Türk Lirası, Türkiye ve ABD arasındaki siyasi gerginliğin artması ardından, Pazartesi günkü erken işlemlerde dolar karşısında sert düştü. Kurdaki yukarı yönlü hareket, Asya'daki işlemlerde görülen düşük likiditenin etkisiyle arttı. Londra'daki işlemlerde ise TL kayıplarının bir kısmını geri aldı.
Buna karşın bazı analistler ve fon yöneticileri, liranın önümüzdeki günlerde kayıplarını artırmasını bekliyor.
Gelişen piyasa paralarının Fed'in yıl sonuna dek faiz artırımına gideceği beklentilerinin etkisiyle geçtiğimiz ay boyunca düşüş kaydetmesi nedeniyle Türkiye ile ABD arasındaki gerginlik, TL açısından olumlu bir gelişme olmadı. Yabancı kurumlar, Türk Lirası'ndaki sert düşüşü Bloomberg News'e değerlendirdi.
AMP Capital Investors Ltd. ve Eurasia Group, Türk Lirası'ndaki düşüşün diğer gelişem piyasa paralarına sıçramasını beklemiyor.
AMP Capital Investors Ltd. (Nader Naeimi)
-Türk Lirası'nda, dolar karşısında hala önemli miktarda düşüş beklentim var. Türkiye'deki siyasi çalkantı, şu an piyasada fiyatlandığından çok daha yüksek Döviz riski primi gerektiriyor.
-Siyasi anlamda Türkiye'nin durumu kendine has; bu nedenle gelişen piyasaların kalanına kalıcı olarak sıçraması olası değil. Buna karşın -yabancı döviz piyasalarının ABD faiz artırımı beklentilerine uyum sağlamaya zorlandıkları bi dönemde- kısa vadede gelişen piyasa paralarına yönelik algıyı etkilemesi büyük bir ihtimal.
-Herşey hesaba katıldığında, gelişen piyasalarında risk gelecek birkaç ayda aşağı yönlü. Ben, gelişen piyasa paralarında dolar karşısında kısa pozisyonumu koruyorum.
Aberdeen Asset Management (Viktor Szabo)
-Bu diplomatik anlaşmazlığın böyle bir fisyat hareketini doğrulayabileceğine emin değilim; fakat sanırım haftasonu likidite yoksunluğu ve Asya işlemleri bu durumu açıklayabilir.
-Kısa vadede Türkiye'nin ekonomisini ciddi şekilde olumsuz etkileyecek bir gelişme görmüyorum. Türkiye hala bir NATO üyesi ve ABD'nin müttefiki, bunun değişeceğini sanmam. ABD'nin Türkiye'nin Rusya'ya yakınlaştığını görmek isteyeceğini düşünmüyorum. Türkiye'nin risk priminin tekrar fiyatlandığını görüyoruz ama Merkez Bankası sıkı duruşunu korursa, kısa vadede büyük bir sorun olacağını düşünmüyorum.
Eurasia Group (Callum Henderson)
-Türk Lirası son Fed toplantısının ardından -aynı zamanda Fed'in bilanço daraltması konusu dikkate alındığında- zaten baskı altındaydı. Fakat bu sabahki olaylar, Fed'in gelişen piyasalara yönelik tek risk olmadığının hatırlatıcısı oldu: yerel siyaset ve jeopolitik de önemli.
-Şimdilik, yerel bir durum gibi görünüyor ve diğer gelişen piyasa paraları üzerinde doğrudan etkisi olmaz.
Saxo Capital Markets Ltd. (Andrew Bresler)
-Fiyat hareketinde likidite neredeyse kesin olarak önemli bir unsur. Bu olumsuz haberler konu olduğunda Asya'daki işlemlerde her zaman sorun oluyor. Daha az piyasa katılımcısı fiyat hareketini artırıyor.
-Pazartesi günü olan hareketler, likiditenin etkisiyle her zaman daha fazla volatiliteye maruz kalıyor.
Malayan Banking Ltd. (Saktiandi Supaat)
-Lira, önümüzdeki birkaç güç içerisinde dolar ve euro karşısında ek bir yüzde 5 ya da daha fazla zayıflayabilir ve TCMB'nin TL'yi korumak adına faiz yükseltmesi riski bulunuyor.
-Türk ekonomisi iyi gidiyor fakat cari açık kötüleşiyor ve enflasyon sert bir şekilde yükseliyor.
-Bununla birlikte siyasi gelişmelerle tetiklenen bu düzeltme, diplomatik sorunun gelecek birkaç haftada muhtemelen çözülecek olması nedeniyle, büyük bir ihtimalle kısa ömürlü olacak.
