"Twitter'ın önünde iki büyük sınav var"

ALİ &Ccedil;INAR/CİNER MEDYA GRUBU ABD TEMSİLCİSİ ABD de Silikon Vadisi&rsquo;nde başarılı T&uuml;rkler arasında yer alan ve Elon Musk&rsquo;ın satın almasının ardından şirketten &ccedil;ıkarılanlar arasında yer alan yazılım m&uuml;hendisi Fırat Karaoğlu ve program y&ouml;neticisi Tuğ&ccedil;e Evirgen Bloomberg HT nin sorularını yanıtladı. Twitter&rsquo;ın ayakta kalmak i&ccedil;in iki b&uuml;y&uuml;k sınavı aşması gerekentiğine dikkat &ccedil;eken Evirgen ve Karaoğlu&rsquo;nun sorulara verdiği yanıtlar &ouml;zetle ş&ouml;yle; Twitter&rsquo;da bundan sonraki s&uuml;reci nasıl g&ouml;r&uuml;yorsunuz? Twitter ın yeni modelde k&acirc;rlı ve s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir olması m&uuml;mk&uuml;n m&uuml;? İşten &ccedil;ıkartmalar sekt&ouml;rde bekleniyordu elbette ama Twitter i&ccedil;in bu durum biraz daha farklı. Nisan ayından beri devam eden davalık olan satış s&uuml;reci vardı. Elon Musk ın teklif vermesi ile başlayan bu s&uuml;re&ccedil; &ccedil;ok sayıda soru işareti ve belirsizliği de beraberinde getirdi. Alıcı tarafın sessiz kalması ve devam eden uzun belirsizlik dolayısıyla huzursuz bir ortam oluştu ve yavaş yavaş işten ayrılmalar başladı. Eski y&ouml;netim tarafından satışa kadar olabildiğince şeffaf ve aktif olarak g&ouml;t&uuml;r&uuml;len iletişimin yerini, satış sonrası tamamen sessizlik aldı. Yeni y&ouml;netimden yaklaşık 1 hafta hi&ccedil;bir iletişim gelmedi. &Ccedil;alışanlar işten &ccedil;ıkarma olacağı dahil b&uuml;t&uuml;n haberleri Bloomberg ve diğer medya kanallarından &ouml;ğrendi. Satış ger&ccedil;ekleştikten 1 hafta sonrasında da işten &ccedil;ıkarmalar ger&ccedil;ekleşti. G&uuml;ven kaybı yaşandı Gelişmeler &ccedil;alışanlara nasıl yansıdı? İlk olarak Twitter k&uuml;lt&uuml;r&uuml; yok oldu. Twitter&rsquo;ın d&uuml;nyaca &uuml;nl&uuml; bir şirket k&uuml;lt&uuml;r&uuml; ve m&uuml;hendislik k&uuml;lt&uuml;r&uuml; vardı. 2 hafta i&ccedil;inde bu yok oldu. İkinci olarak ciddi bir bilgi ve birikim kaybı yaşandı. İşten &ccedil;ıkarma o kadar hızlı ve plansız yapıldı ki, ne bilgi ne de projeler geride kalanlara devredilebildi. N&ouml;bet&ccedil;i m&uuml;hendisler iş başındayken sistem erişimlerini kaybettiler. Bazı kritik takımlar ya kapatıldı, ya da bu takımlarda &ccedil;ok az kişi bırakıldı. Son olarak da b&uuml;y&uuml;k bir g&uuml;ven kaybı yaşandı. Twitter &ccedil;alışanlarında olduğu gibi reklam veren firmaları da bu s&uuml;re&ccedil; ciddi şekilde tedirgin etti. &Ouml;zellikle yeni y&ouml;netimin Twitter&rsquo;ın geleceği hakkında yaptığı tatmin etmeyen a&ccedil;ıklamaları ve bu a&ccedil;ıklamalarla ters d&uuml;şen hareketleri reklam veren firmaları tedirgin etti ve bir &ccedil;ok firma reklamlarını ya azalttı ya da platformdan tamamen geri &ccedil;ekti. Bunu &ouml;ng&ouml;ren yeni y&ouml;netim, zaten Twitter&rsquo;ın gelirinin reklamlara bağlı kalmaması i&ccedil;in &ccedil;eşitli adımlar atacağını belirtmişti. &Uuml;cretli yapılan mavi tik uygulaması bu denemelerden biri... Bundan sonraki gelişmelere ilişkin &ouml;ng&ouml;r&uuml;leriniz neler? Twitter&rsquo;in &ouml;n&uuml;nde iki b&uuml;y&uuml;k sınav var. Birincisi D&uuml;nya Kupası ve yılbaşı sezonu. &Ouml;zellikle D&uuml;nya Kupası Twitter trafiğinin en yoğun olduğu organizasyonlardan biri. &Uuml;zerine bir de yılbaşı sezonu eklenince Twitter trafiği ciddi şekilde artacaktır. Twitter&rsquo;ın, yatırımcıları ve reklam veren firmaları &uuml;rk&uuml;tmemek i&ccedil;in, herhangi bir problem yaşamadan bu d&ouml;nemde ayakta kalması gerekiyor. İkinci b&uuml;y&uuml;k sınav da FTC (Federal Trade Commission) yani Ulusal Ticaret Komisyonu&rsquo;nun veri g&uuml;venliği i&ccedil;in istediği d&uuml;zenlemeler. Twitter, sosyal medya şirketi olması dolayısıyla veri g&uuml;venliği ve gizliliği konusunda &ccedil;ok dikkatli olmak ve sistemlerini y&ouml;netmeliklere uyumlu hale getirmek zorunda. FTC bir &ccedil;ok şirket gibi Twitter&rsquo;ı da yakından takip ediyor. Twitter&rsquo;ın satışından sonra bu konuda &ccedil;alışan iki &uuml;st d&uuml;zey y&ouml;neticinin ayrılması ve mavi tik &ouml;zelliğinin hi&ccedil;bir &ouml;n &ccedil;alışma ve planlama yapılmadan hızlıca kullanıcıya sunulması ve sonrasında oluşan kaos, bu konu &uuml;zerindeki endişeyi artırdı. Twitter, FTC y&ouml;netmeliklerini g&ouml;rmezden gelirse, yakın ge&ccedil;mişte olduğu gibi b&uuml;y&uuml;k davalarla uğraşacak ve ciddi para cezaları alacaktır. &ldquo;Ayakta kalma şansı var&rdquo; Eğer Twitter bu iki sınavdan başarıyla &ccedil;ıkarsa, zaman i&ccedil;erisinde kullanıcılarının, reklam veren firmaların ve yatırımcılarının g&uuml;venini kazanmaya başlayacaktır. Twitter&rsquo;ın teknik altyapısı &ccedil;ok g&uuml;&ccedil;l&uuml; ancak bu yapıyı oluşturan m&uuml;hendislerin &ccedil;oğu ya işten &ccedil;ıkarıldı ya da kendileri ayrıldı. Twitter, eğer elde kalan kısıtlı kaynaklarla bu d&ouml;nemi problemsiz atlatabilirse ve yeni y&ouml;netimin tabiri ile Twitter 2.0 olarak şirketin yeni vizyonunu ve misyonunu d&uuml;nyaya iyi anlatabilirse ayakta kalma şansı var. Ancak karşısına ciddi bir alternatif &ccedil;ıkarsa, işler tersine d&ouml;nebilir. ABD&rsquo;de Twitter ve benzeri platformlar d&uuml;ş&uuml;n&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;nde &ccedil;alışma fırsatları, şartlar nasıl? Bu alana y&ouml;nelmek isteyenler i&ccedil;in tavsiyeleriniz var mı? ABD ve &ouml;zellikle Silikon Vadisi d&uuml;nyadaki teknolojinin merkezi. Burada &ccedil;alışmak ister istemez insana farklı bir vizyon ve deneyim katıyor. &Ccedil;alışma koşulları &ouml;zellikle pandeminin başlaması ile &ccedil;ok değişti. Eskiden uzaktan &ccedil;alışmaya sıcak bakmayan bir &ccedil;ok şirket artık uzaktan ya da evden &ccedil;alışmayı benimsemiş durumda ve uzaktan &ccedil;alışanlar i&ccedil;in &uuml;retkenliği artırmak i&ccedil;in ciddi yatırımlar yapıyorlar. Sekt&ouml;rde, her ne kadar yakın d&ouml;nemde işten &ccedil;ıkarmalar olsa da iş &ccedil;ok, ancak rekabet de &ccedil;ok y&uuml;ksek. M&uuml;lakat s&uuml;re&ccedil;leri biraz uzun ve ciddi bir bilgi birikimi ve temel eğitim gerektiriyor. Bu alana y&ouml;neleceklere tavsiyemiz sıkı &ccedil;alışmaları. Teknik bilginin yanı sıra, davranışsal ve liderlik