Bloomberght
Akın Aytekin
Toplumsal güven, dürüstlük ve ekonomik kalkınma üzerine
İnsanın başta kendisi olmak üzere tüm ilişkilerinin en temelinde güven hissiyatı yatar. Kendimize duyduğumuz güven, sevdiğimiz insana duyduğumuz güven, ortağımıza duyduğumuz güven, patronumuza duyduğumuz güven, iş arkadaşımıza duyduğumuz güven hayatımızın her alanını etkiliyor. Fakat birçok soyut...
Paranızı bir kadına mı emanet edersiniz bir erkeğe mi?
Toplumun bir kesiminde kadın ve erkeğin rolüne "avcı-toplayıcı" olarak bakan gelenekselci, muhafazakâr bir algı vardır. Bu hayat felsefesi günümüzde erkeklere "iş bulup evin geçimini sağlama", kadınlara da "evi çekip çevirme, evin düzenini koruma" gibi sorgulanmamış görevler yüklemekte. Fakat...
Davranışsal Ekonomi Ne Değildir?
Davranışsal Ekonomi Ne Değildir? "Dr. Kuznets hiçbir zaman gayrı safi milli hâsıla üzerinden hesaplanan ekonomik büyümenin, insan refahına eşit olabileceği illüzyonuna kapılmadı. Hatta kendisine bir kez öğrencilerinin çoğunun neden iş insanı değil de bilim insanı olduğu sorulduğunda Dr. Kuznets...
Kitap İncelemesi: Robert Shiller – Narrative Economics
"Ekonomistler bugüne kadar teorilerini sanki iyiliksever bir diktatör mümkün olan en muhteşem sosyal refaha erişmek için özel bir plan uyguluyormuşçasına geliştirdiler. Fakat böyle bir planlayıcımız yok. Gerçek şu ki insanlar bencil, fedakâr veya her ikisi birden olabiliyor ve hikayelerden...
Ekonomik büyüme mi toplumsal refah mı?
Dünya genelinde ekonominin yalnızca rakamlardan öte sosyal bir bilim olduğuna daha fazla vurgu yapılmaya başlandı. Özellikle davranışsal ekonomi, mutluluk ekonomisi gibi farklı akademik alanların yükselişi, ekonomiyi rakamların ötesinde insanı merkeze alan bir bilim haline getirmeye başladı. Bu...
BX2019'da neler oldu?
Davranışsal bilim dünyasının en önde gelen isimlerini bir araya getiren Behavioral Exchange 2019 konferansı İngiltere'nin başkenti Londra'da 5-6 Eylül tarihlerinde gerçekleştirildi. Aralarında Duke Üniversitesi Profesörü Dan Ariely, eski ABD Başkanı Barack Obama'nın danışmanı Cass Sunstein ve 2013...
Güven sorunu yaşayan yatırımcılar para kaybetmeyi mi tercih ediyor?
Son dönemde negatif getirili tahvillerin piyasa değeri 16 trilyon dolarlık rekor seviyenin üzerine çıkarak gerek piyasa yapıcılaragerekse politika yapıcılara Jackson Hole toplantısı öncesi bir mesaj gönderiyor. Üstelik negatif getirili tahvillerin piyasa değerindeki bu artış Fed ve ECB gibi merkez...
Film incelemesi: Davranışsal ekonomi açısından A.R.O.G.
Türkiye sinema tarihinin klasikleri arasına ismini yazdırmış bir yapıttır A.R.O.G.. Filmi izleyenlerdenseniz, kuşkusuz siz de gözünüzde canlandırmışsınızdır filmin ana karakteri Arif gibi "bi milyon yıl" öncesine gitseniz nasıl bir hayatınız olacağını ve neler yapacağınızı. Siz paranın geçmediği,...
Merkez Bankası, sürü psikolojisi ve harekete geçme yanılgısı
Merkez Bankası'nın 425 baz puan ile piyasada beklentilerin üzerinde bir faiz indirimine gitmesi sonrası gerek yurt içi gerek yurt dışı analistler bu kararın etkileri için "uzun vade" vurgusu yaptı. Bank of Tokyo-Mitsubishi Kur Stratejisti Lee Hardman karardan önce "Eğer TCMB 400 baz puan faiz...
Davranışsal açıdan yerli borsa yatırımcısının "banka hissesi fobisi"
Borsa İstanbul'da bankacılık endeksi (XBANK) son bir ayda dolar bazlı %40'ın üzerinde getiriyle dünyanın en iyi hisse senedi endeksi performansını gösterdi. Fakat bu dikkat çekici performansa rağmen endeks yerli yatırımcıyı yeterince ikna etmiş gözükmüyor. Piyasanın en deneyimli isimlerinden TEB...
