FinTek dünyasında yeni kavramlar - III
FinTek dünyası ile ödeme sistemlerinde gece-gündüz para transferi olanağı sağlayan yöntem ve kavramlarla tanıştık.
Bu serinin son yazısında FinTek'lerle birlikte hayatımıza giren bazı terimler, oluşumlar ve yöntemleri anlatmaya kısaca tarihçelerinden söz etmeye devam ediyoruz.
Anlık Ödemeler
Dünya genelinde “Faster Payments” yada “Instant Payments” olarak anılan bu ödeme şekli, farklı bankalarda farklı hesaplar arasında para transferlerinin 365 gün, 24 saat - anlık olarak gerçekleştirilmesini sağlayan bir ödeme sistemini ifade ediyor. Yaklaşık on yıl önce birçok ülkeden bankalar ve hesaplar arası transferlerin aynı gün içinde bile yapılamadığını düşününce anlık ödemelerin ne kadar önemli bir devrim olduğunu anlıyoruz.
Ülkemizde Fonların Anlık ve Sürekli Transferi adı ve FAST kısaltmasıyla ifade edilen bu ödeme sistemi öncesinde bir başka bankaya para transferi yapma süresi saat 17.00’ye kadar mümkündü. Bugün TCMB ve BKM iş birliği ile geliştirilen FAST sayesinde farklı bankaya gönderilen 5 bin liraya kadar tüm para transferleri saniyeler içerisinde gerçekleştirilerek, alıcının hesabına ulaşması sağlanıyor.
KareKod Ödemeler (QR – Quick Response Payments)
Kartlı ödemelerde yoğun olarak kullanılan temassız ödeme özelliğinin akıllı telefonlar üzerinden yapılması halinde NFC (Yakın Alan İletişimi) teknolojileri kullanılıyor. Bu teknolojinin işletim sistemleri ve akıllı telefon üreticileri tarafından ortak bir standart olarak her cihazda kullanılmaması ya da açılmaması nedeniyle bugün akıllı telefonlarımız ile dünya genelinde yaygın bir temassız ödeme tecrübesi yaşayamıyoruz.
Akıllı telefonlarda temassız ödemelerde yakalanamayan bu ortak ödeme standardı ihtiyacını karşılamak üzere kullanılan karekod teknolojisi, farklı cihazlar arasında çok kısa sürede temassız ve güvenli bir iletişim kurulmasını sağlayan bir teknoloji.
Karekod teknolojisinin aslında 1990’lı yılların başında otomotive sektöründe üretim aşamasındaki araçları kodlanarak üretim süreçlerinin izlenmesi amacıyla oluşturulduğu biliniyor.
Yaklaşık on yıl önce Asya’da banka hesabı ve banka kartları olamayan büyük kitlelerin nakitsiz ödeme yapabilmesi için kullanılan karekod ödemeler büyük bir hızla yaygınlaşarak bugün mobil ödeme, toplu ulaşım, biletleme ve elektronik tanıma gibi oldukça geniş bir alanda kullanılıyor. Özellikle Covid 19 döneminde günlük kullanım alanı oldukça genişleyen karekod uygulamaları, birçok alanda hem hız hem de güvenlik sağlıyor.
Görünen o ki teknoloji bu kadar hızla geliştikçe, finansal teknolojiler alanında yeni alanlar ve yeni ihtiyaçlar ortaya çıkmaya devam edecek. Bu sayede hayatımıza yeni kavramlar, yeni iş alanları, yeni ürün ve hizmetler girecek. Ben de sizlere bu değişimi ve gelişimi en yalın haliyle anlatmaya devam edeceğim.