Oanda Corp. (Stephen Innes)
-Japon yatırımcıları Türk Lirası'nda carry trade (düşük faizli parayı satıp yüksek faizli parayı alma) pozisyonlarının "çok yüklü" olmasından dolayı, Türlkiye-ABD ilişkilerinin kötüleşmesinin ardından, TL/JPY'de çok fazla satış vardı.
-Ancak pozisyonlar, TL/JPY kurunun 30 seviyesini kırmasının ve tabanın oluşmakta olduğunu işaret etmesinin ardından, tereddütlü de olsa yeniden oluşturuluyor; Türkiye-ABD ilişkileri bozulmaya devam ediyor, bu yüzden yatırımcılar çok temkinli.
-İlişkilerdeki bu son bozulma, ABD'nin Türkiye'nin terörist olarak gördüğü Suriye'deki Kürt militanlara DAEŞ'le mücadeleleri için destek vermesi ile kaynama noktasına yaklaşan gerilimin ardından ateşe daha da benzin döktü.
UniCredit SpA (Vasileios Gkionakis, Thomas Strobel, Michael Rottmann)
-Türkiye'deki belirsiz siyasi durumun ötesinde, kura yönelik ekonomik temel göstergeler, yani zayıf dış dengeler ve TCMB'nin enflasyonu çıpalayamaması, aşağı yönü işaret ediyor.
-Türk Lirası'nı, yüksek getirili gelişen piyasa kurları arasında, temel düşük performans gösteren para birimi olarak görüyoruz.
Commerzbank AG (Lutz Karpowitz)
-Türk Lirası için fırtına bulutları toplanıyor.
-Piyasa, Türkiye'nin ABD faizlerindeki yükselişten en olumsuz etkilenen ülkelerden biri olduğunu çabuk bir şekilde hatırlayabilir.
-Son döneme kadar, lira, olumlu gelişen piyasa beklentilerinden dolayı iyi performans gösteriyordu.
-Eğer Erdoğan pes etmezse, ABD yönetiminin adımı, Türkiye için rahatsızlık verebilecek bir gelişmenin başlangıcı olabilir.
Societe Generale SA (Kit Juckes, Phoenix Kalen)
-Türk Lirası'ndaki hareket muhtemelen gece Asya seansındaki düşük hacimden dolayı muhtemelen abartılıydı, ancak döviz piyasasında ancak yayılma hareketleri için başı çekmesinden ve doların yüksek faiz beklentisinden dolayı güç kazanmasından dolayı, TL'deki bu hareket tedirginlik yaratıyor.
-Turizm bu gerilimden olumsuz etkilenebirli ve yatırımcı beklentileri de muhtemelen kötüleşecektir; GSYH büyümesi önümüzdeki çeyreklerde, kr3edi teşvik programlarının başlardaki etkisinin zayıflaması ile birlite muhtemelen yavaşlayacak.
-Erken seçim riski, iktidar partisinin Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, büyümedeki somut yavaşlamanın görünür hale gelmesinden önce, icracı cumhurbaşkanlığı için iktidarı vermek isteği duyabilecek olmasından dolayı arttı.
-Erdoğan yeniden yüksek faizin yüksek enflasyona neden olduğu yolundaki görüşlerini dile getirmeye başladı. Bu durum Merkez Bankası'nın kredibilitesi üzerinde daha da baskı oluşturacak. Merkez Bankası2nın bu noktada, enflasyon daha da yükselse birlikte, faiz artırımına gideceğini hayal etmek zor.
-Türkiye'de yerleşikler yeniden döviz biriktirmeye başladı.
Swissquote Bank SA (Yann Quelenn)
-Türk-Amerikan ilişkilerinin bozulması ile birlikte, doların mevcut 3.80 TL seviyelerinden yukarı hareketine devame deceğini düşünüyoruz. Gerilim, ABD'nin Türkiye'nin terörist olarak nitelendirdiği Suriye Kürt kuvvetlerine destek sağlamasından dolayı artıyor. Bunun yanında, Türkiye, ABD'nin rakipleri olan Rusya ve iran'a yaklaşıyor. Kısa vadeli bir geri sıçrama olabilir, ancak küresel gerilim yükseliyuor ve TL üzerinde baskı oluşturmalı.
MUFG Securities (Trieu Pham)
-TL'de fiyatlanan çok fazla risk var, ancak bu son gelişme bir şoktu ve nereye gideceğini söylemek zor. Bu gelişme, Türkiye'nin ilişkilerinin yalnızca Avrupa ile değil ABD ile de kötüleşmekte olduğu anlamına geliyor.
ABD ile gerginlik konusunda sonucun ne olacağına ilişkin belirsizlik var. Bu, sorunun bir parçası olabilir. Türkiye'nin NATO müttefikleri ile ilişkileri nereye gidecek?