m&uuml;lakatları da oluyor. Daha &ouml;nce sosyal medya &uuml;zerine &ccedil;alışmış olmak artı puan kazandırsa da bir &ccedil;ok poziyon i&ccedil;in aranan bir kriter değil. Tabi bu şirketlerde &ccedil;alışabilmek i&ccedil;in gerekli en &ouml;nemli şey &ccedil;alışma izni. ABD&rsquo;de &ccedil;alışma izni alabilmek kolay bir iş değil. ABD&rsquo;de &uuml;niversite okumak &ccedil;alışma izni almayı kolaylaştırıyor. En &ouml;nemlisi, buradaki b&uuml;y&uuml;k şirketlerde &ccedil;alıştıktan sonra, kazanılmış bilgi birikimini ve deneyimleri T&uuml;rkiye&rsquo;ye g&ouml;t&uuml;rerek yatırım yapmak. İşten &ccedil;ıkarmalar teknoloji sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n geleceğini bu alandaki &ccedil;alışan motivasyonunu nasıl etkiliyor? Bu ortamda yeni iş imk&acirc;nı var mı? Kısa cevap vermek gerekirse iş imk&acirc;nı halen mevcut. Pandemi d&ouml;neminde, insanların eve kapanması &ouml;zellikle b&uuml;y&uuml;k teknoloji firmalarının sunduğu hizmetlere talebi artırdı. Pandemi d&ouml;neminde Amazon&rsquo;un satışları y&uuml;zde 57 oranında arttı. Evde zaman ge&ccedil;irmek zorunda kalan insanlar Netflix ve benzeri platformlara y&uuml;klendiler. Twitter, Instagram ve Facebook gibi sosyal medya servislerinin kullanımı da yine aynı şekilde arttı. Artan kullanımı karşılayabilmek i&ccedil;in şirketler ister istemez b&uuml;y&uuml;mek, hızlı ve bazen de plansız bir şekilde eleman almak durumunda kaldılar. Pandeminin durulması ve hayatın yavaş yavaş eski normlarına d&ouml;nmesiyle birlikte bu hizmetlere olan talep de azaldı. Bu azalmanın &uuml;zerine bir de ekonomik gerileme eklenince şirketlerin k&acirc;r oranlarında bir d&uuml;ş&uuml;ş yaşandı ve &ccedil;oğunun 3. &ccedil;eyrek performansları beklentilerin altında kaldı. B&uuml;t&uuml;n bu tablo, şirketleri y&uuml;ksek riskli ya da d&uuml;ş&uuml;k k&acirc;r oranlı projelerden daha stabil, az riskli veya y&uuml;ksek k&acirc;r oranlı projelere y&ouml;nelmeye zorladı. Bu stratejik değişikliklerin sonucunda da eleman &ccedil;ıkarmak durumunda kaldılar. İşten &ccedil;ıkarma bekleniyorda ama aynı anda olması tahmin edilmiyordu Eleman &ccedil;ıkarmak, beklenmeyen bir durum değildi ancak bir &ccedil;ok firmanın bunu aynı anda iki haftalık bir zaman dilimi i&ccedil;erisinde yapacağı tahmin edilmiyordu. İ&ccedil;inde bulunduğumuz d&ouml;nem 2023 planlarının yapıldığı bir d&ouml;nem. Planlamalar yapıldıktan sonra işten &ccedil;ıkarma yapan &ccedil;oğu şirketin 2023 yılının başlamasıyla birlikte daha temkinli olarak yeniden eleman alacağını d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Şu anda piyasada &ccedil;ok fazla iş arayan insan olduğu doğru, ancak bir &ccedil;ok firma da &ouml;zellikle bu b&uuml;y&uuml;k şirketlerden &ccedil;ıkarılan elemanları almak i&ccedil;in adeta kapışıyor. Toplu işten &ccedil;ıkarma yapan firmaların da halen a&ccedil;ık ilanları var ve kritik pozisyonlar i&ccedil;in eleman almaya devam ediyorlar. Ekonomik kriz b&uuml;y&uuml;rse işler daha k&ouml;t&uuml;ye gidebilir, ancak bu şekilde devam ederse 2023 yılının ortasına kadar piyasa b&uuml;y&uuml;k ihtimalle dengelenecektir. Sosyal medya platformlarının geleceği nereye doğru gidiyor. 