E-ticaretten ilk kez sipariş vermeyi düşünenlerin aklında genellikle alışveriş yapacağı siteye nasıl güveneceği ile ilgili sorular oluyor. Bu sorular, sipariş edilen ürünün gelip gelmeyeceğinden, sitede tanıtımı yapılan ürünün gelecek ürün ile aynı olup olmayacağı veya satın almada kullanılacak kredi kartı bilgilerinin riskte olup olmadığına kadar uzanıyor.
Doğrusu, Türkiye’de e-ticaret sektörü bu tür sorunlara çözüm getirmiş durumda. Tüketiciler açısından online alışverişi güven içinde gerçekleştirmek mümkün. Fakat bunun için, e-ticareti ciddi yapan ve en başta kendini ispatlaşmış büyük markaları seçmek gerekiyor. Maalesef, gereken teknoloji ve altyapı yatırımlarını yeterli düzeyde yapmadan, profesyonelleşmeden e-ticareti hizmeti sunmaya çalışan, internet siteleri var. Bunlara ilave olarak, sosyal medya üzerinden kredi kartı bilgilerinizi alarak satış yapmaya çalışan satıcılar da var. Bu kesim tüketici algısını ve güven duygusunu sarsıyor. Girişimcilere haksızlık etmek istemem ancak herkes mevzuat ve gerekli hizmet koşullarını yerine getirmek durumunda…
Güvenilir siteleri diğerlerinden nasıl ayırt edeceğiz?
İşte tam bunu çözmek üzere, Ticaret Bakanlığı ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) işe girişti. Bu sorunun cevabı ‘Güven Damgası’…
Ticaret Bakanlığı, TOBB’u ülkemizde tek ‘Güven Damgası’ sağlayıcısı olarak yetkilendirdi. Güven damgası sahibi hizmet sağlayıcılar, hizmeti sundukları internet platformlarında, asgari güvenlik ve hizmet kalitesi standartlarını yerine getirmek durumundalar. Güven damgasının bulunması, TOBB’un ilgili e-ticaret sitelerine kefil olduğu anlamına gelmiyor. Ancak, güven damgası almış sitelerde, 100’den fazla kriter kontrol ediliyor. Örneğin, süreçte sitelerin güvenliği test edilirken, sitelere siber saldırı yapılıyor, yetkisiz kişilerin sistem üzerinden verilere erişiminin engellendiğinden emin olunuyor, zayıf noktalar varsa ortaya çıkartılıyor, önlem aldırılıyor. İlgili şartları sağladığını kanıtlayan e-ticaret siteleri sürecin sonunda güven damgası alıyorlar.
Bu nedenle, e-ticaret alışverişinde tüketicilerin dikkat etmesi gereken önemli hususlardan biri, elektronik ticarette ‘Güven Damgası’ alarak faaliyetlerini sürdüren, e-ticaret platformlarını tercih etmek olmalı.
Alışveriş için sosyal medya güvenli mi?
Ülkemizde sosyal medya mecraları üzerinden satışlar önemli bir seviyeye çıkmış durumda. Ancak, özellikle satıcı ve tüketicinin yüz yüze bir araya gelemediği, ürünlerin internet üzerinden satışı üzerine kurulmuş sistemlerde dikkat edilmesi gerekenler var. Bilindiği üzere, internet ortamında alıcı ve satıcılar arasında kurulacak ilişki ‘mesafeli sözleşme’ ile düzenleniyor. Sosyal medya satışlarında mesafeli sözleşme konusuna pek dikkat edilmiyor, çoğu zaman sözleşmesiz ve yürürlükte olan mevzuata aykırı bir biçimde satış gerçekleşiyor. Bu sözleşmeler aslında tüketicilerin hakları düzenleniyor ve koruyor. Satıcılar taahütlerini bu sözleşme ile veriyorlar. Sözleşme dışı ağır şartlar satıcılar tarafından tüketicilere sunulması engelleniyor. Bu nedenle, tüketicilere tavsiyem şirketlerin ticari ünvanlarının, ürün bilgilerinin belirgin olmadığı, müşteri hizmetlerine ulaşamayacağınız, fiyat vb politikalar dahil olmak üzere, ‘cayma hakkı’ gibi konuların bir sözleşme ile düzenlenmediği ve kredi kartı bilginizi paylaşacağınız mecranın gerekli teknik altyapı ve sertifikalara sahip olup olmadığını bilmediğiniz yerlerden uzak durun.
E-ticaret güven damgasını kimler alabilir?
Geçen hafta katıldığım toplantıda, Ticaret Bakanı, Ruhsar Pekcan’ın belirtiği gibi, e-ticaret coğrafi sınırları ortadan kaldırması, kesintisiz hizmet sunumu, pazara giriş ve iş yapma maliyetlerinin azaltıcı etkisiyle ülke ekonomimiz için stratejik bir faaliyet alanı haline gelmiş durumda. Bu durum, KOBİ'ler, esnaf ve üretici birlikleri açısından önemli fırsatlar sunuyor.
İşlerini e-ticarete taşıyan ve büyümek isteyen tüm işletmeler güven damgası sistemine dahil olmayı değerlendirmeli. Eğer işletmeler kendi mecralarından değil, bir Pazar Yeri modeli üzerinden e-ticaret sistemine dahil olacaklarsa, bu durumda, ‘Güven Damgası’ alan bir Pazar Yeri ile çalışmaları en doğrusu olacaktır. E-ticaret siteleri ve tüm işletmeler "www.guvendamgasi.org.tr" adresi üzerinden gönüllülük esasına göre başvuruda bulunabilirler. Tüketiciler site üzerinden, güven damgası alan, güven damgası alıp sonra askıya alınan veya güven damgası iptal edilen siteleri görebilirler.
TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu başta olmak üzere, Ticaret Bakanlığından aldığı yetki ile, Güven Damgası sürecini özenle yöneten tüm ekibi tebrik ediyor ve teşekkür ediyorum.
Türkiye’nin e-ticaret sektörünün gelişimi için çok önemli bir katkı sağlıyorlar.
