Fed'den 28 yılın en sert faiz artışı - Bloomberg HT

Fed'den 28 yılın en sert faiz artışı — Fed'den 28 yılın en sert faiz artışı

ABD Merkez Bankası (Fed), Haziran toplantısında 75 baz puan ile beklentilerin üzerinde bir faiz artışına gitti. 75 baz puanlık faiz artışı 1994'ten bu yana alınan en sert faiz artışı kararı olarak kaydedildi. Fed yetkilileri, yıl sonuna kadar 175 baz puanlık faiz artışı sinyali de verdi.

15 Haziran 2022 Çarşamba, 21:00 Güncelleme: 16 Haziran 2022 Perşembe, 13:23

ABD Merkez Bankası (Fed), politika faizini 75 baz puan artışla yüzde 1,50-1,75 seviyesine çıkardı.

Böylelikle Fed, 1994 yılından bu yana en sert faiz artışını gerçekleştirmiş oldu.

Fed karar metninde, yüzde 2'lik enflasyon hedefine dönme konusunda güçlü bir taahhüde sahip olduğuna vurgu yaptı. Metinde Fed'in elindeki Hazine tahvilleri ve mortgage destekli menkul kıymetleri azaltmaya devam edeceği ifade edildi.

Karar 10'a karşı 1 oyla alındı. Fed'in şahin isimlerinden biri olan Kansas City Başkanı Esther George 50 baz puanlık faiz artışından yana oy kullandı.

Metinde, toplam ekonomik aktivitenin ilk çeyrekteki daralmanın ardından toparlanmış göründüğüne dikkat çekildi.

Fed, ekonomik göstergelere ilişkin beklentilerini de güncelledi. Buna göre, Mart ayında yüzde 2,8 olan büyüme beklentisi bu toplantıda yüzde 1,7'ye çekildi. 2023 büyüme beklentisi yüzde 2,2'den yüzde 1,7'ye; 2024 beklentisi ise yüzde 2'den yüzde 1,9'a indirildi.

Fed, bu yıl için işsizlik beklentisini yüzde 3,5'ten yüzde 3,7'ye çıkardı. 2023 işsizlik beklentisi yüzde 3,5'ten yüzde 3,9'a yükseltilirken, 2024 beklentisi yarım puanlık artışla yüzde 4,1 olarak kaydedildi.

Fed'in dikkate aldığı enflasyon göstergesi PCE enflasyon verisinde bu yıla ilişkin beklentilerde de yukarı yönlü revize gerçekleşti. İlgili veriye ilişkin beklenti bu yıl için yüzde 4,3'ten yüzde 5,2'ye çıkarıldı. 2023 beklentisi yüzde 2,7'den yüzde 2,6'ya; 2024 beklentisi ise yüzde 2,2'den yüzde 2,1'e indirildi.

Fed yetkililerinin faize ilişkin beklentilerini yansıtan noktasal grafikte agresif sıkılaşma döngüsünün devam edeceği sinyali görüldü.

Yetkililer yıl sonuna kadar faizin yüzde 3,4 seviyesinde olacağını öngördü. Bu da yıl sonuna kadar 175 baz puanlık daha artış olacağına işaret etti.

Fed, karar metninde enflasyonun yüksek kalmaya devam ettiğini ve pandemi ile ilişkili arz ve talep dengesizliklerini, enerji fiyatlarını ve daha geniş fiyat baskılarını yansıttığını söyledi.

Powell: Gelecek toplantımızda 50 veya 75 baz puanlık artış olası görünüyor

Fed Başkanı Jerome Powell, Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) Haziran ayı toplantısının ardından yaptığı basın açıklamasında değerlendirmelerde bulundu.

Powell'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

"Ülkedeki ekonomi son 2,5 yılda birçok şeyi atlattı ve dirençli olduğunu kanıtladı. Kongre’nin bize verdiği maksimum istihdam ve fiyat istikrarı hedeflerimiz gereğince, şu an önümüzde çok açık bir resim var. İş piyasası inanılmaz bir şekilde sıkı ve enflasyon da çok yüksek.

Bu çeyrekte büyümeyi gördük ve tüketim çok güçlü kalmaya devam etti. Tam tersine yatırımlardaki büyüme yavaşladı. Emlak sektöründeki aktivite de yumuşamaya başladı. İşsizlik neredeyse 50 yılın en düşüğünde ve ücret artışı da yükselmiş durumda. İş piyasasındaki iyileşmeler tabana yayıldı. İş talebi de, işçi talebi de güçlü.

