ABD'den bakış
Suriye'ye olasi ABD mudahelesi gerginligi ile baslayan bir hafta, ardindan 12.yilini geride biraktigimiz 11 Eylul'un anilmasi, Fed beklentileri, heyecanli NYC fashion week, twitter'in halka arz suprizi ile gecirdigimiz enteresan bir haftayi geride birakirken, onumuzdeki haftayi degerlendirelim.
Oncelikle satranc oyunu seyreder gibi seyrettigim ABD, Rusya, Suriye ucgeninin odak noktasi Suriye'ye mudahele endisesi piyasalardan tam olarak silinmedi,her ne kadar Kerry yaninda Kissinger'in Rus-Amerikan iliskilerinde uzman ekibi ile Lavrov'un yanina ucup, konusmalarin ardindan "cok yapiciydi" dese bile. Nicin? Cunku hala acaba Rusya'nin artniyeti mi var, cikari ne olabilir zihniyetine sahip bir ABD hukumeti var. Bloomberg US'e cikan BM ozel danismani ve Columbia Universitesi Prof. Jeffrey Sachs'in da dedigi gibi, Rusya'nin cikarlari var bu bolgede Ve bu cikarlar savas amacli degil, Rusya'nin teklifi Kremlin diplomasisi, kooperatif oldugunu gosterir, cunku o da o bolgede savas istemiyor. ABD Irak'a karisarak rejim diktatorlerini elimine ederek cozume ulasamayacagini hala anlamadi mi? Rusya, bunun farkinda ve izin vermek istemiyor.dedi. O yuzden de Rusya diplomatik basariya ulasirken, Obama ise Pazartesi gununden beri basinda, "Obama evolution" adi altinda, her verdigi demecin en kadar farkli oldugunu bize ispat etti adeta.
Tabi bu arada petrol enteresan oynamalar gosterip haftanin basinda rekor seviyelere ciktiktan sonar, OPEC'in Suriyeden gelen petrol %60 dusucek baslikli raporuna ragmen, Rusya-Suriye-ABD uzlasma calismalari sonucunda dengelendi. Simdilik? Bu sabah , canli yayinda konustugum Bloomberg TV muhabiri Sarah Kopit'in de acikladigi gibi ortadogudaki bu karisiklik emtialari etkiledi. Hatta, bana 2011 Arap baharini hatirlatti. Sasirtici olmamali, cunku Arap dunyasini etkileyen asi hareketlerin devami olan Suriye olaylari Libya'daki olaylardan daha fazla can kaybina sepeb oldu, ama Libya ciddi bir petrol ihracatcisi iken, Suriye ilk bakista petrol piyasalarinin buyuk oyuncusu gibi gorunmemekteydi. Suriye'nin onemi, kritik bir dogal gaz ve petrol boru hatti olmasindan kaynaklaniyor. Lavrov'un basarili diplomatik manevrasi ile muhtemel kimyasal silahlarin kontol altina alinmasi en cok Rusya, daha spesifik olarak Gazprom isimli bir Rus sirketin isine yariyor. Gazprom Avrupanin petrol arzini kontol eden, 2.6lik PE ile islem goren hisse. Petrol-fiyat sicramalari, ne Rus ekonomisi, ne de su anda ucuz Rus borsasinin isine yarar, cunku yilsonuna dogru inanilmaz bir rally beklentisi icinde olan Rus borsasini negative etkiler.
Suriye probleminin son etkisi de zaten Fed'in tapering ini bekleyen depressif Hazinelere, o piyasasina olur. 10 yilliklar zaten 1 Mayistan beri iki katindayken, eger Suriye diplomasisi basarisizliga ugrarsa, ve de QE de korkulandan daha az yavaslatilirsa tahvil piyasasinin toparlanma ihtimali daha yuksek, ama tahvil piyasasinda alima gidicek cok kisi tanimiyorum, siz?
Fed'in basina kimin gelicegi de ayri bir belirsilik, endise yaratti tum hafta boyunca. Japon gazettesi Nikke'iye gore Summers imis Obama'nin gozbebegi. Ama bu ne anlama geliyor? Yapilan bir Bloomberg anketine gore, yatirimci, analist, ve traderlerin %35i Summers Bernanke'den daha cimri diyor. Daha az tesvige izin verirmis, daha siki politikalara gidermis. Yine ayni ankete gore, %47lik dilim de Yellen, Bernanke politikalarini devam ettirir darken, siz karar verin istikrar mi,yoksa sikilastirmaya, azaltmaya devam mi?
Haftaya olucak 17-18 Eylul FOMC toplanti tutanaklari ile acaba tahvil alimi %85 milyardan 75, hatta 65 imi dusurulecek diye korkan piyasalarin endisesine basa kim gecicek belirsizligi de eklendi. Yani hem politik hem de ekonomik belirsizliklerle dolu haftayi geride birakip bir baskasina giris yapiyoruz.
