Şimşek: Enflasyon muhasebesinde finans kuruluşlarını belki kapsama almayacağız

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, TBMM Plan ve B&uuml;t&ccedil;e Komisyonunda bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının 2024 yılı b&uuml;t&ccedil;e g&ouml;r&uuml;şmelerinin ardından milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Kur Korumalı Mevduat uygulamasının y&uuml;k&uuml;n&uuml;n Merkez Bankasına aktarıldığı eleştirileri &uuml;zerine Şimşek, bu uygulamanın, 2021 yılında kurda oluşan baskıya &ccedil;&ouml;z&uuml;m olarak ortaya konulduğunu s&ouml;yledi. Şimşek, bu konunun aslında Merkez Bankasının kur y&ouml;netimiyle ilgili olduğunu dile getirerek, ş&ouml;yle konuştu: Kur rejimini h&uuml;k&uuml;met belirler, sabit mi, dalgalı mı, başka t&uuml;rl&uuml; m&uuml; olacak diye. O belirlendikten sonra bunun uygulanmasından sorumlu kurum Merkez Bankasıdır. Kur rejiminin uygulanmasından kaynaklı kar ya da zararın Merkez Bankasının bilan&ccedil;osunda olması lazım, normali bu. Fakat bu d&uuml;zenleme yapılırken, T&uuml;rk lirasından kur korumalıya ge&ccedil;iş Hazine ve Maliye Bakanlığının sorumluluğuna verilmiş. Burada Merkez Bankasının hi&ccedil;bir şekilde Hazineyi finanse etme gibi bir durumu yok. Tam tersine kur korumalıdan dolayı vazge&ccedil;tiğimiz vergilerden dolayı kur rejiminin uygulanmasında Bakanlık olarak Merkez Bankasına destek olmuşuz, dolayısıyla o anlamdaki kaygılar yerinde kaygılar değildir. Şimşek, Merkez Bankasının zararını kendi d&uuml;zenlemeleri &ccedil;er&ccedil;evesinde karşılayacağını ifade etti. Kurumlar vergisi uygulamasının şirketleri koruduğu eleştirileri &uuml;zerine ise Şimşek, bu vergideki indirimlerin hemen hemen tamamının yatırımı teşvik ve istihdam ama&ccedil;lı olduğunu kaydetti. Şimşek, kurumlar vergisi oranını finans kuruluşları ve bankalar i&ccedil;in y&uuml;zde 30 a &ccedil;ıkardıklarını anımsatarak, Ama imalat sanayi ve ihracat&ccedil;ı i&ccedil;in daha d&uuml;ş&uuml;k kurumlar vergisi uygulamasına ge&ccedil;tik. Dolayısıyla iddia edildiği gibi sermaye i&ccedil;in ayrıcalık tanıdığımıza ilişkin arg&uuml;manların ge&ccedil;erli olmadığı ortaya &ccedil;ıkıyor. ifadesini kullandı. Vergiler nereye harcandıysa, deprem vergileri de oraya harcandı Şimşek, kendisine 10 yıl &ouml;nce deprem vergileri sorulduğunda verdiği yanıtta bir hususun cımbızla &ouml;n plana &ccedil;ıkarıldığını belirterek, s&ouml;zlerini ş&ouml;yle s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;: O zaman, Deprem vergisi diye bir vergi yok. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; b&uuml;t&uuml;n vergiler bir havuza toplanıyor, o havuzdan &ccedil;ift&ccedil;iye, eğitime, sağlığa, duble yollara ayrılıyor. diye sıraladım. T&uuml;m kamu harcamalarını sıraladım. Eğer deprem fonu kurulsaydı, o zaman ayrı bir hesapta izlenirdi. Deprem nedeniyle getirilmiş vergiler var ama o vergiler genel b&uuml;t&ccedil;e havuzuna girdiği i&ccedil;in harcamalar nereye yapıldıysa b&uuml;t&uuml;n harcamalar oraya yapıldı. dedim. Ona rağmen akılda deprem vergileri şuraya harcandı, buraya harcandı... Vergiler nereye harcanıyorsa, o vergiler de oraya harcandı. Kur Korumalı Mevduat uygulamasından &ccedil;ıkışın başladığına işaret eden Şimşek, Merkez Bankamız, birtakım d&uuml;zenlemelerle Kur Korumalıdan &ccedil;ıkış s&uuml;recini başlattı. Kur Korumalıdaki mevduat