Yapay zeka ve Birleşik Arap Emirlikleri uygulamaları
Bir önceki yazımda dünyada teknolojiye artan ilgiden ve ABD’deki Nasdaq’in yükselişinden bahsetmiş ve Blokzincir uygulamalarını anlatmıştım. Bu yazımda da yapay zekâdan ve Birleşik Arap Emirliklerindeki uygulamalardan bahsetmek istiyorum.
Ekim 2017’de Birleşik Arap Emirlikleri, Dünya’da ilk örneği olan yapay zekâ Bakanı’nı atadı. Bugüne kadar başka bir ülkede böyle bir bakanlık duymadım. Yazıyı yazmadan Google’a da sordum o da duymamış. Aslında bu büyük bir vizyon örneği. Daha önceki yazılarımda bahsettiğim üzere BAE pek çok konuda ilk olmak istiyor. Yapay zekâ da bu konulardan biri.
Hikâye şöyle başladı, 2017 Ekim ayında Birleşik Arap Emirlikleri, kabinesinde yeni bir pozisyon oluşturarak yapay zekâdan sorumlu olarak çalışacak bir bakan atadı. BAE Başbakanı Sheikh Mohammed bin Rashid, Twitter üzerinden attığı bir tweet ile yeni bakanı duyurdu. Başbakanlık bünyesinde gelecekten sorumlu yönetici olan 1990 doğumlu olan Omar Bin Sultan Al Olama, bundan sonra "Yapay Zekâ Bakanı" olarak görev alacaktı. Genç bakanın takip edeceği konular arasında yapay zekânın kullanımı, teknolojik gelişmelere uyum ve gıda güvenliği de yer alıyor.
Robotlar, otonom araçlar, dronlar, Mars'ta kolonileşme, yapay zekâ gibi konuları gündeme alan Birleşik Arap Emirlikleri, yeni dünyada herkesten bir adım önde olmayı hedefliyor. Gelirinin hala büyük bir kısmını petrolden elde ettiğini düşünürsek, geleceğin teknolojilerine verdikleri önem, aslında dünyanın ne denli hızlı değiştiği ve daha değişeceğinin de bir kanıtı. Elektrikli araçların piyasaya hâkim olmasıyla birlikte petrolün değeri düşecek, Arap dünyasının aslen bu değişime hazırlandığını söylememiz de mümkün.
Ülke bu vizyoner yaklaşımıyla dünyanın dört bir yanından farklı yetenekleri de kendine çekiyor. Çünkü Dubai bu tarz yeniliklere devlet desteği de sağlıyor. İnsan taşımacılığında kullanılacak olan dronlara Dubai'de test izinleri verilmesi, dünyadaki ilk hyperloop rotalarından birinin Dubai ile Abu Dhabi arasında olacak olması, Birleşik Arap Emirlikleri'nin yeniliklere ve teknolojiye ev sahipliği yapma niyetini açıkça gösteriyor.
Yapay zekâ Bakanlığının üstlendiği en önemli görevlerden biri, Ulusal Yapay zekâ stratejisini hazırlamak… Ekim 2017'de BAE Hükümeti, Yapay Zekâ Stratejisini açıkladı. Strateji, türünün ilk örneği olarak onaylandı ve BAE 2071 hedefleri arasında yerini aldı. Somut olarak, BAE'nin YZ stratejisi dokuz sektörde kalkınma ve uygulamayı kapsıyor: Ulaşım, sağlık, uzay, yenilenebilir enerji, su, teknoloji, eğitim, çevre ve trafik.
Bu YZ stratejisinin beş teması var: YZ çalışma grubu olarak “BAE YZ Konseyi'nin” oluşturulması; çalıştaylar, programlar, girişimler ve ilgili devlet organlarına saha ziyaretleri düzenlenmesi; teknoloji alanında faaliyet gösteren tüm personelin becerilerinin geliştirilmesi ve devlet görevlileri için eğitim kursları düzenlenmesi; tüm devlet hizmetlerini YZ yoluyla sağlamak ve YZ'nın tıbbi ve güvenlik hizmetlerine tam entegrasyonunu temin etmek; ve son olarak liderlik stratejisi başlatmak için bir YZ Danışma Kurulu kurup YZ’nin güvenli kullanımı hakkında yasa üretmek.
Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi 2031 olarak adlandırılan 10 yıllık strateji ise, Nisan 2019’da Bakanlar Kurulu tarafından onaylandı.
Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi 2031, 2031 yılına kadar BAE'yi yapay zekâda küresel bir lider olarak konumlandırmayı ve BAE'nin hayati alanlarında yapay zekâ kullanan bütünleşmiş bir sistem geliştirmeyi hedefliyor.