5 yıl sonra farklı hi&ccedil; tahmin etmediğimiz bir alana kayar mı? Sosyal medya platformlarının &ccedil;eşitli misyonları ve kullanıcı kitleleri var. Twitter, TikTok, Instagram, ve Facebook bu platformların &ouml;nde gelenleri. Facebook eskisi kadar rağbet g&ouml;rm&uuml;yor. Instagram ve TikTok daha &ccedil;ok i&ccedil;erik &uuml;reticileri ve eğlence &uuml;zerine yoğunlaşmış durumda. Bu alanlarda &ccedil;ok fazla değişiklik olacağını d&uuml;ş&uuml;nm&uuml;yoruz. Twitter&rsquo;ın konumlandığı yer ise diğerlerinden farklı. Twitter kurulduğu g&uuml;nden beri insanların haber alma &ouml;zg&uuml;rl&uuml;ğ&uuml;n&uuml; savunan ve para kaybetmek uğruna bu misyonundan vazge&ccedil;meyen bir platformdu. Yeni y&ouml;netimin Twitter&rsquo;ı nasıl konumlandıracağını hen&uuml;z bilmiyoruz. Twitter eğer ki bu misyondan vazge&ccedil;ip başka alanlara kayarsa bu alanda ister istemez bir a&ccedil;ık meydana gelecektir ve bu a&ccedil;ığın doldurulması ka&ccedil;ınılmaz olacaktır. T&uuml;m bunlarla birlikte değişen teknolojiyi de g&ouml;z ardı etmemek gerek. G&uuml;n&uuml;m&uuml;z sosyal ağlarının hemen hemen hepsi merkezi bir sistem &uuml;zerinde &ccedil;alışıyor ancak &ouml;zellikle son 1-2 senedir ivme alan başka bir sistem daha var: Decentralized network (dağınık, merkezi olmayan ağlar). Mastodon ve Twitter&rsquo;ın kurucularından Jack Dorsey&rsquo;nin başını &ccedil;ektiği BlueSky bunların &ouml;nde gelenleri. Dağınık ağlar, merkezi sistemlerin aksine kullanıcı bilgilerini ve paylaşımlarını tek bir merkezde toplamak yerine dağınık olan sistemlerde depoluyor. Bu dağınık sistemler, hem veri g&uuml;venliği a&ccedil;ısından merkezi sistemlere g&ouml;re daha g&uuml;venli sayılıyor hem de verinin tek bir sahibi olmadığı i&ccedil;in sans&uuml;r&uuml;n ve kısıtlamaların &ouml;n&uuml;ne ge&ccedil;miş oluyor. İlerleyen g&uuml;nler ne getirir bilinmez ama dağınık altyapıya sahip sosyal ağlar hızlı bir şekilde b&uuml;y&uuml;yor ve &ccedil;ok yakın zamanda merkezi sosyal ağlara ciddi rakip olacağa benziyorlar. &Ouml;zellikle devletlerin g&uuml;n&uuml;m&uuml;z sosyal ağlarını kontrol altına almaya ve sans&uuml;rlemeye &ccedil;alışması, sans&uuml;rlemesi &ccedil;ok zor olan dağınık ağların elini bir nebze g&uuml;&ccedil;lendiriyor. ABD&rsquo;nin uluslarası d&uuml;zeyde, teknoloji alanında rekabetini nasıl buluyorsunuz. &Ouml;zellikle &Ccedil;in ile olan m&uuml;cadele,Tiktok konusunda kaygılar nelerdir? ABD halen teknoloji alanında en b&uuml;y&uuml;k g&uuml;&ccedil;. Son zamanlarda Rusya ve &Ccedil;in&rsquo;in yaptığı ciddi yatırımlara rağmen ABD h&acirc;l&acirc; sekt&ouml;r&uuml;n lideri. Tiktok her ne kadar 25 yaş altı kitleyi kendine bağlamış olsa da, reklam geliri ve kullanım a&ccedil;ısından Instagram bu kulvarda lider. &Ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki g&uuml;nler ne getirir bilemeyiz ancak &Ccedil;in, olası bir Twitter faciasına karşı g&uuml;&ccedil;l&uuml; bir alternatifle piyasaya &ccedil;ıkarsa, ciddi bir ivme kazanabilir.

"Twitter'ın önünde iki büyük sınav var"

Öne Çıkanlar