da son aylarda ciddi şekilde azaldı dedi. Hi&ccedil;bir yerden hi&ccedil;bir talebimiz yok Mehmet Şimşek, yurt dışı ziyaretlerinin &ccedil;ok g&uuml;ndem olduğunu da dile getirerek, Şunu net şekilde s&ouml;yleyeyim, hi&ccedil;bir yurt dışı ziyaretimde hi&ccedil;bir kimseden para talebinde bulunmadık. diye konuştu. Son yaptığı ziyaretlere ilişkin bilgi veren Şimşek, Suudi Arabistan da d&uuml;nyanın &ouml;nde gelen şirketlerinin, &uuml;st d&uuml;zey y&ouml;neticilerinin yer aldığı Future Investment Initiative isimli konferansa katılarak T&uuml;rkiye nin tezlerini ve programını anlattığını s&ouml;yledi. Şimşek, Tabii ki g&ouml;r&uuml;şmeler yaptık ama hi&ccedil; kimseden herhangi bir talebimiz olmadı, program dışında herhangi bir şey pazarlamadık. ifadesini kullandı. Şimşek, bu ziyaret &ouml;ncesi Katar a gittiğini ve T&uuml;rk B&uuml;y&uuml;kel&ccedil;iliğinin Cumhuriyet in 100. yılını kutlamak amacıyla 300 yatırımcının katılımıyla d&uuml;zenlediği yatırım konferansına katıldığını s&ouml;yleyerek, şunları kaydetti: Ben zaten b&ouml;lgeye gidiyordum, gitmişken oraya uğradım. Basına a&ccedil;ık sunum yaptım. Onun dışında bir şey yok. Bir &uuml;lkeye gidince nezaketen o &uuml;lkenin maliye bakanıyla da bir araya geliyorsunuz. Ben de &ouml;yle yaptım. Ondan &ouml;nce Paris e gitmişim. Fransa nın T&Uuml;SİAD ı gibi olan MEDEF e, b&uuml;y&uuml;k şirketlere sunum yaptım, T&uuml;rkiye yi anlattık, programı anlattık. Alman-Fransız İşadamları Zirvesi vardı, beni ana konuşmacı olarak davet ettiler, gittim bir konuşma yaptım. Ondan &ouml;nce Fas taydım, IMF-D&uuml;nya Bankası toplantıları vardı. Ondan &ouml;nce İngiltere deydim. Orada b&uuml;t&uuml;n yatırımcılarla, reel sekt&ouml;r&uuml; temsil eden şirketlerle, finans sekt&ouml;r&uuml;yle g&ouml;r&uuml;şt&uuml;k. Biz bir program uyguluyoruz. Bu programın &ccedil;er&ccedil;evesini tabii ki iletişim boyutuyla anlatmamız lazım. Dolayısıyla kapı kapı dolaşıp hi&ccedil;bir yerden hi&ccedil;bir talebimiz yok, tamamen &uuml;lkemizde şu anda uygulanan programı anlatmak ama&ccedil;lıdır. Tasarruf konusunun &ouml;nemini vurgulayan Şimşek, Kamu harcamalarını yaparken verimlilik ve etkinliği birincil ama&ccedil; olarak zaten ortaya koymuş durumdayız. Sayın Cumhurbaşkanımızın 2021 yılında tasarruf genelgesi vardı, gelir gelmez bunu tekrar hatırlattım. Kurumlara da ilave &ccedil;ağrıda bulunduk diye konuştu. Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, D&uuml;nya Bankasının 35 milyar dolara &ccedil;ıkardığı T&uuml;rkiye ye y&ouml;nelik kaynağın kullanımının gelecek 3 yıl i&ccedil;erisinde olacağını s&ouml;yledi. B&uuml;t&ccedil;ede yer alan Hane halkı ve işletmelere yapılan diğer transferler kaleminden yılın 9 ayında 40,6 milyar lira harcama yapıldığını, bu harcamanın 37,5 milyar lirasının Afet ve Acil Durum Y&ouml;netim Başkanlığı (AFAD) tarafından yapıldığını bildiren Şimşek, bunun da 6 Şubat depremlerinden etkilenen illerde yaşayan ailelere ayni ve nakdi yardım yapılabilmesi, deprem zararlarının giderilmesi, ihtiya&ccedil;ların karşılanabilmesi amacıyla yapıldığını aktardı. Kur korumalı mevduatta 15,1 milyar dolarlık azalış var Şimşek, sorular &uuml;zerine, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından doğalgaz t&uuml;ketimine ilişkin sistem kullanım bedelleri i&ccedil;in 2,6 milyar lira harcama yapıldığını ifade etti. 2023 te yapılan