Belirsizlik demisken, Ekim geldi kapiya catti, borc tavani sorunu tekrar kongrede masaya oturtulacak. Hala cozum yok iki tarafta gibi Zira Persembe gunu beklenenden cok daha dusuk gelen issizlik sigortasi basvurularinin , teknik sorunlar yuzunden , dusuk gelip piyasalari sasirtmasi, acaba bize borc tavani konusunda kapanicak olan hukumeti, isten cikarilacak kisilerin etkisini simdiden gosteriyor olmasin?
Haftanin son gununde yani Cuma gunu beklenen ve piyasalari yukari cikarmasi beklenen Perakende satislar de beklendigi kadar cikmadi, ama piyasalar hala cikmaya devam etti, ediyor. Haftayi %3luk getiri ile artida birakmayi hedefleyen ve Amerika'nin ekonomisinin kabilini temsil ettigi doylenen Dow Jones, icinden uc sirketi cikarip, uc farkli sirketi bunyesine aldi bu gectigimiz hafta. 2006dan beri gormedigimiz bir aksiyonda dengeler degisti. . Bir zamanlar, sektorlerinin aslanlari olarak nitelenen "ikonik" Bank of America Merrill Lynch, Alcao, ve HEwlet Packard cikip, yerlerine Nike, Goldman Sachs, ve Visa giriyor. Eski aslanlarin degerleri o kadar dusmustu ki, DJIAyi birakmalari etilerinin hesaplanmasi acisindan nerdeyse hicbir anlama gelmiyor bile. Tarihe bakarsak, eskiden cikarilan firmalara goz atarsak, bu ucunun cikarilmasi biraz suphe uyandirmali derim:
2009 – GM iflas yuzunden cikti.
2004 – AT&T T +0.2% ve Kodak removed (ikisi de sonunda iflas etti)
1999 – Goodyear GT +0.32%, Union Carbide, Sears
1997 – Westinghouse, Woolworths
1991 – American Can, Navistar/International Harvester
Bir konuda en iyisi olmak, hatta dunyanin en iyisi bile olmak, uzun vadeli olmayi, surdurulebilirligi garantilemiyor. Piyasalar degistiginde, sirket degismiyorsa, ilgililik, dger dusuyor.
Ikonik bile olsa.
Twitter bu degisen piyasalarda payini bulup,(roportajimda Sarah Kopit'in de belirttigi gibi bir surpriz) twit ile halka gizlice arz olucagini aciklayip ikonik olmaya hedefli bir sirket yolunda oldugunu bize Persembe aksami supriziyle gosterdi. Bir baska Facebook faciasi olmaktan uzak duracagini da bize, Facebook IPOsundan cok ders cikarip, mobil ve websitesi odakli kar amacini acikladi. Aslinda twitter kullanicisi da Facebook bazli. Twitter'in soyledigine gore su anda aylik 200 milyon active kullanicisi varmis (facebook'un ise 1.2 milyar). Ama Twitter'in saglam reklam stratejisi, ve toplam $583 milyon gelir beklentisinin 2014'te $1milyar u bulmasi bekleniyor.Bu gelirin cogu dam obi, yani cep telefon kullanicilarindan geliyor.
Apple , Twitter gibi risk almada sansli cikmadigini bize gosterdi. Bir ucuz , bir de kaliteli ama pahali telefonla karsimiza gelen Apple hayalkirikligi yaratip, BAO Merrill Lynch, ve Credit Suiss Analistlerinin reytingini kirmasina sebep olud. Cunku ona gore ucuz, aslinda ucuz degilmis. Hele Cin'de kontratsiz bir iphone 5c (ucuz versiyon) $733 a satilirsa, bu hic ucuz degildir.
Bu hafta, sirketler bizi yeni urunleriyle, yeni haberleriyle sasirtirken, gozler haftasonunda yine dondu dolasti Fed'e yoneldi. Kimisi artik tapering'in piyasayi etkilemeyecegini dusunurken, ozellikle 30 yillik basarili ve unlu Hedge Fon yoneticisi ve George Soros'un da para danismanlarindan Mr. Stanley Druckenmiller, "ben tahvil alim programinin yavaslatilmasindan degil, komple 9-12 aylik bir sure icinde durdurulmasindan asil endise ediyorum. Hele Fed'in basina kim gelicek belirsizligi daha da beter bir durum diyerek piyasayi iyice endiselendirdi.
Freddie'nin kabusu, Friday the 13th" filmi gibi bir haftayi geride birakalim..
Endisesiz, mutlu, savassiz bir haftaya girmek uzere diyelim, dileyelim..