Haftaya bakış

HAFTAYA BAKIŞ

Son günlerde ekonomik veriler emtia fiyatlarını desteklemiyor. Emtia piyasalarının desteklendiği zayıf dolar seanslarında bile ya ardına bakmadan yükselen borsalar engel oluyor ya da olumsuz Çin verileri öne çıkıyor. Ayrıca, doğal olarak FED’in QE beklenti yönetimi her zaman arka planda dominant faktör. Nitekim, aynı verileri paylaşmakla birlikte FED üyelerinin yorum ve söylemleri farklı olabiliyor. Bir kısmı ABD istihdam piyasasında iyimser görüş belirtirken diğer bir kısmı büyümenin (GDP) beklenenden az olduğunu ifade ediyor. Başkanları B.Bernanke ise, küresel piyasaları her iki yöne savuran açıklamalar yapıyor. Nitekim 02 Mayıs açıklamasında QE’nin devam edeceğini belirtirken soru-cevap aralığında QE frenine basabileceğini ifade etti. Bir sonraki 19 Haziran FOMC toplantısına kadar biraz daha net beklenti oluşabilir ama piyasalar giderek artan çalkantılı seyrine devam edecek gibi görünüyor. Şimdilik, FED ve açıklamaları piyasaları rehine almış görünüyor. Dolayısı ile kolay para politikasının yavaşlayıp yavaşlamayacağı ABD ekonomik verilerine sıkı sıkıya bağlı. Emtia fiyatlarına dönersek, Mayıs ayı tarım dışı rakamlarında (NFP) olası bir iyileşme geniş çaplı “risk-off” sürecini tetikleyebilir, güçlenen dolar emtia piyasalarında yeni bir satış dalgası anlamına gelir. Fonların finansal olmayan vadeli kontrat pozisyonlarında faaliyeti öteden beri bahsettiğim rekor düşük seviyelere yaklaşıldı. Olası iyimser bir tarım dışı istihdam raporu sert satışlara yol açıp fonların pozisyonlarında artık majör dip seviyesi oluşturabilir.

E-MINI S&P 500 ENDEKSİ

e-Mini S&P500 Endeksi Kasım ayı dibinden %26 yükselerek tarihi zirve yaptı. Bu süreçte %4-4.5’a varan üç önemli düzeltme gözlendi. Son haftalardaki sert yükselişinde günlük işlem aralığının daralması yanında işlem hacminin de azaldığı görülüyor. Anladığım kadarı ile bu ralli’nin geçen Çarşamba gününün “key reversal” (gün içi zirve ardından düşük kapanış) hareketi ile düzeltmeyi tetiklediği söylenebilir. “Key reversal” burada piyasa algısının kısa vadeli de olsa boğa eğiliminin (bullish) ayı eğilimine (bearish) döndüğünü gösteriyor. Zirve dönüşünde işlem hacminin bir hayli yüksek olması da bu algılamayı destekler görünüyor. Nisan dip seviyesinden 158 puan yükselen endeks bir seans dışında her gün bir önceki günün (en düşük seviyesinin) altına geçemedi. Yani, e-Mini S&P endeksinin aşırı yönde dengesiz olduğu ve düzeltmeye gebe olduğu söylenebilir. Ayrıca kısa dönem teknik göstergeler, örneğin, göreceli güç endeksi (RSI) aşırı pahalı bölgede seyrederken yatırım fonlarının net uzun pozisyonları da taşkınlık ciddi bir tehdit. 2005, 2007 ve 2009 yıllarında gözlenen aşırı net uzun vadeli pozisyonların hemen ardından gelen düzeltmeler, bugünlerde yükselen net uzun pozisyonlar açısından ikaz olarak görülmeli. Önceki düzeltmeler bir ölçek yada referans olarak alınırsa bu defa en az % 4-4.5’luk bir düzeltme E-Mini S&P endeksinde hedefi 1580 seviyesine kadar geriletebilir.

Fonların ve küçük spekülatörlerin net uzun pozisyonları 191.194 kontrat ile bir hayli yüksek. Geçmiş yılların rekor seviyesinden düşük olmakla birlikte e-Mini S&P endeksinin rekor seviyede olması bazı fonların rahatsız olup pozisyon azaltmasına yol açabilir.