beyanlara g&ouml;re kurumlar vergisinin efektif vergi oranının y&uuml;zde 11,1 olduğunu kaydeden Şimşek, gelir unsurlarına g&ouml;re değişmekle birlikte beyana dayanan gelir vergisinin de y&uuml;zde 22 olduğunu belirtti. Gelecek yıl sermaye transferleri i&ccedil;in 721 milyar liralık &ouml;denek &ouml;ng&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;n&uuml;, bu tutarın 653 milyar lirasının deprem nedeniyle &ouml;ng&ouml;r&uuml;len harcama kaynaklı olduğunu anlatan Şimşek, Mayıs sonunda 125,3 milyar dolar olan Kur Korumalı Mevduat tutarının 20 Ekim itibariyle 110,2 milyar dolara gerilediğini kaydetti. Şimşek, burada 15,1 milyar dolarlık azalış olduğuna işaret ederek, bug&uuml;nk&uuml; mevduat faizleri dikkate alındığında ilave y&uuml;k olma ihtimalinin zayıfladığını s&ouml;yledi. Gelir dağılımı ve işg&uuml;c&uuml;n&uuml;n milli gelirden aldığı pay gibi sorunların merkezinde y&uuml;ksek enflasyonun olduğunu belirten Şimşek, bu nedenle enflasyonu tekrar tek haneye d&uuml;ş&uuml;rmek i&ccedil;in ekonomi programını g&uuml;&ccedil;l&uuml; şekilde uygulamaya koyduklarını vurguladı. Mehmet Şimşek, uyguladıkları programın sonu&ccedil; alacağını ifade ederek, &Ccedil;&uuml;nk&uuml; para politikasında ciddi bir sıkılaşma var. &Ouml;zellikle enflasyonun kontrol altına alınmasında b&uuml;t&uuml;n d&uuml;nyada olduğu gibi para politikasındaki sıkılaşma etkili olacak. Para politikası gecikmeli olarak &ccedil;alışıyor. Bug&uuml;n aldığınız tedbirlerin aktarım mekanizması 18 aylık bir s&uuml;rece bağlı. Bunu ben s&ouml;ylemiyorum, b&uuml;t&uuml;n d&uuml;nya uygulamaları b&ouml;yle değerlendirmesinde bulundu. Aylık bazda enflasyonun &ccedil;ok hızlı ve kalıcı şekilde d&uuml;şeceğini vurgulayan Şimşek, haziran sonrası liradaki değer kaybının etkisi nedeniyle enflasyonun yıllık bazda d&uuml;şmesinin zaman alacağını belirtti. Şimşek, b&uuml;t&ccedil;eyi d&uuml;zeltmek i&ccedil;in getirdikleri bazı vergi artışları ile deprem konutlarına ilişkin ihtiya&ccedil; duyulan mal ve hizmetlerdeki fiyat artışlarının etkisinin bir yıl boyunca kalacağını aktardı. Sarmaldan &ccedil;ıkmamız lazım Şimşek, bir televizyon programındaki s&ouml;zlerine de a&ccedil;ıklık getirerek, Ben hi&ccedil;bir zaman enflasyonun sorumlusu &uuml;cretlerdir demedim. Biz &ccedil;alışanlarımızı, emeklilerimizi enflasyona ezdirmedik, ezdirmeyeceğiz. dedim. Sonrasında dedim ki: Kalıcı refah artışı i&ccedil;in enflasyonun d&uuml;ş&uuml;r&uuml;lmesi lazım, bu sarmaldan &ccedil;ıkmamız lazım. Kastettiğim şey tabii ki &uuml;cret-enflasyon sarmalı. Tabii ki biz iş g&uuml;c&uuml;n&uuml;n milli gelirden aldığı payın y&uuml;kselmesini arzularız dedi. 2000 li yılların başında işg&uuml;c&uuml;n&uuml;n milli gelirdeki payının y&uuml;zde 28 olduğunu dile getiren Şimşek, 2016 da zirveye &ccedil;ıkıyor. Y&uuml;zde 36,3 e &ccedil;ıkıyor. AK Parti h&uuml;k&uuml;metleri iktidarda. 2022 de y&uuml;zde 26,3 olmuş. 