Tedarik sorunları beklenenden daha uzun kaldı ve fiyat baskıları da birçok mal ve hizmete yayıldı. Ham petrolün ve diğer emtia fiyatlarının artması Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinden kaynaklanıyor. Bu durum gıda ve enerji fiyatlarını yukarı çekerek enflasyonu da yukarı yönlü baskılıyor.

İnsanlar manşet enflasyonu hissediyor, manşet enflasyon beklentiler için önemli. Ekonomide genel bir yavaşlama işareti yok. ABD ekonomisi daha yüksek faizlerle başa çıkacak kadar iyi konumlanmış durumda. Fiyat-ücret sarmalı görmüyoruz. Hala ekonominin yumuşak iniş yapabileceğine inanıyoruz. Yüksek enflasyondaki katılığın nedenlerini dikkatle inceleyeceğiz.

Para politikasında her zaman fazla ileri gitme ya da geride kalma riskleri vardır. Parasal sıkılaşmanın likidite sorunlarına yol açmasını beklemek için neden yok.

Konut piyasasında arz-talep dengesinin sağlanması gerekiyor. Artan faiz oranlarına rağmen arz kıtlığı nedeniyle konut fiyatları artmaya devam edebilir. ABD ekonomisinin güçlü olduğu görülüyor. Ekonomi hala sağlıklı büyüyor. Gelecek toplantımızda 50 veya 75 baz puanlık artış olası görünüyor."

Beklenti 50 baz puan, fiyatlama 75 baz puandı

Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin medyan beklentisi faiz aralığının 50 baz puan artışla yüzde 1,25-1,50 bandına çıkarılması yönündeydi.

Ankete katılan 98 ekonomistin 33’ü 75, 65’i 50 baz puan faiz artışı bekliyordu.

75 baz puan artış bekleyen kurumlar arasında Goldman Sachs, Barclays, JPMorgan, HSBC, Deutsche Bank da yer alıyordu.

Fed Başkanı Jerome Powell Mayıs ayındaki Federal Açık Piyasa Toplantısı’nda bu toplantı ve Temmuz ayı için 50 baz puanlık faiz artışı sinyali vermişti ancak Mayıs enflasyonu verisinin ardından çok sayıda kurum tahminini yukarı çekerken, vadeli işlemlerde de 75 baz puanlık artış fiyatlanmıştı.

Enflasyon 40 yılın zirvesine çıkmıştı

ABD'de Fed'in Haziran toplantısına gelene kadar uyguladığı sıkılaşma döngüsüne rağmen enflasyon 40 yılın zirve seviyelerinde seyrediyordu.

Son açıklanan verilere göre ülkede Mayıs ayında yıllık enflasyon Nisan'daki yüzde 8,3 seviyesinden yüzde 8,6’ya yükseldi.

Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin medyan tahmini enflasyonun yüzde 8,3 olması yönündeydi. En büyük artış gıda, akaryakıt ve barınma maliyetlerinde gerçekleşti.

TÜFE aylık bazda yüzde 1 artarak yüzde 0,7’lik tahminleri aştı. Çekirdek enflasyon aylık yüzde 0,6 ile yüzde 0,5’lik beklentiyi aşarken yıllık bazda artış yüzde 6,2’den 6’ya geriledi. Beklenti yüzde 5,9’du.

Enerji fiyatları aylık bazda yüzde 3,9 arttı, yıllık artış da yüzde 34,6’ya ulaştı.

Enflasyon beklentileri de rekorda

Enflasyonla birlikte enflasyon beklentileri de rekor seviyelere yükselmişti.

ABD Merkez Bankası (Fed) New York Şubesi, Amerikalı tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisinin yüzde 6,6 ile yeniden zirveye ulaştığını bildirmişti.

Yaklaşık 1.300 hane halkının katılımıyla gerçekleştirilen anketin sonuçlarına göre, gelecek 12 ayı kapsayan kısa vadeli medyan enflasyon beklentisi 0,3 puan artışla yüzde 6,6'ya çıktı.

Böylece, bir önceki ayki rekor seviyeden gerileyen kısa vadeli enflasyon beklentisi, yeniden anketin yapılmaya başlandığı 2013'ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

Piyasanın ünlü isimlerinden çok sert artış çağrısı gelmişti

Enflasyonun 40 yılın zirvesine çıkmasının ardından piyasanın önde gelen isimlerinden Fed'e agresif faiz artışı çağrıları gelmişti.

Pershing Square Kurucusu Bill Ackman, Fed’in bugün ve temmuz ayında 75 baz puan faiz artırmasının piyasalardaki güven ortamını iyileştireceğini, hatta 100 baz puanlık bir adımın daha iyi olacağını belirtmişti.

DoubleLine Capital CEO’su Jeffrey Gundlach, bir adım daha öteye giderek Fed’e faizi tek seferde yüzde 3’e çıkarma çağrısı yapmıştı.

