Ekonomide kadının vazgeçilemez katkısı

Erkeklerin yoğunlukta olduğu ekonomi ve finans sekt&ouml;r&uuml;nde kadınların liderliği artarken, uluslararası ekonominin g&uuml;&ccedil;l&uuml; kurumları ile finans şirketlerinde kadın y&ouml;neticilerin &ccedil;oğalması dikkati &ccedil;ekiyor. D&uuml;nya Bankası nın yayımladığı, Kadınlar, İş D&uuml;nyası ve Hukuk Raporu na g&ouml;re, k&uuml;resel ekonomiyi harekete ge&ccedil;irme g&uuml;c&uuml;ne sahip olmalarına rağmen yasalar, uygulama eksiklikleri ve sosyal normlar kadınları iş hayatından uzak tutuyor. B&uuml;y&uuml;menin yavaşladığı bir d&ouml;nemde, kadınların k&uuml;resel iş g&uuml;c&uuml;ne katılımının artırılmasının k&uuml;resel ekonomik g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml; &ouml;nemli &ouml;l&ccedil;&uuml;de iyileştirebileceği değerlendirilirken, istihdam ve girişimcilikte cinsiyet eşitsizliğinin giderilmesinin, k&uuml;resel gayrisafi yurt i&ccedil;i hasılayı y&uuml;zde 20 den fazla artırabileceği hesaplanıyor. Gelecek 10 yılda cinsiyet eşitsizliğinin ortadan kaldırılmasının mevcut k&uuml;resel b&uuml;y&uuml;me oranını iki katına &ccedil;ıkaracağı tahmin ediliyor. Ekonomiler, kadınlar i&ccedil;in fırsat eşitliği yasalarını y&uuml;r&uuml;rl&uuml;ğe koyma konusunda son yıllarda kayda değer bir ilerleme kaydederken bug&uuml;n kadınların erkeklerin sahip olduğu yasal hakların 3 te 2 sinden azına sahip olduğu g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Kadınlar, iş ve sosyal hayatta eşitsizliklerle karşılaşmaya devam ederken erkeklerin &ccedil;oğunlukta olduğu ekonomi ve finans sekt&ouml;r&uuml;nde yavaş da olsa etkinliğini artırıyor. K&uuml;resel ekonominin &ouml;nemli kurumlarına liderlik eden kadınların artması dikkati &ccedil;ekerken, ABD Hazine Bakanlığı, Uluslararası Para Fonu (IMF), Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve D&uuml;nya Ticaret &Ouml;rg&uuml;t&uuml;n&uuml;n (DT&Ouml;) liderlik koltuğunda oturan kadınlar d&uuml;nya ekonomisine y&ouml;n veriyor. D&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k ekonomisinin d&uuml;meninde kadın var D&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k ekonomisi ABD de Hazine Bakanlığı g&ouml;revine gelen ilk kadın olan Janet Yellen ın her a&ccedil;ıklaması piyasalarda geniş yankı buluyor. Daha &ouml;nce ABD Merkez Bankasına (Fed) başkanlık eden tecr&uuml;beli ekonomist, Fed in ilk kadın başkanı olma unvanını taşırken 2014-2018 d&ouml;neminde y&ouml;nettiği bankanın en başarılı liderlerinden biri olarak anılıyor. ABD ekonomisinin 2007-2009 finansal krizinin etkilerinden kurtulmaya &ccedil;alıştığı bir d&ouml;nemde Fed in d&uuml;menine ge&ccedil;en Yellen ın uyguladığı kademeli sıkılaştırma politikasının iş g&uuml;c&uuml; piyasasının yanı sıra b&uuml;y&uuml;meyi de g&uuml;&ccedil;lendirdiği belirtiliyor. ABD Başkanı Joe Biden y&ouml;netiminde d&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k ekonomisinin