Ulusal YZ Stratejisi 2031, eğitim, hükümet hizmetleri ve toplumun refahı gibi hayati alanlarda yapay zekâ kullanmayı amaçlayan bir dizi girişimin yanı sıra sekiz hedefi de içermektedir. Strateji uygulaması, çeşitli yerel ve federal kuruluşlarla koordinasyon halinde Emirlik Yapay Zekâ ve Dijital İşlemler Konseyi tarafından denetlenmektedir.
Sekiz hedef, BAE'nin yapay zekâ için küresel bir merkez olarak konumunu yeniden teyit etmek, BAE'deki YZ sektörünün rekabet gücünü artırmak, YZ yenilikleri için bir inkübatör kurmak, yaşam kalitesini iyileştirmek için müşteri hizmetleri alanında YZ kullanmak, geleceğin işleri için yetenekleri çekmek ve eğitmek, önde gelen araştırma yeteneklerini çekmek, YZ deneylerini desteklemek için veri odaklı bir altyapı sağlamak, YZ yönetişimini ve düzenlemelerini optimize etmek.
Bazı hayati sektörlerin, yapay zekâ teknolojilerinin uygulanmasından derhal olumlu bir etki görmeleri bekleniyor. Ayrıca yeni ekonomik alanlar yaratarak ve mevcut alanlarda da verimliliği artırarak ulusal GSYİH'ye katkıda bulunacağı da muhakkak.
BAE hükümeti, ortaya çıkan YZ teknolojilerini hızlı bir şekilde benimsemenin yanı sıra, yeni teknolojileri denemek ve karmaşık sorunları çözmek için güvenli bir ekosistemde çalışma imkanı vaat ederek, en iyi YZ yeteneğini çekmeyi amaçlıyor.
BAE'nin 2031 yılına kadar YZ'de bir dünya lideri olma vizyonu var, vatandaşlar, hükümetler ve işletmeler için yeni ekonomik ve sosyal fırsatlar yaratacak bu gelişmelerin 335 milyar AED (91 milyar USD) artı büyüme üretmesi bekleniyor.
BAE Başkan Yardımcısı ve Dubai Başbakanı Şeyh Muhammed bin Rashid bir konuşmasında şunları söyledi: “16 yıl önce elektronik hizmetleri başlattık ve bugün de Yapay Zekâya dayanan yeni bir aşama başlatıyoruz. Her düzeyde devlet hizmetlerini hızlandırmak ve daha fazla verimlilik sağlamak için yapay zekâ ile ilgili tüm araç ve metodolojileri benimsemeye çalışıyoruz.” Ayrıca, “BAE'nin yapay zekâ için dünyanın en hazırlıklı ülkesi olmasını istiyoruz”.
Aralık 2017'de YZ Bakanı Olama, ekibinin, YZ hakkında mevzuat ve düzenlemeler geliştirmeye, lise ve üniversitelerde eğitimler uygulamaya odaklanacağını açıkladı. “YZ’yi insanları kontrol etmek için değil, insanlığın hizmetine sunmak için, anlaşılır yasalar, çerçeve ve yol haritası oluşturacağız” dedi.
BAE YZ Stratejisinin parçası olarak, beceri geliştirmek amacıyla öğrenciler için başlattığı YZ kampına, 600'den fazla genç katıldı. Veri yönetimi ve ulaşımdaki yapay zekâ gibi diğer programlardan da binlerce kişinin faydalanması bekleniyor.
Mart 2019'da BAE Yapay Zekâ Bakanlığı, YZ'nin “sorumlu ve verimli” uygulanması için mevzuat, politikalar ve girişimler geliştirmek amacıyla hükümet ve özel sektör arasındaki yuvarlak masa tartışmalarını destekleyen “Think AI” adlı yeni bir girişim başlattı.
Mart 2020'de, BAE 2031 AI Stratejisine uygun olarak Dubai Dünya Ticaret Merkezi ve Ulusal Yapay Zekâ Programı tarafından düzenlenen “AI Everything”, dünyadaki en büyük AI uygulama konferanslarından biri olacak.
BAE hükümeti YZ uygulamaları ile yılda milyonlarca kağıt işleminden, boşa harcanan milyonlarca saatten ve binlerce kilometrelik gereksiz seyahatten tasarruf sağlayacak.
BAE, yapay zekâya odaklanan gelişmekte olan teknolojileri kucaklamak ve dağıtmak için bölgeye liderlik ediyor ve aynı zamanda YZ için bir strateji başlatan, bakanlık kuran tek ülke.
