Dış ticaret açığı Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,5 artarak yılın en yüksek seviyesi olan 8 milyar dolar düzeyine çıktı.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı verilere göre ihracat yüzde 2,9 artışla 11,4 milyar dolar olurken, ithalat yüzde 7 artışla 19,5 milyar dolar seviyesine yükseldi.

TÜİK verilerine göre en çok ithalat yapılan 20 fasılda ise hububat ilk sırada yer aldı.

Hububat ithalatı, ağustos ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 76 artış göstererek 247 milyon Dolar’a ulaştı.  

Türkiye’nin geçen yılın aynı dönemine göre bazı kesimler için 2 milyon ton bazı kesimlere göre ise  3.5 milyon ton arasında bir hububat eksiği olduğunu belirten Akdeniz Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mahmut Arslan, “Eksiklik de geçen yıl yaşanan aşırı kuraklıktan kaynaklanıyor. Sulanabilen araziler sulandı, sulanamayan arazilerde verim düşüklüğü oldukça fazla hissedildi. Bu durumdan ötürü Türkiye’de fiyatların çok yükseleceği tahmin ediliyordu” dedi.

- Buğday ithalatında rota Batı’dan Rusya’ya kaydı

Eskiden buğdayın Amerika ya da Avrupa Birliği üzerinden ithal edildiğini hatırlatan Arslan, buğdayın satın alınmasından Türkiye ulaşmasına kadar geçen sürenin en az 2 ayı bulduğunu söyledi.

Son dönemde şartların değiştiğine dikkat çeken Arslan, “Artık buğday, Rusya’dan bir hafta 10 gün içerisinde geliyor. Genellikle Türk firmalarının yüzde 95’inin Rusya ile ilişkileri var ve hububatı buradan ithal ediyorlar. Ve bu da buğday problemi yokmuş gibi fiyatların yükselmesini  önlüyor” diye konuştu.

Türkiye’nin açığıyla beraber ihracatında da artışın söz konusu olduğunu vurgulayan Arslan, gelen malların bir bölümünün dahilde işleme belgesi ile ihracata yönelik yapıldığını söyledi.

Türkiye’nin ihtiyacı olan buğdayın 16 milyon ton civarında olduğunu kaydeden Arslan, “3-4 milyon ton civarında Türkiye’nin makarna ve un ihracatı var. Diğer pastacılık ürünleri ile ilgili ihracatı hesaba katarsak en azından Türkiye’nin 5 milyon ton kadar yurtdışından ihraç amaçlı mal getirmesi lazım. Hububat ithalatındaki artışın nedeni de bu” dedi.

- “İthalat olmasa ekmek fiyatları 2 misli olurdu

Rusya’dan daha kısa sürede gerçekleştirilen ithalat sayesinde spekülasyon ve fiyat dalgalanmalarının  yaşanmadığını ifade eden Arslan, “Tam tersine fiyatta gerileme var. Destinasyonun yakın olması nedeniyle buğday tarafındaki sorun hissedilmiyor. Bu yılı 16 milyon ton civarında buğday rekoltesi ile tamamlarız” dedi.  İthalatın devam etmesinin beklendiğini belirten Arslan, hububat tarafında büyük bir tehlike görmediğini kaydetti. Arslan, “Tarım Bakanlığı’nın planlaması ile kimse hiçbir şey hissetmedi. Yoksa ekmek fiyatları iki misli olurdu. Ama şuan böyle bir risk yok” dedi.

Hatırlanacağı üzere buğday rekoltesi geçen yıl 22 milyon tonla rekor üretime ulaşmıştı.
Bloomberg HT Editörü

İrfan Donat
idonat@bloomberght.com