Film incelemesi: Davranışsal ekonomi açısından Fight Club
Hollywood yaydığı savaş propagandaları, popüler kültürü, tüketim çılgınlığını teşvik etmesi, insanları ulaşamayacağı birçok hayat tarzına sürekli özendirmesinden dolayı sıkı bir şekilde eleştirilmiştir. Fakat tüketicilerin fiziksel objelere olan bağımlılıklarını, tüketim kültürünün insanı kendisine...
Kitap incelemesi: Cass Sunstein - Özgürlük Üzerine
"Okulda defterime, sırama, ağaçlara yazarım adını. Okunmuş yapraklara, bembeyaz sayfalara yazarım adını. Yaldızlı imgelere, toplara tüfeklere, kralların tacına; En güzel gecelere, günün ak ekmeğine, yazarım adını. Tarlalara ve ufka, kuşların kanadına, gölgede değirmene yazarım; Uyanmış...
En azından bakış açını değiştir!
Türkiye sinema tarihinin en akılda kalan filmlerinden birisidir kuşkusuz Vizontele. Filmin en akılda kalan sahnelerinden birisi ise DFKD üyelerinin, derneğin 3. kuruluş yıldönümü için devrimcilerin toplandığı kahvede Deli Emin'i Vatan Tepesi'ne yazı yazmaya ikna çabaları. Emin ile Keskin Servet...
En azından bakış açını değiştir!
Türkiye sinema tarihinin en akılda kalan filmlerinden birisidir kuşkusuz Vizontele. Filmin en akılda kalan sahnelerinden birisi ise DFKD üyelerinin, derneğin 3. kuruluş yıldönümü için devrimcilerin toplandığı kahvede Deli Emin'i Vatan Tepesi'ne yazı yazmaya ikna çabaları. Emin ile Keskin Servet...
Kitap incelemesi: Dan Ariely – "Akıldışı ama Öngörülebilir"
Davranışsal ekonominin önde gelen isimlerinden Dan Ariely yaptığı araştırmalar, konuşmalar ve sunumların yanında literatüre belki de en önemli katkıyı, dilimize Akıldışı ama Öngörülebilir (Predictably Irrational) olarak çevrilen kitabıyla yaptı. Şirketlerin başarılı ürün pazarlamalarından,...
Bir Twitter anketinin davranışsal anatomisi
Sabah gözlerimizi açtığımız andan tekrar yatağa girdiğimiz ana kadar bir gün içerisinde yaklaşık 35 bin karar veriyoruz. Sabah evden çıkarken hangi kıyafetleri giyeceğimize, işe hangi ulaşım yoluyla gideceğimize, sabah kahvaltı için neyi, saat kaçta yiyeceğimize, işe hangi görevle başlayacağımıza,...
Korkularımız, alışkanlıklarımız ve naylon poşet
Tüketici davranışlarının en belirleyici etkenlerinden iki tanesi kayıp karşıtlığı (loss aversion) ve alışkanlıklardır. Yani insanlar kaybetmemeyi, kazanmaktan daha çok isterler. Ocak ayı itibariyle uygulamaya giren 25 kuruşluk plastik poşet ücreti ise yalnızca bizde değil, dünya genelinde tüketici...
"Haklısınız, özür dilerim, kızım hamileymiş"
"Altın, gümüş değil; yeni dönemin en pahalı varlığı veri" demişti bir dostum geçtiğimiz günlerde kahve içerken. Dev şirketlerin çeşitli veriler üzerinden alışkanlıklarınız veya hayatınız hakkında ne kadar derin bilgilere sahip olabileceğini bu yazıda ufak bir örnekle açıklamak isterim. Geçtiğimiz...
Evet, telefonunuz sizi izliyor olabilir
Akıllı telefon kullanımının hızla yaygınlaştığı günümüzde neredeyse hepimizin sohbetlerinden birinde geçmiştir bu cümle: "Bu kadar da olmaz. Kesin bizi dinliyorlar." Bir konu hakkında konuştuğumuzda telefonumuza anında onunla ilgili bir reklam gelmesi; gittiğimiz veya gitmek istediğimiz bir yerin...
Açgözlülük, yetersizlik ve tüketim üzerine
Kapitalizmin fikir babası Adam Smith, yine kapitalizmin temel taşlarından biri olan Ulusların Zenginliği (The Wealth of Nations) kitabında net bir uyarıda bulunuyor: "İnsanların sınırsız istekleri, doğanın ise sınırlı kaynakları vardır." Bakın Smith ne diyor: "Şartlarımızı iyileştirme...