başına ge&ccedil;en Yellen ın a&ccedil;ıklamaları ve aldığı kararlar, ABD nin yanı sıra k&uuml;resel ekonomide de yakından takip ediliyor. Euro B&ouml;lgesi nin para politikasına y&ouml;n veren kadın AMB nin ilk kadın Başkanı Christine Lagarde da Euro B&ouml;lgesi nde uygulanacak para politikasını şekillendiren ve piyasaların odağındaki bir diğer kadın lider olarak &ouml;ne &ccedil;ıkıyor. Bankanın başkanlığını 1 Kasım 2019 da Mario Draghi den devralan Lagarde ın kariyer ge&ccedil;mişinde 2011-2019 d&ouml;neminde y&uuml;r&uuml;tt&uuml;ğ&uuml; IMF Başkanlığı g&ouml;revi de bulunuyor. Fransız k&ouml;kenli avukat ve iş kadını Lagarde ın 2007 den 2011 e kadar Fransa h&uuml;k&uuml;metinde Ekonomi ve Maliye Bakanı olarak g&ouml;rev yaptığı biliniyor. G&ouml;reve başladığında selefi İtalyan Draghi nin son d&ouml;nem uyguladığı para politikalarında ciddi bir değişiklik yapmayan Lagarde, Kovid-19 salgınının neden olduğu ekonomik krizle politika değişikliğine gitmek zorunda kalmıştı. Salgının ardından Rusya nın Ukrayna da başlattığı savaş ve y&uuml;ksek enflasyonla karşı karşıya kalan Avrupa ekonomisinde, Lagarde ın attığı şahin adımlarla 2022 de enflasyonla m&uuml;cadele s&uuml;reci başladı. Uluslararası para sisteminin başındaki kadın IMF Başkanı Kristalina Georgieva ise Lagarde ın ardından Fon un liderlik koltuğuna oturan ikinci kadın başkan olma &ouml;zelliğini taşıyor. &Ouml;zellikle Kovid-19 krizi s&uuml;recindeki aktif tutumuyla adından s&ouml;z ettiren Georgieva, IMF ye 2019 yılından bu yana liderlik ediyor. Bulgar ekonomist, 2017-2019 d&ouml;neminde D&uuml;nya Bankası nda &uuml;st y&ouml;neticilik g&ouml;revinde bulundu. Jim Yong Kim in istifasının ardından 2019 da kısa bir s&uuml;re D&uuml;nya Bankası Grubu Başkan Vekili olarak da g&ouml;rev yapan Georgieva, 2014-2016 da Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcılığı g&ouml;revini de y&uuml;r&uuml;tt&uuml;. Gelişmekte olan bir &uuml;lkeden IMF Başkanlığı g&ouml;revine gelen ilk isim olan Georgieva, uluslararası para sisteminin istikrarını sağlamaya ve krizleri &ouml;nlemeye y&ouml;nelik politikalara y&ouml;n veriyor. Ayrıca Georgieva nın ardından IMF nin iki numaralı isminin de bir kadın olması dikkati &ccedil;ekiyor. Daha &ouml;nce 2019-2022 yılları arasında IMF de başekonomist olarak g&ouml;rev yapan Gita Gopinath, 2022 den bu yana Fonun başkan yardımcılığı pozisyonunda bulunuyor. K&uuml;resel ticareti d&uuml;zenleyen de bir kadın D&uuml;nya ekonomisinin bir diğer &ouml;nemli kuruluşlarından D&uuml;nya Ticaret &Ouml;rg&uuml;t&uuml;ne de Nijeryalı Ngozi Okonjo Iweala liderlik ediyor. K&uuml;resel ticareti d&uuml;zenleyen tek uluslararası organ konumunda bulunan DT&Ouml; n&uuml;n genel direkt&ouml;rl&uuml;ğ&uuml; g&ouml;revini 1 Mart 2021 de devralan Iweala, aynı zamanda &ouml;rg&uuml;t&uuml;n ilk Afrikalı genel direkt&ouml;r&uuml; olma &ouml;zelliğini taşıyor. Iweala nın Asya, Afrika, Avrupa, Latin