2023 &uuml;n ikinci &ccedil;eyreğinde mevsimsel d&uuml;zeltilmiş y&uuml;zde 31,9. Fiyat istikrarı, kalıcı şekilde &ccedil;alışanlarımızın refahını arttırmanın tek form&uuml;l&uuml;d&uuml;r ve bu programın ana hedefi kalıcı fiyat istikrarıdır ifadelerini kullandı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dezenflasyonist s&uuml;recin başladığını belirterek, toplumun refahını kalıcı bir şekilde y&uuml;kseltmek i&ccedil;in dezenflasyon programını kararlılıkla uygulayacaklarını s&ouml;yledi. Şimşek, TBMM Plan ve B&uuml;t&ccedil;e Komisyonunda bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının 2024 yılı b&uuml;t&ccedil;e g&ouml;r&uuml;şmelerinin ardından milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Sakarya Gaz Sahası nda doğalgaz &uuml;retiminin başladığını anımsatan Şimşek, gelecek sene 2,4 milyar metrek&uuml;p, sonraki sene 2,7 milyar metrek&uuml;p, sonraki sene 4,6 milyar metrek&uuml;p &uuml;retim yapılacağının bildirildiğini aktardı. Şimşek, 2028 de neredeyse T&uuml;rkiye nin doğalgaz ihtiyacının y&uuml;zde 25 ini Sakarya nın karşılayacağını kaydetti. Cari a&ccedil;ığı tasarrufu artırarak azaltacaklarını dile getiren Şimşek, Cari a&ccedil;ığı katma değer zincirinde yukarı &ccedil;ıkarak azaltacağız dedi. T&uuml;rkiye İstatistik Kurumuna (T&Uuml;İK) ilişkin Avrupa Birliği tavsiyelerini dikkate alacaklarını dile getiren Şimşek, ş&ouml;yle konuştu: Hi&ccedil;bir bağımsız kuruma bakan olarak benim m&uuml;dahalem olmadı ve olmayacak. Ne ge&ccedil;mişte ne bug&uuml;n ne de yarın... Dolayısıyla olması gerektiği gibi t&uuml;m istatistikler ger&ccedil;eği yansıtacak. T&Uuml;İK in kullandığı y&ouml;ntemler ve uygulama sonu&ccedil;ları yerli ve yabancı kurum ve kuruluşlardaki uzmanların değerlendirmelerine a&ccedil;ık. Hatta bildiğim kadarıyla T&Uuml;İK, Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) ile yakinen &ccedil;alışıyor ve &uuml;retilen istatistikler onlar tarafından da denetleniyor. Yine bildiğim kadarıyla T&Uuml;İK ayrıca Birleşmiş Milletler, IMF, OECD gibi bir&ccedil;ok uluslararası kuruluşla da iş birliği i&ccedil;erisinde. Bu kuruluşlar resmi istatistik programı kapsamında &uuml;retilen verilerimizi, veri kalitesini sorgulamadan takip ediyorlar ve alıyorlar. Dolayısıyla bu konudaki tartışmaların kurumları yıprattığını d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum. Mehmet Şimşek, şeffaflık neyi gerektiriyorsa onun yapılması gerektiğini vurgulayarak, İstatistikler konusunda, şeffaflık konusunda maksimumu bundan sonra yapmaya &ccedil;alışacağız ifadesini kullandı. T&Uuml;İK b&uuml;t&ccedil;esindeki artışın da &ccedil;ok konuşulduğunu belirten Şimşek, b&uuml;t&ccedil;enin y&uuml;zde 87 sinin personel gideri olduğunu bildirdi. Şimşek, T&Uuml;İK b&uuml;t&ccedil;esindeki ilave artışın, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığının istediği &ouml;zel &ccedil;alışmadan kaynaklandığını s&ouml;yledi. &Ccedil;ift&ccedil;inin, esnafın ve &ccedil;alışanların yandayız Şimşek, Kamu İktisadi Teşebb&uuml;slerine (KİT) yapılan transferlere ilişkin soruya ise şu cevabı verdi: Vatandaşlarımızın &ouml;zellikle pandemi ve sonrası d&ouml;nemde elektrik ve doğalgaz fiyat artışlarından korunmasına y&ouml;nelik tedbirler alındı. Muhta&ccedil; ailelerimizin ısınma ama&ccedil;lı k&ouml;m&uuml;r ihtiya&ccedil;larının karşılanması, hububat sekt&ouml;r&uuml;nde &uuml;retimin devamlılığı ve tarımsal &uuml;r&uuml;nlerde &uuml;retici ve t&uuml;ketici i&ccedil;in makul fiyat oluşumu amacıyla KİT lere destek veriyoruz. KİT lere 2023 te yaklaşık 463,2 milyar liranın aktarılması &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Bunun 272,2 milyar lirası enerji s&uuml;bvansiyonlarından oluşuyor. KİT lere sermaye aktarımı olarak da 165,2 milyar lira var. Diğer g&ouml;revlendirmeler ise 25,8 milyar