diyebilirim. Çünkü bir varlığı blokzincire taşımak, genel kanının aksine o varlığı daha yavaş, her transferinde para ödenen bir ekosisteme taşımak demektir. Peki bu dezavantajlar yanında blokzincire taşınmak size ne getiriyor? Güven ihtiyacını ortadan kaldırıyor, şeffaflık sağlıyor ve gelir dağılımını demokratikleştiriyor.

DeFi yani Merkeziyetsiz Finans bunlardan en başarılı olanlardan birisi. Bankacılığın yaptığı işlemleri akıllı sözleşmelere yaptırıyor, merkezi otoriteye ihtiyaç duymuyor, herkese şeffaf, kimseye ayrıcalık sağlamıyor. Finans alanında bunun elzem olduğu ortada. Bir de DeFi kadar keskin ihtiyaç duyulmayan bir örnek verelim. Daha önce defalarca denendi ve denenmeye de devam edecek.

Sosyal medyanın blokzincire taşınması

Sosyal medya denildiğinde akla ilk gelen kelimelerden birisi "etkileşim". Blokzincir için ise etkileşim demek, işlem yapmak ve maliyet demek. Bir örnekle anlatalım; herhangi birinin tweetine/paylaşımına beğeni (like) atacaksınız diyelim... İlk olarak bu işlem için blokzincire para ödeyeceksiniz ve beğeninin yansıması için yeri gelecek dakikalarca bekleyeceksiniz. Sosyal medya, blokzincirin hantallığına tahammül edebilecek bir yer değil! Aynı zamanda işlem hızları, ölçekleme, işlem sonuçlandırma gibi birçok darboğaz var. Teknolojinin şu anki durumuyla sosyal medyanın blokzincirde olmasının elzem olmadığını söylemek yanlış olmaz lakin bu problemlerin gelecekte de farklı çözümlerle aşılacağını tahmin etmek zor değil. Çünkü sosyal medya, kar peşinde olan bir teknoloji şirketine teslim edilemeyecek kadar önemli. Youtube yaklaşık 2.3 milyar, Instagram ise 1.3 milyar kullanıcıya sahip. Youtube gelirlerinin bir kısmını içerik üreticileriyle paylaşsa da Instagram'ın yaklaşık 1.3 milyar gönüllü çalışanı var diyebiliriz. Sosyal medyanın merkeziyetsizleşmesi demek, gelir havuzunun Instagram benzeri bir platformda 1.3 milyar kullanıcıyla paylaşılması ve dolayısıyla gelir dağılımının demokratikleşmesi demek.

GameFi

Oyun sektörünün ne kadar büyük olduğunu anlatmaya gerek yok. Oyunların blokzincire taşınması adaptasyon adına önemli bir mihenk taşı ve oyunları blokzincire taşımak da aslında sosyal medya örneğinde olduğu gibi var olan yapıyı hantallaştırıyor. Etkileşim açısından benzer olsalar da sektör dinamikleri farklılıklar gösteriyor. İlk olarak oyun sektörünün demografik yapısı ve kullanıcı profili sosyal medyadan farklı. İkincisi ise oyun sektöründe de dev markalar ve marketler var olsa da sosyal medya gibi tekelleşmiş bir ekosistem yok. Bu nedenlerden olacak ki geçen son bir yılda blokzincir tabanlı oyunlar popülerleşmeye başladı. Bu popülerleşmenin altında oyuna entegre ve oyun içinde kullanılan bir token'ın, oyunu oynayanlara adeta madencilik gibi dağıtılmasının etkisi büyük. Oynadıkça token kazanıyorsunuz. Popülaritenin token varlığıyla ilintilendirebileceğimiz spekülatif nedenleri olduğu kesin, bunun yanında oyun içindeki eşyaların; oyun dışına taşınmasının, oyunlar arası transferlerinin, kolayca alınıp satılmasının ve ekonomiye kolayca katılmasının da bir inovasyon olduğunu kabul etmek lazım. Ayrıca oyunun gelirlerinin de token aracılığıyla son kullanıcıyla paylaşılması gelir dağılımındaki adaletsizliğe bir çözüm oluyor.

Büyük resme baktığımızda ise kripto para ekosisteminin; NFT'ler, Metaverse ve GameFi gibi kavramlarla insanlar tarafından daha anlaşılabilir bir kültüre doğru evrildiğini söylemek yanlış olmaz. Sanat eserleri, oyunlar, dijital arsalar derken daha anlaşılabilir ve haliyle her kesimden farklı bireylere de daha kolay anlatılabilir bir teknoloji haline geldi blokzincir.