Strateji olarak, Temmuz vadeli 1600 satım opsiyonu yatırımcıları olası bir düzeltmeye karşı akıllıca konumlandırır. Daha yakın ilgi isteyen bir diğer strateji ise şöyle tasarlanabilir. Temmuz vadeli, örneğin 1640 kullanım fiyatlı alım opsiyonu (Call) iyi bir prim üzerinden satın alındıktan sonra, Eylül vadeli e-Mini S&P500 kontratı açığa satılabilir. Alım opsiyonu hedge (sigorta) işlevi yüklenirken, vadeli kontrat hedefi 1580 yönetilir.

PETROL (WTI/BRENT)

ABD ekonomik verilerinde iyileşme ve FED’in QE programını yavaşlatacağı beklentisi ile WTI ve Brent geçen hafta boyunca satıldılar. Elbette petrol fiyatını olumsuz etkileyen diğer faktörler gösterilebilir. Çin’in Mayıs ayı için açıklanan PMI (Satın Alma Yöneticileri Anketi) 49.6’ya düştü. Genel olarak bu rakamın 50 üzerinde olması büyümeye 50 altına düşmesi daralmaya işaret eder. 49.6 rakamı tüm analist tahminlerinin ötesinde sürpriz bir rakam olarak, dünyanın en fazla petrol tüketen ikinci ülkesinde talep yönlü endişeleri de beraberinde getiriyor. Ayrıca stratejik petrol rezervleri hariç ABD ticari stoklarında artış son beş yılın ortalaması üzerinde seyrediyor.

WTI petrolü önceki iki hafta 96 dolar/varil cıvarında direnç gördü ve geçen hafta sonunda 94 dolar/varile geriledi. 92-97 dolar/varil arasında sıkışıp kalan WTI yukarıda Şubat ve Mart aylarındaki dirençlerle hapsolurken aşağıda 90 dolar/varil önemli destek olarak görülüyor. Yüksek stok ve ekonomik beklentilerin satın alındığı WTI petrol fiyatının yeni yön tayin etmesi için katalist etkisi yapacak verilere ihtiyacı var.

Brent petrolünde de durum benzer. 100-105 dolar/varil arasında gidip geliyor. 105 üzerinde 107-110 dolar/varil dirençleri aşılması zor engel seviye olarak görülüyor. Brent petrolün daha düşük seviyeleri hedeflemesi için 100 dolar/varil altında işlem görmesi gerekir.

WTI vadeli petrol kontratlarında fonların sahipliliği bir hayli yüksek. Takas rakamlarına göre rekor ölçüde pozisyon taşıyan fonların tetikleyici bir ekonomik veri ile pozisyon kapatma çabaları ciddi bir satış baskısı oluşturabilir. Fonlar son bir ay içinde pozisyonlarını 268.000 net uzun kontrat’a yükselttiler.

Bugün itibarı ile opsiyon trader’larının beklentisi Ağustos’ayına kadar hem alım (Call) hem satım (put) opsiyonlarında oynaklığın artacağı yönünde konumlanma gözlenmekle birlikte, Ağustos sonrasında oynaklığın azalacağı daha sakin piyasa koşulları bekleniyor.

PLATİN ve ALTIN (COMEX)

