Fed dikkatini 'süper çekirdek' enflasyona yöneltti

BURCU KIRATLI/BLOOMBERG HT ARAŞTIRMA ANALİSTİ T&uuml;m d&uuml;nya enflasyonun yıkıcı etkileri ile m&uuml;cadele etmeye &ccedil;alışırken gelişmiş &uuml;lke merkez bankaları enflasyona karşı savaş a&ccedil;tı. Enflasyonla m&uuml;cadelede farklı g&ouml;stergeler de dikkate alınırken, Amerikan Merkez Bankası Fed de yeni bir fiyat artışı &ouml;l&ccedil;&uuml;s&uuml; olan s&uuml;per &ccedil;ekirdek enflasyonun durumu daha iyi değerlendirmeye yardımcı olacağına ikna olmuş g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor. S&uuml;per &ccedil;ekirdek enflasyon &ouml;z&uuml;nde iki unsurla bağlantılı: ABD deki en iyi bilinen enflasyon g&ouml;stergesi olan t&uuml;ketici fiyat endeksi (T&Uuml;FE) ve kişisel t&uuml;ketim harcamaları fiyat endeksi (PCE). Her ikisi de mal ve hizmet sepetindeki ortalama fiyat değişimini &ouml;l&ccedil;&uuml;yor, ancak T&Uuml;FE t&uuml;keticilerden, Fed in tercih ettiği PCE ise işletmelerden kaynaklanıyor. Hem T&Uuml;FE hem de PCE &ccedil;ok &ccedil;eşitli malları &ouml;l&ccedil;t&uuml;ğ&uuml; i&ccedil;in, Fed ve ekonomistler geleneksel olarak fiyat dalgalanmalarını daha iyi ele almak i&ccedil;in &ccedil;ekirdek T&Uuml;FE veya PCE enflasyonuna bakmayı tercih ediyor. Bunun nedeni, &ccedil;ekirdek T&Uuml;FE nin veya &ccedil;ekirdek PCE nin, gıda ve enerji kategorilerindeki değişken, ge&ccedil;ici fiyat dalgalanmalarını hari&ccedil; tutması ve b&ouml;ylece daha uzun vadeli enflasyon eğilimi hakkında daha iyi fikir vermesidir. S&uuml;per &ccedil;ekirdek enflasyon, mal ve hizmet sepeti enflasyonuna eşit. Bundan gıda ve enerji enflasyonu daha sonra konut enflasyonu &ccedil;ıkarılıyor. Bu ultra odaklı mercek, enflasyon &ouml;l&ccedil;&uuml;s&uuml;ndeki fiyat k&uuml;mesini s&uuml;per &ccedil;ekirdek yapan şey. Fed Başkanı Jerome Powell&rsquo;da yaptığı a&ccedil;ıklamalarda, konut dışındaki temel hizmetlerin yani s&uuml;per &ccedil;ekirdek enflasyonun &ccedil;ekirdek enflasyonun gelecekteki gelişimini anlamak i&ccedil;in en &ouml;nemli kategori olabilir dedi. S&uuml;per &ccedil;ekirdek enflasyon nedir? Peki, Powell ın bahsettiği bu s&uuml;per &ccedil;ekirdek enflasyonu tam olarak nedir? Hangi harcamalar s&uuml;per &ccedil;ekirdek olarak sayılır? Bug&uuml;n ABD bağlamında, s&uuml;per &ccedil;ekirdek enflasyon &ccedil;oğunlukla avukatlar, tesisat&ccedil;ılar, bah&ccedil;ıvanlar ve kuaf&ouml;rler tarafından sağlanan ve inatla y&uuml;ksek kalan hizmetlerin fiyatlarını yansıtıyor. Enflasyon &ouml;nlemi, gıda, enerji ve konut fiyatlarını hari&ccedil; tutuyor. Bunların t&uuml;m&uuml;, son birka&ccedil; yılda, pandeminin tedarik zinciri &uuml;zerindeki etkisi ve Ukrayna savaşının etkisi gibi normal iş d&ouml;ng&uuml;s&uuml;yle ya da konjonkt&uuml;rle ilgisi olmayan fiyat dalgalanmaları yarattı. Geleneksel olarak, Fed &ccedil;ekirdek enflasyona odaklandı. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; bileşenlerin daha az oynak olduğu ve dolayısıyla ge&ccedil;ici olduğu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;l&uuml;yordu. Yeni s&uuml;per &ccedil;ekirdek &ouml;nlemi, tam bu nedenden daha fazla dikkat &ccedil;ekti. Fed neden şu anda s&uuml;per &ccedil;ekirdek enflasyona dikkat ediyor? Kavram, Powell ve &uuml;st d&uuml;zey ekonomist ve Nobel &ouml;d&uuml;ll&uuml; Paul Krugman tarafından lanse edildikten sonra ABD de daha pop&uuml;ler hale geldi. Ekonomistler; enflasyon oranlarında olağandışı artışlara neden olan bileşenlerin enflasyon &ouml;nlemlerinden &ccedil;ıkarılması gerektiğini savunuyorlar. Fed in s&uuml;per &ccedil;ekirdek kategorilere odaklanması aynı zamanda işg&uuml;c&uuml; maliyetine de dikkat &ccedil;ekiyor. B&ouml;ylece merkez bankası &uuml;cretlerin fiyatlar &uuml;zerindeki etkisini daha iyi &ouml;l&ccedil;ebiliyor. &Ouml;rneğin, sa&ccedil; kesimi ve kişisel bakım hizmetleri fiyatları bu yıl başındaki Ocak-Şubat arasında bir yıl &ouml;ncesine g&ouml;re d&uuml;şt&uuml;. Karşılaştırıldığında, aynı d&ouml;nemde televizyon fiyatlarının, kalıcı enflasyonla ilgili sorunun maldan &ccedil;ok hizmet fiyatlarındaki artıştan kaynaklanabileceği vurgulanıyor. Sıkı bir işg&uuml;c&uuml; piyasasında şirketler, &ccedil;alışanlarını elde tutmak i&ccedil;in daha y&uuml;ksek &uuml;cretler &ouml;demek zorunda kalıyor ve bu da şirketleri bu y&uuml;ksek işg&uuml;c&uuml; maliyetlerini nihai t&uuml;keticilere yansıtmaya itiyor. Bu da enflasyonu daha da artırıyor ve daha fazla &uuml;cret artışını teşvik ediyor. S&uuml;per &ccedil;ekirdek enflasyonu neden &ouml;nemseyelim? Fed, y&uuml;kselen enflasyonu dizginlemek i&ccedil;in Mart 2022&rsquo;den bu yana faiz oranlarını 2023 Mayıs ayına kadar artırdı ve ipoteklerden kredi kartlarına kadar her şey i&ccedil;in bor&ccedil;lanma maliyetini daha pahalı hale getirdi. Bunun teorik olarak insanları harcamak ve ekonomiyi soğutmak yerine tasarruf etmeye teşvik etmesi gerekiyor. Fed in fiyatların y&uuml;kselmesine katkıda bulunan daha inat&ccedil;ı s&uuml;per &ccedil;ekirdek alanlara bakması, konut maliyetleri ve kiralar d&uuml;şmeye başlasa bile faizleri artırabilecekleri anlamına geliyor. 7 Mart ta Powell, konut hari&ccedil; temel hizmetler kategorisinde şu ana kadar enflasyonun d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;ne dair &ccedil;ok az işaret olduğundan Fed in faizleri daha &ouml;nce beklenenden daha y&uuml;ksek artıracağının sinyalini vermişti. Dolayısıyla s&uuml;per &ccedil;ekirdek enflasyon y&uuml;ksek kaldığı s&uuml;rece, Fed bu &ouml;nlemleri aşağı &ccedil;ekmek i&ccedil;in politika ara&ccedil;larını kullanmaya devam etmek zorunda kalacak ve bir noktada bu, t&uuml;m sekt&ouml;rlerdeki şirketleri bir dereceye kadar etkileyecek bir ekonomik durgunluğu tetikleme pahasına gelebilir. Fed in enflasyon hedefi y&uuml;zde 2, yani enflasyon hala &ccedil;ok y&uuml;ksek ve t&uuml;m ekonomistler s&uuml;per &ccedil;ekirdek enflasyona odaklanma konusunda ikna olmuş durumda değil &ccedil;&uuml;nk&uuml; ne de olsa, pahalı barınma ve ulaşım - ve bu nedenle gıda ve yakıt - insanların yaşam maliyetini de etkiliyor. Ancak yine de son gelen veride s&uuml;per &ccedil;ekirdek enflasyon y&uuml;zde 5,1 den y&uuml;zde 4,6 ya d&uuml;şm&uuml;ş durumda ve b&uuml;y&uuml;k resimde enflasyon hedeflemesinden uzakta ve Fed&rsquo;in bundan sonraki yol haritasında dikkat ettiği en &ouml;nemli verilerden biri olmaya da aday.

Fed dikkatini 'süper çekirdek' enflasyona yöneltti

Fed'in son toplantısından çıkan mesajlar enflasyonla mücadele odağına vurgu yaparken, Fed'in enflasyonda süper çekirdek enflasyona odaklandığına da işaret etti.

Öne Çıkanlar