lira. 2024 i&ccedil;in &ouml;ng&ouml;r&uuml;len 748 milyar liranın 500,7 milyar lirası enerji s&uuml;bvansiyonları i&ccedil;in ayrıldı. Şimşek, 2024 b&uuml;t&ccedil;esinde &ccedil;ift&ccedil;ilere 384 milyar lira aktarılacağının altını &ccedil;izerek, &ccedil;ift&ccedil;inin, esnafın ve &ccedil;alışanların yanında olduklarını kaydetti. Şu an i&ccedil;in &ouml;zelleştirme kapsamında Elektrik &Uuml;retim Anonim Şirketinin (E&Uuml;AŞ) bazı HES lerinin, bazı limanların, otoyol ve k&ouml;pr&uuml;lerin olduğunu anlatan Şimşek, &Ouml;zelleştirme kapsamına yeni alınması planlanan herhangi bir varlık s&ouml;z konusu değil dedi. Enflasyon muhasebesine ge&ccedil;eceklerini anımsatan Şimşek, Belki finans kuruluşlarına ayrımcılık yapacağız, onları kapsama almayacağız diye konuştu. Ter&ouml;rle m&uuml;cadelenin, demokratik değerlerin korunması, demokrasinin korunması i&ccedil;in olmazsa olmaz olduğunu dile getiren Şimşek, Hi&ccedil;bir demokrasi ter&ouml;re desteği kabullenemez. D&uuml;nyanın hi&ccedil;bir k&ouml;şesinde demokrasi ile ter&ouml;r bir arada olmuyor. T&uuml;rkiye ter&ouml;rle m&uuml;cadelede kararlıdır ve bu konuda gerekeni yapıyor ve yapmaya da devam edecektir değerlendirmesini yaptı. Dezenflasyon programını kararlılıkla uygulayacağız Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, dezenflasyonist s&uuml;recin başladığına işaret ederek, kalıcı bir şekilde gelir dağılımını iyileştirmek, iş g&uuml;c&uuml;n&uuml;n milli gelir i&ccedil;erisindeki payını artırmak, toplumun refahını kalıcı bir şekilde y&uuml;kseltmek i&ccedil;in dezenflasyon programını kararlılıkla uygulayacaklarını s&ouml;yledi. Kişi başı milli gelir y&uuml;zde 5 b&uuml;y&uuml;me ile nasıl artacak? sorusunu yanıtlayan Şimşek, Dezenflasyonist programlarda lira reel olarak değer kazanacak. Bizim rakamlarımız onu yansıtıyor. Bir hesap hatası yoktur dedi. Cari a&ccedil;ık konusuna da değinen Şimşek, enflasyonu d&uuml;ş&uuml;rmek i&ccedil;in aldıkları tedbirin i&ccedil; talebi sınırlayacağını kaydetti. İhracatı var g&uuml;&ccedil;leriyle desteklediklerini belirten Şimşek, ş&ouml;yle devam etti: &Ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki sene biraz zorlu olacak. Zorlu olan kısım neresi? Birincisi bizim ticaret ortaklarımızda b&uuml;y&uuml;me yok. Gelecek sene biraz artacak ama sırtımızı ona dayamıyoruz. Niye cari a&ccedil;ık azalacak? Bu sene eyl&uuml;l ayı itibariyle son 12 aylık altın ithalatı 33 milyar dolar. Mevduat faizlerindeki y&uuml;kselme, portf&ouml;y tercihi olarak ortaya &ccedil;ıkan bu altın ithalatını sınırlayacak. Bir de tedbir aldık. Altın ithalatının son 20 yıldaki ortalaması 8 milyar dolar. Gelecek sene altın ithalatı 8 milyar doların iki katına &ccedil;ıksa dahi cari a&ccedil;ık bizim &ouml;ng&ouml;rd&uuml;ğ&uuml;m&uuml;z &ccedil;er&ccedil;evede azalacak. Komisyonda Hazine ve Maliye Bakanlığının yanı sıra Kamu İhale Kurumu, Kamu G&ouml;zetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Bankacılık D&uuml;zenleme ve Denetleme Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu, Sigortacılık ve &Ouml;zel Emeklilik D&uuml;zenleme ve Denetleme Kurumu, Gelir İdaresi Başkanlığı, T&uuml;rkiye İstatistik Kurumu ve &Ouml;zelleştirme İdaresi Başkanlığının 2024 yılı b&uuml;t&ccedil;eleri kabul edildi.

Şimşek: Enflasyon muhasebesinde finans kuruluşlarını belki kapsama almayacağız

Öne Çıkanlar