Wall Street'te resesyon beklentileri yükseliyor — 16 Haziran 2022 Perşembe, 07:01 Güncelleme: 16 Haziran 2022 Perşembe, 07:03
KÜRESEL PİYASALAR
Wall Street'te resesyon beklentileri yükseliyor

Fed'in faiz artışının ardından Wall Street'te ABD'de resesyon yorumları artmaya başladı. Wells Fargo, Moody's ve Guggenheim'dan gelen yorumlar sıkılaşmanın ABD ekonomisinde durgunluğa neden olabileceğine işaret etti.

ABD'de resesyon endişeleri Fed'in 28 yılın en sert faiz artışının ardından yükselmeye başladı.

Wall Street kurumları sıkılaşma sürecinin ekonomik aktiviteye olumsuz etkisi olacağı görüşünde.

Wells Fargo 2023 ortalarında ılımlı bir resesyon yaşanacağını öngördü. Banka enflasyonun tüketicilerin alım gücünü azaltacağını ve Fed'in enflasyonla mücadele etmek için adım atacağını, dolayısıyla bu durumun ekonomiyi resesyona sürükleyeceğini ifade etti.

Moody's Analytics'ten gelen yorumlar da ülkede yumuşak iniş olasılığının daha düşük olduğuna işaret etti. Bloomberg'in haberine göre Moody's Analytics Para Politikası Araştırma Direktörü Ryan Sweet Fed'in enflasyonu alt edinceye kadar faizleri artırmaya devam edeceğini, bu durumun ekonomiye de olumsuz etkisi olacağını söyledi.

Fed, kısa dönemli politika faizini 75 baz puan artışla yüzde 1,50-1,75 aralığına yükseltmişti. Artış 1994’ten bu yana tek seferde gerçekleştirilen en hızlı faiz artışı olmuştu.

Faiz kararından önce gelen perakende satış verilerinden de olumsuz sinyaller gelmişti. Mayıs'ta ABD’de perakende satışlar 5 ay sonra ilk defa aylık bazda düşüş gösterdi. Bu durum enflasyondaki yükselişle tüketici harcamalarının ılımlılaştığını gösterdi.

Sert faiz artışı 1994'te ekonomide nasıl etki yaratmıştı?

Fed’in daha önce 75 baz puanlık faiz artış kararı aldığı 1994 Kasım ayında merkez bankası para politikasını enflasyonun üstünde sıkılaştırarak ekonomide yumuşak bir iniş gerçekleştirmeyi başarmıştı.

Bu artış o dönem Fed Başkanı olan Alan Greenspan’in ekonominin ısınmasını önlemek için 1994-1995 yıllarında 13 aylık süreçte faizlerin yüzde 3’ten 6’ya çıkardığı artış serisinin bir parçasıydı.

1994 yılında hisseler sadece bir yıllığına yüzde 1,2 gibi küçük bir düşüş göstermiş ve Fed bir resesyon yaşanmasına engel olmayı başarmıştı. 1995 yılında ise hisseler yüzde 34’lük bir artış yaşamıştı.

CFRA Araştırma’nın verilerine göre 1994 Kasım ayında yapılan 75 baz puanlık artışın ardından hisse senetleri ufak bir düşüş yaşamış ve 1995 Şubat ayındaki artışın öncesinde ise toparlanmaya başlamıştı.

“Fed 2022’de benzeri bir yumuşak inişi başarabilecek mi? Borsa şimdiden yüzde 22 değer kaybetti ve Fed 1994’te enflasyonun önünde bir sıkılaşma izlerken bugün yakalamak için çaba sarf ediyor” diyen InvesTech Researc and Stack Financial Management Başkanı James Stack, “Bugün başarılmaya çalışılan “yumuşak iniş” ile 1994-95 dönemi arasındaki en büyük fark Fed’in bugün olağanüstü derecede gelişmelerin gerisinde kalmış olması. Fed geçtiğimiz yılın başında ortaya çıkan enflasyon emareleriyle faizleri artırması gerekirken bunun yerine 0 faizle ve sonu gelmeyen tahvil alımlarıyla parasal genişlemeye devam etti” değerlendirmesinde bulundu.

CFRA Araştırma Stratejisti Sam Stovall ise 1994 yılında Fed’in faizleri yıllık enflasyon oranından çok daha fazla artırdığını belirterek, “Bu kez ise enflasyon faizlerden önemli ölçüde daha hızlı yükseliyor dolayısıyla mevcut durum Fed’in çok daha agresif davranması gereken tamamen farklı biri durum” yorumunu yaptı.