Dört aydır olağan dışı hareketlilik ile diğer kıymetli metaller gibi platinde 300 dolar/ons üzerinde değer kaybetti. Ancak bu satışın platin arzındaki tarihi düşük seviyeyi şimdilik maskelidiğini söyleyebilirim. Elbette satış baskısını açıklayan faktörler sıralanabilir. Örneğin, tüm kıymetli metaller getirsi yüksek borsa yatırımlarına tercih edildiğinden değer kaybediyorlar. FED’in QE’yi yavaşlatacağı beklentileri genel olarak emtia fiyatlarına baskı yapıyor, yada son haftalardaki toparlanma çabasının buharlaşıp Nisan diplerine geri dönmesi güçlü dolar etkisi olabilir. Bu gelişmeler elbette baskı unsuru olarak geçerlidir ve kıymetli metallerin değer kaybetmesi için anlaşılır bir sebep olabilir. Ancak, bütün bu faktörlere rağmen platin özelinde arz yönlü endişelerden kaynaklanan sert bir yükseliş her an görülebilir. Şubat ayında platin için tarihi bir boğa (bull) piyasası için senaryo çiziliyordu. Fonların net uzun pozisyonları rekor seviyeye ulaşmıştı. Çünkü, 2013 yılında 400-600 bin ton açık beklentisi yanısıra, Güney Afrika’da (küresel platin üretiminin yüzde 72’si) üreticiler, işçi sendikaları ve hatta hükümetin madenleri kamulaştırma çabaları, taraflar arasında uzlaşmanın ne kadar zor olduğunu ve platin üretiminin olumsuz etkilendiği bir süreç yaşanıyor. Bundan sonra ne olabilir, yeni bir satış dalgası daha gelir mi?. Önümüzdeki haftalarda verilere bağlı olarak kıymetli metaller bir satış dalgası daha görebilirler. Bakır ve gümüş piyasalarında şimdiden fonların pozisyonları tarihi düşük seviyelere geriledi. Tarım dışı istihdam beklentisi doları destekler ve FED’in QE politikasını frenlemesine zemin hazırlarsa böyle bir satış dalgası tüm kıymetli metallerde (rekor düşük pozisyonlarla) majör dip seviyesi oluşabilir. Özet olarak, platin fiyatında sert düşüşe rağmen Güney Afrika’da üretim belirsizliği ve fonların aşırı düşük pozisyonları önemli dip seviyesini destekliyor. Basit bir strateji olarak Ekim vadeli 1600 kullanım fiyatlı alım opsiyonu (Call) bugünlerde kontrat başına 600 dolar maliyetle satın alınabilir. 5000 dolar getiri beklentisi ile risk/getiri açısından son derece akıllı ve iyi bir strateji oluşturulabilir.

ALTIN (COMEX)

Son takas raporuna göre altında fonlar uzun pozisyonlarını azaltmaya devam ediyor. 80.259 kontrat olan toplam net uzun pozisyonları 63,959 kontrat olan rekor düşük seviyeye kadar devam edebilir.

BAKIR (LME)

En büyük tüketici Çin’de ekonomik yavaşlama endişesi bakır fiyatını vuruyor. Geçen hafta açıklanan ve 49.6’ya düşen PMI verisi bu ülkede büyüme yönünde sıkıntıları gösteriyor. Nitekim önemli ihracat pazarı olan ABD’de yavaşlama ve kendi iç piyasasında sıkıntılar, Çin yöneticilerinin elini bağlıyor, çabuk ve net yol haritasının önemini gösteriyor. Son aylarda gözlenen enflasyon endişesi ile Çin diğer ülkelerde yapıldığı gibi, kolay para politikası kervanına katılmakta zorlanıyor ve muhtemelen büyümenin devamı için ekonomik reformlara öncelik vermek isteyeceklerdir. Dolayısı ile bakır fiyatında seyir, zaten yeni olan hükümetin belirsizlik ve güvensizliği bir an önce bertaraf etmesi için acil yol haritasını netleştirmesine bağlı olacaktır. Bakır piyasasına dönersek, geçen yılbaşından bu yana %42 azalan Çin bakır ithalatında trend devam ediyor ve ithalat Mart ayından bu yana %20’ye yakın geriledi.

Diğer yanda LME bakır stokları 627.000 ton ile rekor yüksek, Stoklardan emanetin çekilmesini ya da talebi ima eden “cancelled warrants” ların düşük olması da bakır fiyatında baskıyı sürdürüyor.

01 Mayıs’ta 6800 dolar/ton dip seviyesinden 7400 dolar/ton’a toparlayan bakır fiyatı 7000 dolar/ton civarında yatay, denge arıyor. Önümüzdeki haftalarda FED’in QE politikasına bağlı olarak yön arayışı da öne çıkacaktır.

Daha önce bahsettiğim gibi bakır fiyatı önünde aşılması gereken 7400, 7560 ve 7730 gibi önemli direnç seviyeleri var. 7800 dolar/ton üzerinde işlem görmesi elbette piyasada beklentileri değiştirir ve alıcıları (boğaları) direksiyona geçirir ama birçok teknik analist için yükselen bakır fiyatı satış fırsatı olarak görülebilir.

Fonlar ve küçük spekülatörlerin vadeli pozisyonları net kısa (22211 kontrat). Risk yönetimi yada hedge amaçlı ticarilerin faaliyetleri tüm fon ve spekülatörlerin pozisyonlarını karşılayacak şekilde net uzun pozisyonlara konumlanmışlar. Her iki grup içinde bakır fiyatında aşırı değer kaybetme sürecinin geride kaldığı ve mayıs ayında pozisyonlarını azaltmakta oldukları gözleniyor.