Sosyal güvenlik mevzuatı gereğince evinde ev hizmetlisi çalıştıran ile 2000 işçisi olan fabrikatörün yapacağı bürokratik işlemler aynıdır. Bunun tıpkı Avrupa'daki gibi basitleştirilmesi gerekir

Ali Bey, evde çalışan kadınlar konusunda cevabını bulamadığım bir sorunum var. Olay şu: Ben ve eşim çalışıyoruz. Mahalleden bir ev hanımıyla anlaştık, hafta içi 5 gün ve günde 2 saat bizim eve gelip ortalığa çekidüzen verecek, yemek yapacak, çocuğu giydirip okula gönderecek. Biz bu kadınla en düşük yasal fiyat üzerinden kısmi zamanlı sözleşme yapmak istiyoruz. Hem o sigorta ve emeklilik hakkı kazanacak hem de bizim içimiz rahat edecek. Bu sözleşmeye isabet eden tutar kadar SGK, maaş vs. ödemelerini yapacağım.
Soru 1: Benim aylık toplam masrafım kaç TL olur; bu masraf kalemleri neler olur ve ne kadarı kadının cebine net maaş olarak girer?
Soru 2: Bu kadın, tam sigortalı olabilmesi için sözleşme dışında kalan saatlerin ücretini nereye ve nasıl ödeyecek, aylık ne kadar ek ödeme yapması gerekiyor?
■ Faik AĞAÇ/KAYSERİ
Sayın okurum, öncelikle evinizde çalıştıracağınız kadınla ileri tarihte işe başlayacak gibi (mesela 10 Ekim 2013 günü gibi) hizmet sözleşmesi yapacak ve tıpkı yukarıdaki gibi haftada 5 gün, günde 2 saat çalışmayı belirteceksiniz. Sonra Kayseri'de bağlı olduğunuz Sosyal Güvenlik Merkezi'ne gidip işyeri bildirgesi verecek ve işe başlama tarihini 10.10.2013 günü yazacaksınız.

SGK SİZE NUMARA VE ŞİFRE VERECEK
SGM'ye vereceğiniz işyeri bildirgesi sonrasında SGM yetkilisi ise bir işyeri numarası, bir de e-bildirge şifresi verecek. O şifreyle SGK'nın web sayfasında e-bildirge ekranına girecek ve işçiniz için önce işe giriş bildirgesini internet ortamından göndereceksiniz. Ardından her ay için ücret bordrosu dolduracaksınız (kırtasiyecilerde boş ücret bordrosu vardır). Kaç saat çalıştıysa hesaplayıp her 7.5 saati bir gün hesabıyla çalışma günü belirleyeceksiniz. (Mesela ayda 20 gün 2 saatten toplam 40 saat geldiyse, 7.5 saate böldüğünüzde 6 gün). Sonra ücret bordrosunda brüt kazançtan yüzde 15 SSK primi ile işsizlik sigortası primi kesecek, ardından da siz yüzde 20.5 oranında işveren primi yazacak ve çalışana parasını ödeyip bordroyu imzalatacaksınız. (Ev hizmetlisinin gelir vergisi olmadığından vergi kesmeyeceksiniz.)
Ardından her ay kaç gün çalıştı ve kaç para (brüt) ücret ödediğinizi gösteren e-bildirgeyi SGK'nın e-bildirge ekranından takip eden ayın 23'üne kadar göndereceksiniz. Ardından yine ayın 23'üne kadar SGK'ya elden veya APS ile puantaj cetveli gönderin. Çıkan borcu da gidip en yakın bankadan SGK hesabına ödeyin.

PUANTAJ KODU SEÇİN, KADINA YAZIK OLMASIN
Ayda 30 günden az bildirim yapacağınızdan SGK size "Neden 30 günden az?" diye ekrandan sorduğunda, KOD-7 PUANTAJ deyin. Yoksa kadın cebinden bir de SGK'ya genel sağlık sigortası primi ödemek zorunda kalır. Kanun gereğince ayda 30 günden az SGK'ya bildirilenler, 30 günden eksik kalan günlerin sağlık primini ceplerinden ödemek zorundadır. Ancak, kod-7 puantaj ile çalıştırılanlar ödemek zorunda değildir.

HER AY TEKRAR EDECEKSİNİZ
Her ayın 23'üne kadar geçmiş ayda kaç gün çalışmış, kaç para (brüt ücret) vermişseniz e-bildirge ekranından bunu tekrar edeceksiniz. Unutmayın, işyeri bildirgesinde geçmiş tarihi yazarsanız SGK size ceza yazar, e-bildirgeyi takip eden ayın 23'üne kadar bildirmezseniz ceza yersiniz. Yine puantaj kâğıdını SGK'ya ayın 23'üne kadar göndermezseniz yine ceza yersiniz.

AVRUPA FİŞLE ÇÖZMÜŞ
Gördüğünüz gibi evinde bir hizmetli çalıştıran da SGK karşısında işverendir, 2000 işçisi olan da işverendir. Yapacakları bürokratik işlemler de aynıdır, hiç farkı yoktur. Ancak Avrupa bu konuyu sosyal güvenlik prim fişiyle çözmüş. Evinizde hizmetli mi çalıştırıyorsunuz, günlüğü 10 lira olan prim fişlerini bankadan satın alıyorsunuz ve evinizde çalışana gün sonunda hem ücret ödeniyor hem de eline bir günlük sigorta prim fişini veriyorsunuz. Ev hizmetlisi de o fişleri toplayıp Sosyal Güvenlik Kurumu'na götürüp hizmetlerine ekletiyor.