Amerika ve Kuzey Amerika da 40 yılı aşkın deneyime sahip k&uuml;resel bir finans uzmanı, ekonomist ve uluslararası kalkınma uzmanı olduğu biliniyor. D&uuml;nya Bankasındaki kariyerine iki kez ara vererek Nijerya da iki d&ouml;nem Maliye Bakanlığı g&ouml;revinde bulunan Iweala kısa bir s&uuml;re de Nijerya Dışişleri Bakanlığı g&ouml;revini &uuml;stlendi. Iweala nın, Nijerya da Maliye Bakanı olduğu d&ouml;nemde &uuml;lkenin finansal istikrarını iyileştirmek ve yolsuzlukla m&uuml;cadele i&ccedil;in hayata ge&ccedil;irdiği ekonomik reformlarla takdir topladığı belirtiliyor. Iweala, DT&Ouml; Direkt&ouml;rl&uuml;ğ&uuml; g&ouml;revi &ouml;ncesi K&uuml;resel Aşı İttifakı nın başında bulunuyordu. Hem m&uuml;zakere g&uuml;ndemindeki tıkanma hem de ABD nin &ccedil;ok taraflı sisteme itirazları ve almış olduğu tek taraflı &ouml;nlemler nedeniyle uzun zamandır sorunlarla boğuşan DT&Ouml; i&ccedil;in Iweala nın y&ouml;netime gelmesi, &ouml;rg&uuml;tte yeni bir s&uuml;recin başlaması a&ccedil;ısından &ouml;nem taşıyor. Finans sekt&ouml;r&uuml;nde &uuml;st d&uuml;zey kadın y&ouml;netici sayısı artıyor Uluslararası denetim, vergi ve danışmanlık hizmetleri şirketi Deloitte nin raporuna g&ouml;re artık daha fazla kadın finansal hizmet sekt&ouml;r&uuml;nde &uuml;st d&uuml;zey pozisyonlarda bulunuyor. Sekt&ouml;rde en y&uuml;ksek kademelerdeki kadın sayısı yıldan yıla artarken, kadınların d&uuml;nya genelindeki &uuml;st d&uuml;zey pozisyonların y&uuml;zde 18&rsquo;ine sahip olduğu kaydediliyor. Ayrıca, finansal hizmetler sekt&ouml;r&uuml;nde &uuml;st d&uuml;zey y&ouml;neticilere, son 10 yılda erkeklerden daha &ccedil;ok kadınların eklendiği belirtiliyor. &Uuml;st d&uuml;zey pozisyonlarda kadınlarının oranı 2012 de y&uuml;zde 12,1 seviyesinde bulunurken, s&ouml;z konusu oranın bu yıl y&uuml;zde 18,9 a &ccedil;ıkacağı, 2031 de de y&uuml;zde 22&rsquo;ye yaklaşacağı tahmin ediliyor. Fortune 500 listesinde kadın CEO oranı ilk kez y&uuml;zde 10&rsquo;u ge&ccedil;ti Fortune dergisi tarafından hazırlanan ve yayınlanan ABD deki en y&uuml;ksek net ciroya sahip 500 kurumun sıralandığı listede, 2023 te kadınların y&ouml;nettiği 52 şirket yer aldı. B&ouml;ylece, kadınların y&ouml;nettiği 44 şirketin listede yer aldığı 2022&rsquo;ye g&ouml;re kadın &uuml;st y&ouml;netici (CEO) sayısında y&uuml;zde 18 artış oldu. Listede kadın CEO oranı da ilk kez y&uuml;zde 10&rsquo;u aşarak 10,4&rsquo;e &ccedil;ıktı. Listede finans alanında faaliyet g&ouml;steren, kadınların CEO luk g&ouml;revini &uuml;stlendiği şirketler de Fannie Mae, Citigroup, Jackson Financial, Fidelity, Jones Financial ve Thrivent olarak sıralandı.

Ekonomide kadının vazgeçilemez katkısı

Kadınlar hayatın her alanında olduğu gibi ekonomide de önemli rollerde bulunuyor. Son dönemde küresel ekonomide üst düzey pozisyonda kadınlar yer alıyor. Ekonomide kadının rolü kritik seviyelere gelse de alınması gereken mesafe bulunuyor.

Öne Çıkanlar