2019'da Dubai, “Smart Dubai” girişimi vasıtası ile YZ geliştiricileri, hükümet ve topluma yönelik olarak YZ'nin güvenli, sorumlu ve etik bir şekilde geliştirmesine yardımcı olmak için oluşturulmuş ilke ve yönergeleri içeren “YZ kullanımına ilişkin kılavuz” yayınlayan ilk şehir oldu. Aynı yıl, özel ve kamu sektörlerinden oluşan 'Etik Danışma Kurulu' nu kurdu; kurulda Dubai Polisi, Dubai Elektrik ve Su Kurumu (Dewa), Dubai Elektronik Güvenlik Merkezi, Dubai Ekonomi Departmanı [tüketiciyi koruma bölümü], MBRSG, IBM, Microsoft ve hukuk şirketi Eversheds Sutherland var.
Dubai’nin hedefi sadece ileri teknolojiler getirmek ve görevleri otomatikleştirmek değil, Smart Dubai, 2021 yılına kadar veri paylaşımı ve değişimi için kayda değer bir pazara sahip olacak. Bu yüzden AI sektöründe yer alan herkese yön vermek için 'Etik YZ Araç Seti'ni uygulamaya aldı.
Smart Dubai’nin yapay zekâ yaklaşımı dört sütun üzerine oturuyor: insanlık, eşitlik, etik ve güvenlik.
BAE kendisi için bir niş oluşturmaya çalışıyor, ABD, Çin ve bazı Avrupa ekonomilerinin sahip olduğu kaynaklarla rekabet edemiyor. O nedenle BAE, en başta bir kolaylaştırıcı ortam olmayı daha sonra önümüzdeki birkaç yıl içinde, diğer ülkelerle rekabet edecek ölçüde değer yaratabilen, teknoloji odaklı inovasyon merkezi haline gelerek büyümeyi hedefliyor.
Yapay zekâ ve diğer gelişen teknolojilerde Ar-Ge alanında küresel olarak en büyük yatırımcılar ABD merkezli şirketlerdir (Google, Microsoft, Amazon, Apple, IBM, vb.).
BAE küresel inovasyon ekosisteminde fikri mülkiyet ve ticari olarak uygulanabilir ürünler yaratarak ön plana çıkmak ve başlangıç olarak Orta Doğu, Asya ve Afrika pazarlarını Dünya’ya açılmakta basamak olarak kullanmayı planlıyor.
Başarılı bir inovasyon ekosistemi için bir araya gelmesi gereken birkaç şey var. Birincisi çok güçlü bir teknoloji endüstrisine sahip olmak, yetenekler için çekim merkezi olmak ve fikri mülkiyet haklarını koruma mevzuatını oluşturmak.
Bu hafta başında bir haber vardı. Çin Ulusal Biyoteknoloji Grubu (CNBG) ve BAE devlet medyasına göre, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Çin, bir koronavirüs aşısı için Faz 3 klinik denemesi başlattı. Başka bir iş birliği olarak yine BAE merkezli yapay zekâ ve bulut bilişim şirketi G42, Çinli bir ilaç şirketi ve CNBG üyesi Sinopharm Grubu ile bir anlaşma imzaladı
Burada yazdıklarımı 7 maddede toparlarsam;
-BAE’nin tam teşekküllü bir yapay zekâ stratejisi var
-Yapay Zekâ Bakanlığı var
-Think AI adında bir kampanyası var
-Yapay zekâyı aktif olarak eğitim ve sağlık sektöründe kullanıyorlar.
-Dünyanın ilk akredite yapay zekâ üniversitesi var ve otomatik ameliyatlar yapıyorlar.
-Havacılık ve ulaşım sektöründe aktif olarak yapay zekâ kullanıyorlar. Robot polisler, uçan hava taksileri var.
-Yapay zekâ startuplarını destekleyen pek çok program ve hızlandırıcı var.
-Gelecek ekonomisi için Yapay zekâya güveniyorlar.
İleride insansız araç, insansız banka şubesi, otomatik çağrı merkezi daha çok göreceğimiz duyacağımız şeyler. Özellikle tahmin gereken konularda yapay zekâ daha çok kullanılacak.
Yapay zekâ veya diğer teknolojilerin hepsi, hayatımızı kolaylaştırmak için olan teknolojiler. Bunlardan korkmak yerine insanlık için nasıl daha verimli kullanacağımıza kafa yoralım. Artık gelecek daha hızlı geliyor ve teknoloji daha hızlı ilerliyor. Makinelere işinizi kaptırmak istemiyorsanız kendinizi geliştirin.
BAE bu konuda öncü olmak istiyor. İster birey ister kurum ister devlet olun yapay zekâyı öğrenme ve uygulamanın tam zamanı.