OVP ve 2014'ün Türkiye ekonomisi üzerine
Bu haftanın en can alıcı açıklaması kuşkusuz ki Orta Vadeli Program, yani OVP oldu. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın açıkladığı 2014 -2016 OVP hedefleri hafta boyunca tartışıldı. Ben hem ekonomistlerin hem de reel sektörün nabzını da alabilmek açısında bu yazıyı yazmadan önce biraz beklemeyi tercih ettim. Şimdi hafta boyunca yaptığımı analizlerle beraber OVP'nin eksileri, artıları ve piyasa algısını beraber yorumlayalım.
OVP'de Cari Açık Vurgusu
En çok yapılan yorum bu: OVP cari açığı kontrol etmek için kurgulanmış. Ben de bu yoruma bir noktaya kadar katılıyorum. Özellikle cari açık konusunda Türkiye'nin yumuşak karnının geçtiğimiz yaz aylarında başımıza açtıığı dertleri gören hükümetin bu konunun üzerine daha ivedikle gitmek istediğini görüyoruz. Bu sene için % 7,1 cari açık öngören hükümet önümüzdeki sene %6.8 öngürüyor. Cari açıkta ciddi bir azalış öngülmemiş olsa da, OVP'de yapılan vurgularda piyasanın yaz aylarında yaşadığı ve Türkiye'nin yüksek cari açığına bağlanan hassasiyeti azaltmaya çalışılıyor.
Büyüme artacak cari açık düşecek
İşte piyasanın en çok takıldığı noktalardan biri bu. 2013 yılında % 7.1 olan cari açık seneye azalacak ama büyüme % 3.6'dan % 4'e yükselecek. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'a bu soruyu sorduğumda aldığım cevap net oldu: Artacak tasarruf oranları. Babacan özellike son yıllarda hızla azalan ve GSMH'nin % 12'sine kadar gerileyen tasarruf oranlarının altını cizerek "Bu oranın artışı cari açığın azalmasını sağlyacak" dedi. Peki tasarruflar nasıl artacak? İşte bu konuda da hükümetin gündeminde kredi kartları ve bireysel kredilerin kullanımını azaltacak uygulamalar devreye giriyor. Özellikle orta gelirli vatandaşların tüketici kredileri, KMH ve Kredi Kartı taksit uygulamalarına çok rahat ulaşıyor olmaları hükümetin üzerinde durduğı konu. Buralarda alıcak önlemlerle biraz da metazori bir şekilde tasarruf oranları artırılmaya çalışılacak.
Enflasyon'da yine % 5'li hedefler
OVP'de son 3 yıldır olduğı gibi yine % 5'ler seviyesinde bir enflasyon hedefi var. Önümüzdeki sene enflasyonun % 5.3'lere düşmesini hedefleyen ekonomi yönetiminin bu konuda güvendiği iki nokta var : bütçe gelirlerine destek amacı ile kamu mallarına zam yapılması planlamıyor olması ve döviz kurundaki artışın etkisinin enflasyona tamamen girdiği inancı. Ayrıca seneye iç talebin de güçlü olmayacağı beklentisi ile talep yönlü bir baskı beklemeyen ekonomi yönetimi % 5.3'lük hedefi tutturabileceğini düşünüyor.
Piyasa ne diyor?
Piyasa büyümede artış beklenirken cari açıkta düşüş beklentisini iyimser bir yaklaşım olarak görüyor. Aynı zamanda krediye erişim konusunda alınacak önlemlerin de cari açık üzerinde beklendiği kadar pozitif etki yapamayacağı düşünülüyor. Özellikle orta gelirli insanların tasarruf yapmasının çok olay olmadığının altı çiziliyor. Diğer yandan enflasyonda da piyasanın 2014'deki % 5.3'lül hedefi oldukça iyimser bulduğunu söylemek mümkün. Son olarak belki en uzlaşılan noktanın büyüme olduğunu söyleyebiliriz. 2014 için biraz iddialı bulunsa da % 4 büyümenin ulaşılabileceği düşünülüyor.
2014'de iç tüketim "out" ihracat "in"
Aslında OVP'nin en genel anlamda açıklaması bu cümlede yatıyor. Babacan'ın açıklamalarından da anlaşılacağı üzere yurt dışı piyasa koşullarının sert geçmesi bekleyen 2014'de ekonomi yönetimi direksyonu yeniden ihracata çevirmiş gözüküyor. Bu nasıl olacak? Dışarıda bizim ihracat azmimizi karşılayacak bir global piyasa var mı? Tartışmaya devam edecez...
